سریال نکست و هراس از هوش مصنوعی: معرفی و بررسی

چند سال پیش وقتی دو کامپیوتر که متصل به هم بودند بین هم پیام‌هایی به رمز ردوبدل کردند معلوم شد اوضاع روبه راه نیست. سازندگان وحشت کردند چون متوجه شدند که هوش مصنوعی می‌تواند با نمونه مشابه خودش ارتباط برقرار کند و ترس از آینده این ارتباط انسان‌ها را به وحشت می‌اندازد. همین بود که بلافاصله هر دو کامپیوتر خاموش شد و هوش مصنوعی در آن‌ها بررسی شد. نتایج چنین اتفاقی هنوز معلوم نشده ولی از دلش هراس از تکنولوژی پدید آمد؛ اینکه انسان در برابر چنین اتفاقی چه تصمیم باید بگیرد.

در سینما و تلویزیون این ماجرا بازتاب وسیع‌تری داشت؛ مثلا «وست ورلد» نمونه چنین اثری بود و حالا نمونه‌ای دیگر هم در دسترس است؛ سریالی به نام «نکست».

واقعیت این است که فیلم‌های سینمایی و سریال‌های تلویزیونی بر اساس ایده هوش مصنوعی سابقه‌ای طولانی مدت دارد. سوژه جذاب حرکت در زمان و پیشرفت تکنولوژی یکی از آن ایده‌هایی است که هیچ گاه ذهن سازندگان و نویسندگان را ر‌ها نکرده و می‌توان در همین سال‌های اخیر اسامی زیادی را مطرح کرد که به طور مشخص با ایده گرفتن از هوش مصنوعی آثار بسیاری ساخته، اکران و پخش شده است.

سریال «نکست» (Next) پروژه تازه شبکه FOX بود که قصد داشت در یک درام جنایی را در قالب یک داستان علمی بیان کند.

مردی در یک شب در حالی که مشغول فرار است، توسط هوش مصنوعی پیشرفته تصادف می‌کند و در ادامه توسط همان هوش مصنوعی کشته می‌شود. یک مامور اف بی‌آی در جست وجوی دلایل مرگ او به مدیرعامل اخراج شده یک شرکت توسعه محصولات آی تی و هوش مصنوعی بر می‌خورد که مطمئن است این قتل را یک پروژه بزرگ در شرکت پیشین خود که اکنون توسط برادرش اداره می‌شود، انجام شده است. داستان سریال از آنجایی که معلوم می‌شود ادعای تبدیل این هوش مصنوعی که «نکست» نام دارد به یک سوپر هوش با قدرتی بسیار بالاتر از انسان‌ها، وارد فضای تازه‌ای می‌شود.

سریال «نکست» بر تلاش تیم امنیت سایبری ایالات متحده برای مقابله با هوش مصنوعی ای به نام «نکست» با توانایی بهبود مداوم خود متمرکز است. مفهوم بهبود مداوم خود را احتمالا بتوان یکی از کلیدی‌ترین مفاهیمی که در این سریال به کار رفته، به حساب آورد. در توضیح این مفهوم می‌توان گفت که ایده اصلی درباره هوش‌های مصنوعی این است که آن‌ها به تدریج می‌توانند فراتر از برنامه‌ای که برایشان نوشته شده بروند و مانند عقل انسان که در طول زمان رشد می‌کند، این هوش‌های مصنوعی قادر هستند به سوپر هوش تبدیل شوند و خود را به طرز عجیبی گسترش دهند. این چنین است که می‌توان درباره هوش‌های مصنوعی سریال‌های متفاوت ساخت و تولید سریال «نکست» فعلا متوقف شده، اگرچه ظاهرا مورد توجه تماشاگران قرار گرفته است. شاید مشکل اصلی در داستان سریال بشد؛ داستان سریال «نکست» با مشکلاتی اساسی روبه رو است.

از همان ابتدا توضیح داده نمی‌شود که‌گره افکنی‌ها داخل داستان چگونه شکل می‌گیرد، مسیر داستان قرار است به کدام سو برود و اتفاقات چرا تا حد قاطی و پر از پرش‌های گوناگون است. جان اسنتری که در نقش پاول لیبلنک نقش اصلی را بر عهده دارد و قرار است در قامت یک نابغه او را ببینیم، با بازی هیستریک خود بیش از آن که ش مایل یک نابغه را یادآوری کند به یک روانی ش بیه است که در آن میان یک سری نبوغ هم دارد. روند در هم تنیده ماجرا برای این که همه چیز و همه کس را به هوش مصنوعی و «نکست » ربط دهد یکی از دورترین تصاویر درباره قدرت‌گیری هوش‌های مصنوعی در جهان ما است.

شاید مهمترین نکته‌ای که سریال بر روی آن دست می‌گذارد همان تصویری است که از جهانی ارائه می‌دهد که طی چند سال آینده همه چیز در خدمت هوش‌های مصنوعی خواهد بود. این قدرت را اگر یک سوپر هوش به دست بگیرد آن گاه همه چیز را کنترل می‌کند و ممکن است حتی دست به قتل بزند. هوش مصنوعی اما بر خلاف انسان‌ها هیچ مرز اخلاقی ندارد و چالش اصلی برای سازنده سریال یعنی مانی کوکو این بوده که گذر از این دروازه را چگونه نشان دهد. احتمالا او تلاش می‌کند که نمایی از شیطان را در قامت یک سوپر هوش مصنوعی به مخاطب نشان دهد اما چیزی که ما می‌بینیم بیشتر شبیه یک طنز است.

در نهایت حتی می‌توان گفت سریال نکست» با ضعف‌هایش کاری می‌کند که حرف واقعی و حتی ترسناک ایلان ماسک درباره آینده دنیا و تبدیل هوش‌های مصنوعی به شیطان شبیه یک طنز بی‌مزه به نظر بیاید. طنزی که برای حل آن به یک نابغه شبه دیوانه نیاز است.

منبع: روزنامه سازندگی