انواع افزودنی بتن کدامند و چه کاربردی دارند!
رپورتاژ
بتن تازه یک مخلوط یکنواخت نیمه جامد است؛ با گذشت زمان و انجام واکنش‌های شیمیایی و خشک شدن آب به یک جامد مستحکم تبدیل خواهد شد. اجزای سازنده بتن معایب و مزایایی دارند. هدف از کاربرد افزودنی بتن حفظ و تقویت مزایا با برطرف کردن معایب است. با احتمال خیلی بالا می‌توان اظهار نظر کرد که در دنیای امروز بتنی بدون افزودنی تولید نخواهد شد.
یکی از اصلی‌ترین مشکلات بتن قوام و سفت شدن نسبی در شرایط محیطی و گذشت زمان است. با اندکی هوای گرم یا وزش باد این شرایط تشدید هم می‌شود. افزودن آب یک راه برای روان کردن بتن است، ولی این آب در واکنش با سیمان شرکت نکرده و در نهایت سبب تضعیف بتن خواهد شد. گروه روان‌کننده‌های بتن به همین دلیل قوام بتن، بیش‌ترین استفاده را در بین افزودنی‌ها دارند.
انواع افزودنی بتن
در ادامه به مرور انواع افزودنی بتن می پردازیم و از جزییات فنی و تجارت کارگاهی هریک خواهیم گفت:
- کاهنده آب: معمولا برای کاهش مصرف آب و کاهش مضرات آب در بتن و روان کردن بتن به کار می‌روند. به سه گروه روان کننده و فوق روان کننده وابرروان کننده تقسیم شده و دو نوع دیرگیر و زودگیر دارند.
- دیرگیر بتن: در هوای گرم یا هر جایی که نیاز باشد بتن دیر سفت شود.
- زودگیر بتن: در هوای سرد و هر موقعیتی که نیاز به گیرش سریع سیمان است؛ مثل بتن ریزی زیر آب
- حباب ساز: نیاز به بتن دارای حباب ولی باید افزایش حباب کنترل شده باشد و در نهایت تست شود.
- افزودنی پوزولانی بتن: معمولا در جایی که حرارت هیدارتاسیون مشکل ساز است. جایگزین بخشی از سیمان می‌شود. این مواد محبوب‌ترین افزودنی در بین حامیان محیط زیست هستند. این مواد به صورت طبیعی و مصنوعی تهیه می‌شوند.
- آب بند کننده بتن: در سازه هیدرولیکی و دریایی و استخرها که نیاز به بتن مقاوم در برابر نشت آب است.
- گاز ساز: در ساخت بتن اسفنجی و سبک سازی سازه بسیار استفاده می‌شود.
- ضد هوای بتن: زمانی که بتن هوای اضافی تولید می‌کند مخصوصا هنگام استفاده از دیگر افزودنی‌های بتن
- ضدانبساط سنگدانه قلیایی: جلوگیری از واکنش سنگدانه فعال در بتن
- ضد آب‌شستگی: ساخت بتن با دوام و ضدسایش
- افزودنی ملات: معمولا دارای کلر هستند و در کنار فلزات محدودیت مصرف دارند.
- بازدارنده خوردگی بتن: در شرایط شدید آب و هوایی استفاده می‌شوند.
- چسباننده بتن: برای اتصال بتن تازه و خشک شده
- افزودنی ضدقارچ و ضدباکتری بتن: در محیط مرطوب برای حفظ بتن از کپک زدن
- افزودنی رنگ بتن: ساخت بتن نمای رنگی
روش مصرف انواع افزودنی بتن
افزودنی بتن همانند دیگر مصالح تشکیل دهنده بعد از اضافه شدن مخلوط شده تا یک ترکیب یکنواخت به‌دست آید. معمولا این مواد را در آخر و پس از افزودن سیمان اضافه می‌کنند. برای افزودن این مواد 3 روش وجود دارد.
- مصرف در بچینگ: کارخانه تولید بتن یکی از مکان‌های مناسب اضافه کردن افزودنی بتن است. برخی مواد اگر از ابتدا در بتن باشند عملکرد بهتری دارند.
- در محل: برخی مواد عملکرد و تاثیر خود را با گذشت زمان از دست داده و بتن مدنظر در آخرین لحظات قبل از ریختن نیازمند تغییراتی است. اضافه کردن افزودنی در محل به شما این اطمینان را می‌دهد که ماده افزودنی حداکثر تاثیر خود را بر بتن بگذارد.
- ترکیبی مصرف در بچینگ و ریدوز در محل: مواد افزودنی در کارخانه بسیار بهتر و راحت‌تر با بتن ترکیب می‌شوند. یک روش مناسب اضافه کردن مقداری افزودنی در بچینگ و باقی‌مانه آن در محل برای حفظ اثرگذاری افزودنی بر بتن است.
با توجه به نوع افزودنی و کاربرد آن روش مصرف مناسب تعیین می‌شود.
میزان مصرف انواع افزودنی بتن
این مواد به عنوان مکمل طرح اختلاط هستند نه عضو اصلی مصالح بتنی؛ پس مصرف این افزودنی‌ها بسیار کم و در حد چند درصد وزن کل سیمان محدود هستند. از 0.1 درصد تا 10 درصد وزن سیمان مصرف هر افزودنی متفاوت است.
میزان مصرف افزودنی بتن توسط شرکت تولید کننده و تحت انجام آزمایش هر ماده به اطلاع می‌رسد. برای هر پروژه حدپایین و بالا تعیین شده و بر اساس شرایط موجود تصمیم بر میزان مصرف گرفته می‌شود.
عوامل بسیار زیادی بر میزان مصرف تاثیر گذار است که تعدادی از آن‌ها را در ادامه خواهید دید:
- طرح اختلاط بتن
- اسلامپ بتن
- خواص فیزیکی و شیمیایی سیمان مصرفی
- شرایط محیطی و آب و هوایی
- کاربرد خاصی از بتن که بیش‌تر مدنظر است مثل کشش یا نفوذناپذیر بودن و یا ضدفرسایش بودن
- هزینه و زمان لازم پروژه
- میزان PH آب و نوع سنگدانه مصرفی
مزایای انواع افزودنی بتن
هر کدام از افزودنی‌های بتن یک یا چند مزیت با تغییر در ساختار بوجود می‌آورد. این مزایا هم در بتن تازه و هم در نتایج تست بتن سفت شده قابل مشاهده است. برخی از مهم‌ترین مزایای افزودنی بتن در زیر نام برده شده است:
- مقاومت نهایی بالاتر
- ایجاد مقاومت کششی و خمشی در بتن
- روان کردن بتن بدون نیاز به آب اضافی
- دیرگیری و زودگیری بتن
- توزیع تنش یکنواخت
- جلوگیری از ترک خوردن بتن
- بهبود فرآیند هیدراتاسیون
- کاهش مصرف سیمان
- امکان بتن ریزی در هوای خیلی سرد و خیلی گرم
- مقاومت و دوام بالا در برابر عوامل شدید محیطی
- افزایش نیروی اتصال به آرماتور
- کاهش هیدروکسیدکلسیم ناشی از واکنش سیمان
- کاهش هزینه تعمیر و نگه داری سازه بتنی
- کاهش هزینه اجرای بتن و تسطیح و ویبره راحت بتن
- اجرای قطعات پیش ساخته بتنی
- سبک سازی سازه
کاربرد انواع افزودنی بتن
برای بتن ریزی در هوای گرم نیاز به حفظ اسلامپ و روانی بتن هستیم. همه از این موضوع آگاهی دارند که آب در بتن تامین کننده این خاصیت است. ولی آب زیادی در نهایت بتن را دچار ضعف مقاومتی و دوامی می‌کند. پس یک جایگزین برای آب لازم است که مقاومت بتن را حفظ و روانی را افزایش دهد.
در هوای سرد واکنش هیدراتاسیون متوقف و حتی آب بتن یخ می‌زند. اگر ماده‌ای سبب گیرش سریع بتن شود امکان بتن ریزی در فصل سرد فراهم شده و آب بتن مصرف و دگیر یخ نخواهد زد. هم چنین شرایط بتن ریزی در زیر آب هم با این افزودنی زودگیر تاحدودی فراهم می‌شود.
یک ضعف بتن نداشتن مقاومت کششی است. با چسب بتن و یا الیاف می‌توان بتن را شکل پذیر و دارای مقاومت خمشی و کششی بالا کرد.
در محیط های اسیدی و بازی شدید مثل آب و خاک بتن باید بادوام و نفوذناپذیر در برابر عوامل محیطی باشد.
با توجه به شرایط خاص هر پروژه نوع معینی از افزودنی در بتن کاربرد دارد. برای استفاده صحیح از هر افزودنی شناخت خود افزودنی بتن و کاربرد آن الزامی است. استفاده از افزودنی‌های بتن به جای یکدیگر و برای کاربردهای نامشخص منع شده است.
قیمت انواع افزودنی بتن
قیمت افزودنی بتن بر اساس ساختار تشکیل دهنده آن و غلظت افزودنی‌های نوع مایع تعیین می‌شود. برای محاسبه قیمت یک افزودنی بتن باید همه عوامل تاثیر گذار را در نظر گرفت.
اگر در هوای سرد کار تعطیل شود و فقط با مقداری تندگیر پروژه ادامه پیدا کند چه تاثیری روی همه هزینه ساخت و زمان انجام پروژه دارد؟ پس در تعیین قیمت یک افزودنی همه جوانب را در نظر بگیرید نه هزینه‌ای که برای یک دبه پرداخت می‌کنید.
در مثالی دیگر از تعیین قیمت افزودنی بتن پروژه‌ای را در نظر بگیرید که با اندکی افزودنی دوام و مقاومت بالایی پیدا کرده و هزینه تعمیر ونگه‌داری آن بسیار ناچیز شده است. آیا هزینه چند صد هزار تومانی یک گالن افزودنی در برابر میلیون‌ها تومان هزینه نگه‌داری قابل مقایسه است؟
با توجه به تغییر قیمت ارز و متغیر بودن قیمت مواد پایه این مواد در حال حاضر از کیلویی 10هزار تا 40هزار تومان نرخ گذاری می‌شوند. معمولا ابر روان کننده‌ها جزو پرمصرف‌ترین و گران‌ترین افزودنی بتن هستند.
خرید انواع افزودنی بتن
برای خرید افزودنی بتن به یک گوشی هوشمند و یا لب تاب و اینترنت نیاز دارید. شما با سرچ کردن افزودنی بتن و مراجعه به سایت فروشندگان مواد شیمیایی ساختمانی از تمامی مواد موجود و خواص و قیمت آن مطلع می‌شوید. با اندکی صرف زمان، تعداد زیادی محصولات و شرکت‌ها را بررسی و بهترین خرید را می‌توانید انجام دهید.
تعدادی از افراد هم تا حضوری به خرید و بازدید افزودنی نپردازند، نسبت به خرید خود اطمینان پیدا نخواهند کرد. برای این افراد نیز امکان ارائه خدمات حضوری در نظر گرفته شده است. مشاوران و کارشناسان دفاتر فروش پاسخ‌گوی نیاز این افراد هستند.
البته روشی هم برای تست نمونه توسط خریدار توسط فروشندگان وجود دارد. بسته‌های تست کوچک نمونه برای افراد ارسال شده تا از کیفیت محصول اطمینان پیدا کرده و خرید خود را انجام دهند.
حفاظت و ایمنی انواع افزودنی بتن
مواد شیمیایی افزودنی بتن معمولا خطرزایی خاصی ندارند. ولی احتیاط برای استفاده از این مواد مثل ماسک و دستکش و چکمه وجود دارد. مثلا کسی که دائما با الیاف در تماس است، بدون کاربرد ماسک و دستکش دچار حساسیت شدید خواهد شد.
برخی از این مواد آتش‌زا هستند. باید موارد ایمنی مواد قابل احتراق در نظر گرفته شود. در انبارهای نگه‌داری این مواد استعمال دخانیات عواقب جبران ناپذیری به بار خواهد آورد.
توجه به برگه حفاظت و ایمنی روی هر افزودنی مجزا درج می‌شود. رعایت این موارد از وقوع حادثه جلوگیری می‌کند. استفاده چند افزودنی با هم بدون داشتن آگاهی از سازگاری این مواد کار خطرناکی است.
بهتر است این مواد با پوست و چشم تماسی نداشته باشد. ولی در صورت برخورد اتفاقی شستن با آب و مراجعه به پزشک از آسیب شدید جلوگیری می‌کند.
معمولا این مواد به دلیل خنثی بودن از لحاظ اسیدی و بازی خطری برای محیط زیست ندارند.
توصیه اکید سازندگان افزودنی بتن این است که این مواد توسط افراد خبره و باتجربه به کار برده شود.
استاندارد های انواع افزودنی بتن
استاندارد یک قرارداد برای تعیین برآورد حداقل خاصیت و کیفیت مورد نیاز از یک ماده تولیدی است. شرکت‌های مرتبط ساختمانی و بتنی و شیمیایی با انجام آزمایشات تجربی در شرایط مختلف محدوده قابل قبول برای این مواد را تعیین کرده و به اطلاع همگان می‌رسانند. این شرکت‌ها عموما دولتی بوده و نظارت بر اجرای آن هم بر عهده سازمان بازرسی و نظارت مرتبط است.
استاندارد بین المللی ACI 212.3R-16 و ASTM C494 و AASHTO در مورد افزودنی بتن توضیح کاملی ارایه داده‌اند. استاندارد ملی ایران شماره 2930 مرتبط با افزودنی بتن است.
آیین نامه بتن ایران و دیگر کشورها نیز محدودیت استفاده این مواد را تعیین کرده است.
حد مجاز افزیش هوای بتن تازه 2 درصد حجمی است. در حضور فلز وجود یون کلر در بتن منع شده است.
باید مقاومت 7 و 28 روزه تمام نمونه‌های دارای افزودنی بتن کنترل تمامی حداقل مقاومت را نسبت به نمونه شاهد را به‌دست آورد. تغییرات شدید در گیرش مثلا اگر خمیر سیمان به تنهایی با یک افزودنی بیش از دو ساعت تغییر در گیرش دارد، و یا اسلامپ بتن خیلی کم یا خیلی زیاد شود، باید توسط گروه نظارت بررسی و تایید شود.
از ما مشاوره و راهنمایی بگیرید
صنایع شیمی ساختمان رامکا یکی از تولید کننده‌های بزرگ و بسیار قدرتمند در زمینه تولید انواع افزودنی‌های بتن و مواد شیمیایی ساختمانی است.
برای مشاوره در زمینه‌ی استفاده از ابر روان کننده بتن و سایر مواد افزودنی بتن می‌توانید با کارشناسان فنی رامکا تماس بگیرید و مشاوره‌ی رایگان دریافت نمایید.
02538203671
www.Ramkaco.com