راه‌های درمان جراحی و غیرجراحی بیماری بواسیر یا هموروئید

بواسیر یا هموروئید Hemorrhoids، رگ‌های متورم شده در مقعد و قسمت راست راست روده است، یعنی چیزی شبیه به رگ‌های‌ واریسی منتها در ناحیه مقعد.

بواسیر می‌تواند در داخل راست روده (بواسیر داخلی) یا در زیر پوست اطراف مقعد (بواسیر خارجی) ایجاد شود.

تقریباً از هر چهار فرد بزرگسال، سه نفر گاه به گاه دچار بواسیر می‌شوند. بواسیر علل مختلفی دارد، اما اغلب علت آن ناشناخته است.

خوشبختانه گزینه‌های موثری برای درمان بواسیر در دسترس است. بسیاری از مردم با درمان‌های خانگی و تغییر شیوه زندگی تسکین می‌یابند.

علائم

علائم و نشانه‌های بواسیر معمولاً به نوع بواسیر بستگی دارد.

بواسیر خارجی

این‌ها زیر پوست اطراف مقعد شما هستند. علائم و نشانه‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خارش یا سوزش در ناحیه مقعد شما
• درد یا ناراحتی
• تورم در اطراف مقعد
• خون‌ریزی

بواسیر داخلی

بواسیر داخلی در داخل راست روده قرار دارد. شما معمولاً نمی‌توانید آن‌ها را ببینید یا احساس کنید و به ندرت باعث ناراحتی می‌شوند. اما فشار یا تحریک هنگام دفع مدفوع می‌تواند باعث موارد زیر شود:

• خونریزی بدون درد هنگام حرکات روده. ممکن است مقدار کمی خون قرمز روشن روی دستمال توالت یا توالت مشاهده کنید.
• هموروئید برای عبور از طریق دهانه مقعد (بواسیر افتاده یا بیرون‌زده) که منجر به درد و سوزش می‌شود.

بواسیر ترومبوز شده

اگر خون در یک بواسیر خارجی جمع شود و یک لخته (ترومبوس) ایجاد کند، می‌تواند منجر به موارد زیر شود:

• درد شدید
• تورم
• التهاب
• یک توده سخت نزدیک مقعد شما

زمان مراجعه به پزشک

اگر در حین دفع مدفوع خونریزی دارید یا هموروئید دارید که پس از یک هفته مراقبت در خانه بهبود نمی‌یابد، با پزشک خود مشورت کنید.

تصور نکنید که خونریزی مقعدی به دلیل بواسیر است، به ویژه اگر تغییراتی در عادات روده دارید یا رنگ مدفوع یا قوام مدفوع شما تغییر می‌کند. خونریزی مقعدی می‌تواند با بیماری‌های دیگر از جمله سرطان روده بزرگ و سرطان مقعد رخ دهد.

در صورت داشتن مقدار زیادی خونریزی از مقعد، سبکی سر، سرگیجه یا ضعف، به دنبال اورژانس باشید.

علل

رگ‌های اطراف مقعد تحت فشار کشیده می‌شوند و ممکن است برآمده یا متورم شوند. بواسیر می‌تواند در اثر افزایش فشار در راست روده تحتانی ایجاد شود:

• فشار هنگام حرکات روده
• نشستن طولانی مدت روی توالت
• داشتن اسهال مزمن یا یبوست
• چاق بودن
• باردار بودن
• داشتن مقاربت مقعدی
• خوردن رژیم غذایی کم فیبر
• بلند کردن سنگین منظم

عوامل خطر

با افزایش سن، خطر ابتلا به بواسیر افزایش می‌یابد. این به این دلیل است که بافت‌های نگهدارنده رگ‌های راست روده و مقعد می‌توانند ضعیف و کشیده شوند. این امر می‌تواند در زمان بارداری نیز اتفاق بیفتد، زیرا وزن نوزاد بر ناحیه مقعد فشار می‌آورد.

عوارض

عوارض بواسیر نادر است اما شامل موارد زیر است:

• کم خونی به ندرت، از دست دادن خون مزمن ناشی از بواسیر ممکن است باعث کم خونی شود که در آن شما گلبول‌های قرمز سالم کافی برای حمل اکسیژن به سلول‌های خود را ندارید.
• هموروئید استرانگوله. اگر خون‌رسانی به هموروئید داخلی قطع شود، ممکن است بواسیر “خفه شود”، که می‌تواند باعث درد شدید شود.
• لخته خون. گاهی اوقات، یک لخته می‌تواند در یک بواسیر (بواسیر ترومبوز شده) ایجاد شود. اگرچه خطرناک نیست، اما می‌تواند بسیار دردناک باشد و گاهی اوقات نیاز به بستن و تخلیه دارد.

پیشگیری

بهترین راه برای پیشگیری از بواسیر این است که مدفوع خود را نرم نگه دارید تا به راحتی دفع شود. برای جلوگیری از بواسیر و کاهش علائم بواسیر، نکات زیر را رعایت کنید:

• غذا‌های پر فیبر بخورید. میوه، سبزیجات و غلات کامل بیشتر بخورید. انجام این کار باعث نرم شدن مدفوع و افزایش حجم آن می‌شود که به شما کمک می‌کند از فشار ناشی از بواسیر جلوگیری کنید. فیبر را به آرامی به رژیم غذایی خود اضافه کنید تا از مشکلات گاز جلوگیری کنید.
• به مقدار زیاد مایعات بنوشید. روزانه شش تا هشت لیوان آب و سایر مایعات (بدون الکل) بنوشید تا مدفوع نرم بماند.
• مکمل‌های فیبر را در نظر بگیرید. اکثر مردم از مقدار توصیه شده فیبر – 20 تا 30 گرم در روز – در رژیم غذایی خود استفاده نمی‌کنند. مطالعات نشان داده است که مکمل‌های فیبر بدون نسخه، مانند psyllium پسیلیوم  یا متیل سلولز ، علائم کلی و خونریزی ناشی از بواسیر را بهبود می‌بخشد.

اگر از مکمل‌های فیبر استفاده می‌کنید، هر روز حداقل هشت لیوان آب یا مایعات دیگر بنوشید. در غیر این صورت، مکمل‌ها می‌توانند باعث یبوست شوند یا بدتر شوند.

• فشار نیارید. فشار آوردن و حبس نفس هنگام تلاش برای دفع مدفوع باعث ایجاد فشار بیشتر در رگ‌های راست راست می‌شود.
• به محض احساس دفع بروید. اگر دفع را به تاخیر بیندازید، مدفوع شما خشک می‌شود و دفع آن سخت‌تر می‌شود.
• ورزش. برای جلوگیری از یبوست و کاهش فشار بر رگ‌ها، که می‌تواند با ایستادن یا نشستن طولانی مدت اتفاق بیفتد، فعال بمانید. ورزش همچنین می‌تواند به شما در کاهش وزن اضافی که ممکن است در ایجاد بواسیر شما کمک کند، کمک کند.
• از نشستن طولانی مدت خودداری کنید. نشستن طولانی مدت، به ویژه روی توالت، می‌تواند فشار روی رگ‌های مقعد را افزایش دهد.

تشخیص

ممکن است پزشک شما بتواند بواسیر خارجی را مشاهده کند. تشخیص هموروئید داخلی ممکن است شامل معاینه مجرا و راست روده باشد.

• معاینه انگشتی: پزشک شما یک انگشت دستکش دار و چرب شده را داخل راست روده شما قرار می‌دهد. به این ترتیب پزشک هر چیز غیرعادی را احساس می‌کند.
• بازرسی چشمی. از آنجا که بواسیر داخلی اغلب آنقدر نرم است که در معاینه مقعدی احساس نمی‌شود، پزشک ممکن است قسمت تحتانی روده بزرگ و راست روده را با آنوسکوپ، پروکتوسکوپ یا سیگموئیدوسکوپ بررسی کند.

پزشک شما ممکن است بخواهد کل روده بزرگ شما را با استفاده از کولونوسکوپی مورد بررسی قرار دهد، اگر:

• علائم و نشانه‌های شما نشان می‌دهد که ممکن است بیماری گوارشی دیگری داشته باشید
• عوامل خطر برای سرطان روده بزرگ داشته باشید
• شما میانسال هستید و کولونوسکوپی اخیر انجام نداده‌اید

درمان

درمان‌های خانگی بواسیر

اغلب می‌توانید درد خفیف، تورم و التهاب بواسیر را با درمان‌های خانگی تسکین دهید.

• غذا‌های پر فیبر بخورید. میوه، سبزیجات و غلات کامل بیشتر بخورید. انجام این کار باعث نرم شدن مدفوع و افزایش حجم آن می‌شود که به شما کمک می‌کند از فشار ناشی از فشار خون جلوگیری کنید که می‌تواند علائم بواسیر موجود را بدتر کند. فیبر را به آرامی به رژیم غذایی خود اضافه کنید تا از مشکلات گاز جلوگیری کنید.
• از درمان‌های موضعی استفاده کنید. از کرم یا شیاف هموروئید بدون نسخه که حاوی هیدروکورتیزون است، استفاده کنید یا از پد‌ها یا داروی بی‌حس‌کننده استفاده کنید.
• از تشت آب گرم استفاده کنید و در آن بنشینید. دو تا سه بار در روز ناحیه مقعد خود را به مدت 10 تا 15 دقیقه در آب گرم و معمولی خیس کنید.
• از مسکن‌های خوراکی استفاده کنید. می‌توانید به طور موقت از استامینوفن ، آسپرین یا ایبوپروفن  برای تسکین ناراحتی خود استفاده کنید.

با این درمان‌ها، علائم هموروئید اغلب در عرض یک هفته از بین ‌می‌روند. در صورت عدم بهبودی، یا در صورت درد شدید یا خونریزی زودتر به پزشک مراجعه کنید.

دارو‌ها

اگر بواسیر شما فقط ناراحتی خفیفی ایجاد می‌کند، ممکن است پزشک کرم، پماد، شیاف یا پد بدون نسخه را به شما پیشنهاد دهد. این محصولات حاوی موادی مانند هیدروکورتیزون و لیدوکائین هستند که می‌توانند به طور موقت درد و خارش را تسکین دهند.

بیش از یک هفته از کرم استروئیدی بدون نسخه استفاده نکنید مگر اینکه توسط پزشک تجویز شده باشد زیرا می‌تواند پوست شما را نازک کند.

ترومبکتومی هموروئید خارجی

اگر یک لخته خون دردناک (ترومبوز) در یک بواسیر خارجی ایجاد شده باشد، پزشک شما می‌تواند هموروئید را خارج کند، که می‌تواند تسکین سریع را ارائه دهد. این روش که تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود، در صورتی که در 72 ساعت پس از ایجاد لخته انجام شود، مؤثر است.

روش‌های کمتر تهاجمی

بستن باند لاستیکی بواسیر کادر محاوره‌ای بازشو را باز کنید

در صورت خونریزی مداوم یا بواسیر دردناک، پزشک ممکن است یکی از روش‌های دیگر با حداقل تهاجم را توصیه کند. این درمان‌ها را می‌توان در مطب پزشک یا سایر محیط‌های سرپایی انجام داد و معمولاً نیازی به بیهوشی ندارد.

• بستن‌بند لاستیکی. پزشک شما یک یا دو نوار لاستیکی کوچک را در اطراف قاعده بواسیر داخلی قرار می‌دهد تا گردش خون آن قطع شود. بواسیر در طول یک هفته پژمرده می‌شود و می‌افتد.

بسته شدن هموروئید می‌تواند ناراحت‌کننده باشد و باعث خونریزی شود، که ممکن است دو تا چهار روز پس از عمل شروع شود اما بندرت شدید است. گاهی اوقات، عوارض جدی‌تری نیز ممکن است رخ دهد.

• تزریق (اسکلروتراپی). پزشک محلول شیمیایی را به بافت هموروئید تزریق می‌کند تا آن را کوچک کند. در حالی که تزریق درد کمی ایجاد می‌کند یا بدون درد است، ممکن است نسبت به بستن نوار لاستیکی مؤثرتر  باشد.
• انعقاد (مادون قرمز، لیزر یا دوقطبی). در تکنیک‌های انعقادی از لیزر یا نور مادون قرمز یا گرما استفاده می‌شود. آن‌ها باعث بواسیر داخلی کوچک و خونریزی می‌شوند که سفت و کوچک می‌شود. انعقاد عوارض جانبی کمی دارد و معمولاً ناراحتی کمی ایجاد می‌کند.

روش‌های جراحی

تنها درصد کمی از افراد مبتلا به بواسیر نیاز به جراحی دارند. با این حال، اگر سایر روش‌ها موفقیت‌آمیز نبوده یا شما هموروئید بزرگ دارید، پزشک ممکن است یکی از موارد زیر را توصیه کند:

• برداشتن بواسیر (هموروئیدکتومی). با انتخاب یکی از تکنیک‌های مختلف، جراح شما بافت بیش از حد که باعث خونریزی می‌شود را برمی دارد. جراحی را می‌توان با بی‌حسی موضعی همراه با آرام بخش، بی‌حسی نخاعی یا بیهوشی عمومی انجام داد.

هموروئیدکتومی موثرترین و کاملترین روش برای درمان بواسیر شدید یا عودکننده است. عوارض می‌تواند شامل مشکل موقتی تخلیه مثانه باشد که می‌تواند منجر به عفونت ادراری شود. این عارضه عمدتا پس از بی‌حسی نخاعی ایجاد می‌شود.

اکثر افراد بعد از عمل کمی درد دارند که دارو‌ها می‌توانند آن را تسکین دهند. غوطه ور شدن در حمام گرم نیز ممکن است مفید باشد.

• منگنه هموروئید. این روش که هموروئیدوپکسی منقبض شده نامیده می‌شود، جریان خون به بافت هموروئید را مسدود می‌کند. معمولاً فقط برای بواسیر داخلی استفاده می‌شود.

استپلینگ معمولاً درد کمتری نسبت به هموروئیدکتومی دارد و اجازه می‌دهد زودتر به فعالیت‌های عادی برگردید. در مقایسه با هموروئیدکتومی، منقبض شدن با خطر بیشتر عود و افتادگی رکتوم همراه است، که در آن قسمتی از راست روده از مقعد بیرون‌زده است.

عوارض همچنین می‌تواند شامل خونریزی، احتباس ادرار و درد و همچنین به ندرت عفونت خون تهدید‌کننده زندگی (سپسیس) باشد. با پزشک خود در مورد بهترین گزینه برای شما صحبت کنید.