آزمایش خون مخفی مدفوع چیست و برای چه انجام می‌شود؟
آزمایش خون مخفی مدفوع (FOBT) آزمایشی است که در آن نمونه‌های مدفوع از نظر وجود خون پنهان (مخفی) بررسی می‌شود.
خون مخفی در مدفوع ممکن است نشان دهنده سرطان روده بزرگ یا پولیپ در روده بزرگ یا راست روده باشد – اگرچه همه سرطان‌ها یا پولیپ‌ها خونریزی ندارند.
به طور معمول، خون مخفی مدفوع آنقدر ناچیز است که فقط از طریق مواد شیمیایی مورد استفاده در آزمایش خون مخفی مدفوع قابل تشخیص است.
اگر خون از طریق آزمایش خون مخفی مدفوع تشخیص داده شود، برای تعیین منبع خونریزی باید بررسی‌های بیشتر انجام شود. آزمایش خون مخفی مدفوع فقط می‌تواند وجود یا عدم وجود خون را تشخیص دهد و نمی‌تواند تعیین کند که چه چیزی باعث خونریزی شده است.
اگر متوجه خون در مدفوع یا توالت شدید یا اگر دچار درد شکم یا تغییر در عادات روده خود شدید، با پزشک خود وقت ملاقات بگذارید.
آزمایش خون مخفی مدفوع یکی از راه‌های غربالگری سرطان روده بزرگ است. اگر خطر متوسط سرطان روده بزرگ دارید و هیچ علامتی ندارید، آزمایش خون مخفی مدفوع برای شما مناسب است. آزمایش خون مخفی مدفوع معمولاً سالیانه تکرار می‌شود.
توجه داشته باشید که:
- این آزمایش همیشه دقیق نیست اگر سرطان یا پولیپ شما خونریزی نداشته باشد، آزمایش خون مخفی مدفوع شما می‌تواند منفی باشد. (نتیجه منفی کاذب).
این آزمایش می‌تواند مثبت کاذب هم بشود. به این صورت که اگر خونریزی از منابع دیگر مانند زخم معده، هموروئید یا حتی خون بلعیده شده از دهان یا بینی داشته باشید، آزمایش شما می‌تواند نتیجه مثبتی را نشان دهد (نتیجه مثبت کاذب).
غذا‌های مختلف، مکمل‌های غذایی و دارو‌ها می‌توانند نتایج برخی از آزمایش‌های خون مخفی مدفوع را تحت تأثیر قرار دهند.
حدود سه روز قبل از آزمایش، از موارد زیر اجتناب کنید:
- برخی از میوه‌ها و سبزیجات، از جمله بروکلی و شلغم
- گوشت قرمز
- مکمل‌های ویتامین C
- مسکن‌های درد، مانند آسپرین و ایبوپروفن (ادویل، موترین IB، و غیره)
انواع مختلفی از آزمایش خون مخفی مدفوع وجود دارد که هر کدام رویکرد متفاوتی برای جمع‌آوری و آزمایش مدفوع دارند. آنها عبارتند از:
- آزمایش خون مخفی مدفوع ایمونوشیمیایی (iFOBT یا FIT). آزمایش ایمونوشیمیایی بر آزمایش خون مخفی مدفوع گایاک ترجیح داده می‌شود زیرا حساسیت بیشتری دارد. همچنین، قبل از جمع‌آوری نمونه و آزمایش بر روی نمونه مدفوع تصادفی، نیازی به محدودیت غذایی ندارد.
- آزمایش خون مخفی مدفوع گایاک (gFOBT).
- پد یا دستمال معرف قابل شستشو. پد یا دستمال کاغذی را پس از اجابت مزاج، معمولاً در سه روز متوالی، در کاسه توالت قرار می‌دهید. هنگامی که خون وجود دارد رنگ پد‌ها تغییر می‌کند.
