دانشمندان نوع جدیدی از سلولها را در بدن انسان کشف کردند: سلولهای RAS ریه که شاید بتوان از آنها برای درمان برخی بیماریهای ریه استفاده کرد
دانشمندان نوع جدیدی از سلول را کشف کردهاند که در مجاری ظریف ریههای انسان هستند.
طبق یک مطالعه جدید، سلولهای جدید نقش حیاتی در حفظ عملکرد صحیح سیستم تنفسی ایفا میکنند و حتی میتوانند الهام بخش درمانهای جدیدی برای معکوس کردن اثرات برخی بیماریهای مرتبط با سیگار باشند.
این سلولها که به عنوان سلولهایترشحی راه هوایی تنفسی (RAS) یا respiratory airway secretory شناخته میشوند، در مجاری کوچک ریه موسوم به برونشیولها یافت میشوند که هوا را به حبابچهها یا آلوئولها میبرند.
سلولهای RAS جدید شبیه سلولهای بنیادی هستند، سلولهایی که میتوانند به هر نوع سلول دیگری در بدن تمایز یابند. سلولهای RAS میتوانند سلولهای آلوئولی آسیبدیده را ترمیم کنند و به سلولهای جدید تبدیل شوند.
پس از اینکه محققان نتوانستند از موش به عنوان مدلی برای ریه انسان استفاده نکنند، ناامیدانه به دنبال راهی بودند که در این بین، سلولهای RAS را کشف کردند.
برای درک بهتر این تفاوتها در سطح سلولی، این تیم نمونههای بافت ریه را از اهداکنندگان انسان سالم گرفتند و ژنهای درون سلولهای فردی را تجزیه و تحلیل کردند. در این فرایند سلولهای RAS قبلاً ناشناخته را نشان داد.
سلولهای RAS دو وظیفه اصلی را در ریهها انجام میدهند. نخست اینکه، مولکولهاییترشح میکنند که به حفظ پوشش مایع در سطح برونشیولها کمک میکند و در نتیجه از فروپاشی راههای هوایی کوچک پیشگیری میشود.
دوم، آنها میتوانند به عنوان سلولهای پیش ساز برای سلولهای آلوئولی نوع 2 (AT2) عمل کنند.
سلولهای RAS نوعی پیشسازهای اختیاری هستند، به این معنی که هم بهعنوان سلولهای پیشساز عمل میکنند و هم نقشهای عملکردی مهمی در حفظ سلامت راههای هوایی دارند.
محققان فکر میکنند سلولهای RAS ممکن است نقش کلیدی در درمان بیماریهای مرتبط با سیگار، مانند بیماری مزمن انسدادی ریه ( COPD ) داشته باشند.
بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، سالانه بیش از 3 میلیون نفر در سراسر جهان بر اثر COPD جان خود را از دست میدهند.
در تئوری، سلولهای RAS میتوانند با ترمیم آلوئولهای آسیبدیده، از اثرات COPD جلوگیری کرده یا حداقل آن را کاهش دهند.
برای درمان بیماران مبتلا به COPD اغلب داروهای ضد التهابی یا اکسیژن تجویز میشود. با این حال، اینها تنها راه حلهای موقتی هستند و هیچ کمکی به معکوس کردن آسیب ریه نمیکنند.
البته هنوز زود است که در مورد درمان بالقوه COPD با این روش نظر قطعی داد.
این مطالعه در 30 مارس در مجله Nature منتشر شده است.