دانشمندان کشف کردند که کروموزوم‌های X در سلول‌های‌ سرطانی مردان “خاموش” می‌شوند

دانشمندان موسسه سرطان Dana-Farber دریافته‌اند که در برخی از سلو‌ل‌های سرطانی مردانه، نشانه‌هایی از خاموش شدن کروموزوم X وجود دارذ.

در سلول‌های طبیعی پستانداران، کروموزوم X تنها زمانی خاموش می‌شود که یک سلول ماده دارای یک جفت X برای انتخاب باشد.

خاموش کردن تصادفی X اضافی روشی است که بدن برای متعادل کردن دوز کروموزوم در مردان و زنان انجام می‌دهد. اما اگر فقط یک کروموزوم X وجود داشته باشد، مانند اکثر سلول های مذکر، نه X و نه Y نیازی به غیرفعال شدن ندارند.

با این حال، در برخی از سلول های سرطانی، این قانون  شکسته می‌شود.

در یک مطالعه جدید از نمونه‌های DNA در دسترس عموم از بیماران سرطانی در سراسر جهان استفاده شد. محققان با تجزیه و تحلیل هزاران ژنوم که بیش از 30 سرطان مختلف را نشان می‌دهند، دریافتند ژن مسئول خاموش کردن کروموزوم X – معروف به رونوشت خاص X-غیرفعال یا XIST – در طیف وسیع‌تری از بافت‌های سرطانی بیش از آنچه که تصور می‌شد بیان می‌شود.

این ژن یک توالی غیر کد کننده ساخته شده از RNA است که در سلول های پستانداران  یافت می شود و نقش کلیدی در خاموش کردن ژن های کروموزوم X دارد.

در مردان ژنتیکی، خاموش شدن کروموزوم X نادر است اما ناشناخته نیست. این می‌تواند در شرایطی رخ دهد که کروموزوم تکراری است، مانند سندرم کلاین فلتر (که در آن دو یا چند کروموزوم X با یک کروموزوم Y همراه هستند). همچنین می‌تواند در پراکندگی سلول‌ها در مراحل اولیه رشد و گاهی اوقات تومورهای سلول زایای بیضه رخ دهد.

چنین سرطان‌های سلول جنسی به‌شدت در میان 4 درصد سرطان‌های مردانه شناسایی شده با کروموزوم X خاموش دیده می‌شد. با این حال، به طور شگفت‌انگیزی، یک چهارم بقیه با سرطان های غیر تولید مثلی، مانند سرطان های مغز، پوست، ریه و تیروئید مرتبط بودند.

محققان مطمئن نیستند که چرا چنین است، اما آنها چند ایده دارند. سرطان ها به سرعت تکثیر می‌شوند و این می‌تواند منجر به اشتباهاتی شود، مانند کپی های متعدد از یک کروموزوم شود. شاید زمانی که این اتفاق می‌افتد، غیرفعال کردن X برای حفظ ثبات ژنتیکی فعال می‌شود و به تومور سرطانی اجازه می‌دهد بهتر زنده بماند و رشد کند.

احتمال دیگر این است که ژن‌های مهمی در کروموزوم X وجود دارد که وقتی خاموش شوند، سرطان را قادر به رشد می‌کنند. ما این موضوع را در مطالعات آینده بررسی خواهیم کرد.

معمولاً دانشمندان در نظر نمی‌گیرند که چگونه تفاوت‌های ژنتیکی بین جنسیت‌ها ممکن است بر درمان سرطان و بهبودی تأثیر بگذارد، اما یافته‌های جدید نشان می‌دهد که تفاوتی در نحوه حمله سلول‌های سرطانی به بدن و ایجاد تخریب وجود دارد.

این مطالعه در Cell Systems منتشر شده.