زندگینامه الویس پریسلی، سلطان راک اند رول و دستاوردهای هنری او

الویس پریسلی، که به “سلطان راک اند رول” شهرت دارد، الهام‌بخش چندین نسل بوده است. با گذشت سال‌ها از درگذشت الویس، هنوز هم طرفدارانش هر سال یاد او را نه تنها در آمریکا بلکه در سراسر جهان گرامی می‌دارند.

الویس در شهر کوچکی در ایالت می‌سی‌سی‌پی به نام توپلو متولد شد. وقتی ۱۳ ساله بود، همراه با خانواده‌اش به شهر ممفیس در ایالت تنسی مهاجرت کرد. در سال ۱۹۵۴ او در استودیوی یک شرکت معروف ضبط موسیقی به اسم “سان رکوردز” نخستین آهنگش را ضبط کرد. دو سال بعد اما با ترانه “Heartbreak Hotel” نام الویس بر سر زبان‌ها افتاد.

در ۱۶ اوت ۱۹۷۷ الویس در ویلای “گریس‌لند” که در عکس دیده می‌شود، درگذشت. بعد از کاخ سفید، این ویلا پربازدیدترین اقامتگاه تاریخی آمریکا به شمار می‌رود. مجموعه حقوقی “الویس پریسلی انترپرایز” در کنار اداره تمامی اموال به جای مانده از الویس، مسئولیت مدیریت این ملک را هم بر عهده دارد که از این راه سالانه میلیون‌ها دلار درآمد کسب می‌کند.

الویس دوران سربازی‌اش را در فاصله سال‌های ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۰ در شهر فریدبرگ آلمان سپری کرد. او به جای اقامت در پادگان مثل همه هم‌دوره‌ای‌هایش، همراه با مادربزرگ، پدر و دو محافظ شخصی‌اش در هتلی در باد ناو‌هایم، در نزدیکی فریدبرگ اقامت داشت. اینک در همین هتل مسافران می‌توانند شبی را در “اتاق الویس” سپری کنند.

از دوران اقامت الویس در آلمان به قدر کافی یادگاری به جای مانده است. در سال ۲۰۱۱ سه مجموعه‌دار از جمله آندرئاس شرودر (تصویر) موز‌ه‌ای را به نام “موزه الویس” در دوسلدورف تأسیس کردند. این موزه بزرگترین گنجینه یادگارهای الویس در خارج از آمریکا به شمار می‌رود. بیش از ۶۰۰ شیء که خیلی از آنها متعلق به دوران اقامت الویس در آلمان هستند، در این موزه به منظر تماشا گذاشته شده‌اند.

هر چند الویس در دوران سربازی اجازه اجرا روی صحنه را نداشت، اما با این حال “سلطان راک اند رول” در بین همه بشین و پاشوهای اجباری سربازی وقت برای بزرگترین سرگرمی‌اش یعنی موسیقی پیدا می‌کرد. او هر دو ترانه محبوب One Night و Fool Such as I را در آن زمان نوشت.

الویس زمانی که در آلمان بود، با پریسیلا بیولیو، دختر یکی از فرمانده‌های آمریکایی مستقر در آلمان آشنا شد. پریسیلا به هنگام آشنایی‌اش با این ستاره پرطرفدار تنها ۱۴ سال داشت. در سال ۱۹۶۷ الویس و پریسیلا در هتل علاءالدین در لاس‌وگاس با یکدیگر پیوند زناشویی بستند. الویس در دوران تأهل رابطه‌های عاشقانه متعددی با زنان دیگر داشت. ازدواج او و پریسیلا در سال ۱۹۷۳ به طلاق انجامید.

میراث الویس امروزه نیز در گوشه و کنار جهان ارج نهاده می‌شود. هر سال در شهر باد ناو‌هایم جشنواره‌ای به نام European Elvis Festival با حضور بسیاری از هواداران در حالی که خودشان را به شکل و شمایل الویس درآورده‌اند، برگزار می‌شود. در ۳۸ کشور جهان کلوب طرفداران الویس رسما ثبت شده است. در سال ۱۹۷۸ شهر گرانادا در اسپانیا تمبری مزین به چهره الویس منتشر کرد. آلمانی‌ها ده سال بعد تمبر الویس را عرضه کردند.

طبق یک افسانه، بعد از آنکه شلوار الویس یک بار روی صحنه پاره شد، تصمیم گرفت از آن به بعد لباس سرهمی تن کند. دلیل این نوع پوشش هر چه که باشد، لباس سرهمی را به مد روز آن زمان بدل کرد. این مغازه در چارلزتاون در ایالت ایندیانا مدل‌های متنوع سرهمی‌های الویس را عرضه می‌کند که بسیار به مدل اصلی شباهت دارند. هواداران برای دریافت سفارش‌هایشان از این مغازه باید ۱۴ تا ۱۶ هفته انتظار بکشند.

الویس نه تنها الهام‌بخش آدم‌های معمولی، بلکه الهام‌بخش چندین نسل از فیلمسازان و خواننده‌ها بود. اما خود الویس از چه کسی الگو می‌گرفت؟ او در زمان حیات فاش کرده بود که آثار خواهر رزتا تارپ، گیتاریست و خواننده موسیقی جاز و گاسپل (موسیقی مذهبی) را تحسین می‌کند. او همینطور جیمز دین، یکی از ستارگان جاودان هالیوود، را “یک نابغه” توصیف کرده بود.

طرفداران الویس هر سال در روز ۱۶ اوت با روشن کردن شمع در مقابل ویلای “گریس‌لند” یاد این خواننده اسطوره‌ای را گرامی می‌دارند تا نشان دهند، هر چند الویس از درگذشت الویس چند دهه می‌گذرد، اما یاد او هیچ‌گاه از ذهن‌ها نخواهد رفت.

همزمان با ۴۵امین سالگرد سلطان راک اند رول فیلم تحت عنوان “الویس” به اکران در آمد؛ فیلم که زندگی پرفراز و نشیب این ستاره را به تصویر می‌کشد. آستین باتلر (تصویر)، ایفاگر نقش الویس در این فیلم است. این فیلم در ماه مه در جشنواره کن به نمایش درآمد و سپس اکران آن در نقاط مختلف جهان در ماه ژوئن آغاز شد. “الویس” که با بودجه‌ای ۸۵ میلیون دلاری ساخته شده، تا اواسط ماه اوت حدود ۲۵۲ میلیون دلار فروش داشت.

طی ده پانزده سال پس از جنگ جهانی دوم که محافظه‌کاری سیاسی و فرهنگی بر آمریکا سیطره داشت و جدایی نژادی در ایالت‌های جنوبی امری عادی بود، روزنامه‌نویس‌ها الویس را مظهر “ابتذال و بی‌استعدادی و مقلد رفتارِ پست سیاهان” می‌دانستند. در برنامه‌های آموزشی، روانشناس و روانکاو می‌آوردند که از لحاظ علمی ثابت کنند آدمی مثل الویس بیمار و غیرعادی است!

و البته راک اندرول ریشه در موسیقی سیاهان و ریتم آفریقائی آن داشت. مجسم کنید یک شهرک کوچک را در یک ایالت جنوبی آمریکا، شهرکی که در تقاطع جاده‌ها، مزارع کشاورزی، و مراتع گاوداری درست شده، با یک خیابان اصلی و چند خواربار فروشی و یک پمپ بنزین و بعد دریک طرف کلیسا است که در آن موسیقی «گاسپل» اجرا می‌شود، با خواننده‌ای خوش لباس و صدای رسا و شور و پایکوبی مناسکی از خود بی‌خود کننده، و طرف دیگر خیابان، یک «سالون» یا مشروب‌فروشی، یا یک «بار» که به آن «هانکی تانک بار» می‌گفتند و در آن نوع دیگری از موسیقی، موسیقی غیرمذهبی، اجرا می‌شد که نام آن «راکِبیلی» بود.

راکبیلی (rockabilly) نوعی از موسیقی کانتری بود که بیشتر اوقات، سفیدپوست‌های جنوبی، با همان لهجه غلیظ جنوب آمریکا، می‌خوانندند که همراه بود با بازیگوشی با صدا، جیغ‌های کوچک ته حلق مثل بیرون پریدن سکسکه و بالاپایین بردن سریع صدا. استودیوهای ضبط و تولید صفحه در شهرهای بزرگتر جنوب بودند؛ در شهرهایی چون ممفیس، آستین، نَشـویل، سین سیناتی، نیواورلینز (نئواورلئان).

الویس، به همراه کسان دیگری مثل جری لی لوئیس، کارل پرکینز، و روی اوربیسون، از نخسیتین سفیدپوستانی بود که موسیقی سیاهان را (ریتم اند بلوز، گاسپل، و غیره) با موسیقی سفیدها آمیخت و در یک فضای اجتماعی محافظه‌کار و نژادگرا، این موسیقی را از مکان‌های کوچک و بسته، به پهنه ملی و جهانی برد.

از این لحاظ در دهه ۱۹۵۰ و اوائل ۱۹۶۰ میلادی، پیش از جنبش حقوق مدنی سیاهان، موسیقی الویس تابوشکن و انقلابی بود. جوانان را برمی‌انگیخت که از مرزبندی‌های نژادی و جنسیتی عبورکنند. تا اینکه در دهه‌های بعد، فرهنگ آمریکا متحول شد و بسیاری از آزادی‌های فرهنگی را پذیرفت.

در هرجامعه‌ای، جوانان خرده‌فرهنگ‌های خاص خود را دارند. جوان‌ها معمولاً از دورویی و تقلب و ریا دل خوشی ندارند. راک اند رول، بی‌غل‌وغش و بی تظاهر است و به همان صورت هم بروز می‌کند. حقیقت راک اند رول به طور طبیعی از بدن تراوش می‌کند و بدون پردهپوشی با محبت و عشق پیوند می‌خورد.

الویس در دوره‌ای بزرگ شد که هنوز خطر کسادی اقتصادی آمریکا را تهدید می‌کرد و همه مردم، از جمله اقشار محروم و طبقات کارگر، اعم از سفیدپوست و سیاهپوست، با اخلاقیات مذهبی و روحیه محافظه کارانه فرزندان خود را بار می‌آوردند.

فرهنگ جنوب، فرهنگی مردسالار، نژادگرا، و مذهبی بود. الویس، سال‌ها پیش از آنکه جنبش ادغام سیاه و سفید و جنبش حقوق مدنی سیاهپوستان پیروز شود، توانست از مرزهای نژادی عبورکند و بخش مهمی از فرهنگ سیاهان را با موسیقی‌اش جهانی کند.

پس از او بود که گروه‌ها و خوانندگانی چون بیتل‌ها، رولینگ ستونز، تام جونز، التون جان، و صدها گروه و موسیقی دان دیگر به ریشه‌های غنی راک اند رول در موسیقی سیاهان، در جاز، بلوز، ریتم اند بلوز، و گاسپل رجوع کردند و آن را گسترش دادند.

کتاب الویس پریسلی چه کسی بود؟

نویسنده:جف ادگرز

مترجم:ابوالفضل طاهریان ریزی

انتشارات:انتشارات طاهریان

الویس آرون پریسلی در ۸ ژانویه ۱۹۳۵ در توپلو، می‌سی‌سی‌پی متولد شد. مادرش، گلادیس، دوقلو باردار بود، اما او این موضوع را نمی‌دانست؛ مانند بسیاری از افراد فقیر در جنوب، پرسلی‌ها پول مراجعه به پزشکان را نداشتند؛ بنابراین مادر الویس در خانه زایمان کرد. زایمان سخت بود. حدود ساعت چهار صبح، گلدیس پسری به دنیا آورد، اما متأسفانه او هنوز متولد نشده بود. سپس گلدیس فهمید نوزاد دیگری هنوز دارد. حدود نیم ساعت بعد، الویس متولد شد. خانواده نام کودکی را که درگذشت جسی گارون گذاشتند. پسر سالم الویس آرون نام‌گذاری شد. گلدیس و ورنون پریسلی حتی قادر به تهیه سنگ قبر برای جسی گارون کوچک نبودند.

الویس هرچند هرگز با جسی گارون ملاقات نکرد، اما تمام مدت به فکر دوقلوی خود بود. او فکر می‌کرد که زندگی با یک برادر چگونه خواهد بود. به عنوان یک پسر بچه، او حتی به مزار جسی هم می‌رفت. الویس به عنوان یک ستاره معروف راک، هنوز هم در مورد برادری که هرگز نمی‌شناخت صحبت می‌کرد.

دوران کودکی الویس آسان نبود. خانواده‌اش برای بقا بسیار تقلا می‌کردند، آنها در قسمت فقیرنشین شهر زندگی می‌کردند. خانه آنها فقط دو اتاق داشت….

اگر دوست دارید با زندگی الویس پریسلی، حاکم بلامنازع سبک موسیقی راک اند رول بیشتر آشنا شوید، این کتاب را بخوانید.