فراوانترین عنصر روی زمین چیست؟

عناصر شالوده تمامی مواد اطراف ما را تشکیل میدهند، از هوای قابلتنفس گرفته تا فلزات گرانبهایی که در جواهرات به کار میروند. این عناصر همچنین اساس ترکیبات بدن انسان برای بقا و رشد را تشکیل میدهند. در ادامه، به بررسی فراوانترین عناصر در پوسته زمین، جو زمین و جهان میپردازیم.
پنج عنصر فراوان در پوسته زمین
پوسته زمین، لایهای نازک و بیرونی از سیاره ما، سرشار از عناصری است که شالوده سنگها و مواد معدنی سیلیکاتی را تشکیل میدهند. ترکیب شیمیایی این لایه با هسته و گوشته زمین متفاوت است.
- اکسیژن (Oxygen – 46%)
اکسیژن، فراوانترین عنصر در پوسته زمین است که حدود نیمی از جرم آن را تشکیل میدهد. این عنصر در ترکیبات مختلفی نظیر اکسیدها و سیلیکاتها مانند کوارتز (سیلیسیم دیاکسید) و فلدسپات نقش اساسی دارد. - سیلیسیم (Silicon – 27%)
سیلیسیم دومین عنصر فراوان در پوسته زمین است که به دلیل تشکیل ترکیباتی مانند سیلیسیم دیاکسید، در مواد معدنی و شن و ماسه یافت میشود. توانایی پیوند این عنصر با اکسیژن، ساختارهای مهمی برای حیات روی زمین ایجاد میکند. - آلومینیوم (Aluminum – 8%)
آلومینیوم سومین عنصر فراوان پوسته زمین است که در مواد معدنی نظیر بوکسیت و فلدسپات وجود دارد. این عنصر سبک ولی مقاوم، برای ساخت اکسیدهای رایج و در صنایع مختلف اهمیت دارد. - آهن (Iron – 5%)
آهن علاوه بر نقشش در هسته زمین، در پوسته نیز به شکل اکسیدهایی مانند هماتیت و مگنتیت وجود دارد. این اکسیدها به خاک رنگ قرمز میبخشند و در سنگهای دگرگونی سهم قابلتوجهی دارند. - کلسیم (Calcium – 4%)
کلسیم در مواد معدنی نظیر کلسیت و ژیپس یافت میشود. این عنصر در سنگآهک، صخرههای مرجانی و ساختارهای طبیعی چشمنواز نقش کلیدی ایفا میکند و برای تغذیه انسان و گیاهان ضروری است.
پنج عنصر فراوان در جو زمین
جو زمین ترکیب متفاوتی از گازها را داراست که نهتنها قابلتنفس هستند، بلکه بر آبوهوا و اقلیم نیز اثر میگذارند.
- نیتروژن (Nitrogen – 78%)
نیتروژن فراوانترین گاز در جو زمین است که به دلیل ماهیت کمواکنشپذیر خود، پایداری اتمسفر را تضمین میکند. این عنصر در ساختار پروتئینها و DNA نقشی اساسی دارد. - اکسیژن (Oxygen – 21%)
اکسیژن دومین گاز فراوان در جو است که عمدتاً به شکل O₂ وجود دارد و در فرآیند تنفس و سوختن نقش کلیدی ایفا میکند. - آرگون (Argon – 0.93%)
آرگون، گازی بیاثر، با وجود درصد اندک، در محافظت از اسناد قدیمی و پرکردن لامپهای روشنایی کاربرد دارد. - دیاکسید کربن (Carbon Dioxide – 0.04%)
اگرچه دیاکسید کربن درصد کمی از جو را تشکیل میدهد، اما در فتوسنتز و تنظیم دمای زمین نقشی حیاتی دارد. - نئون (Neon – 0.0018%)
نئون، این گاز نادر، با درخشندگی خاص خود در علائم نورانی و برخی تجهیزات تخصصی مورد استفاده قرار میگیرد.
پنج عنصر فراوان در جهان
ترکیب عناصر در جهان، به دلیل وقوع رویدادهایی مانند بیگبنگ، بسیار متفاوت از زمین است. در این میان، عناصر سبکتر و سادهتر بر فضا تسلط دارند.
- هیدروژن (Hydrogen – 75%)
هیدروژن فراوانترین عنصر جهان است که اساس ستارگان و کهکشانها را تشکیل میدهد. این عنصر ساده با یک پروتون و یک الکترون، انرژی خورشید را از طریق همجوشی هستهای تأمین میکند. - هلیوم (Helium – 24%)
هلیوم، دومین عنصر فراوان جهان، در فرآیند همجوشی ستارگان نقش دارد. این عنصر سبک در زمین کمیاب ولی در فضا غالب است. - اکسیژن (Oxygen – 1%)
اکسیژن سومین عنصر فراوان در جهان است که در آب و اکسیدها در سیارات و قمرها نقش مهمی دارد. - کربن (Carbon – 0.5%)
کربن، اساس مولکولهای پیچیده زیستی و ساختار حیات است. از اسیدهای آمینه تا گرافیت، این عنصر بهواسطه تنوع شیمیایی خود، زندگی را ممکن میسازد. - نئون (Neon – 0.1%)
نئون در لایههای بیرونی ستارگان رایج است و با درخشندگی خود، به تنوع کیهانی رنگ میبخشد.
این نوشتهها را هم بخوانید