نقشه‌ای دیجیتال برای سفر به دنیای باستان یونان و دیگر کشورها
تصور کن در حال پژوهش در متنی از دوران باستان هستی، ناگهان به نام رودخانه‌ای برخورد می‌کنی که دیگر وجود ندارد، یا شهری که امروز نامش تغییر کرده. حالا یک ابزار دیجیتال آمده تا این تجربه‌ی گمشده را زنده کند. تیمی از پژوهشگران در دانشگاه آتن (National and Kapodistrian University of Athens) موفق شده‌اند یکی از کامل‌ترین نقشه‌های دیجیتال تاریخ باستان را بسازند. پروژه‌ای به نام پری‌پْلوس (Periplus) که حالا دریچه‌ای است رو به دنیایی فراموش‌شده، از ایرلند تا هند، از دوران تاریخی تا واپسین سال‌های جهان باستان.
از دل متون تا دل زمین: نقشه‌ای برای دیدنِ آن‌چه خوانده‌ایم
پری‌پْلوس نه یک نقشه‌ی معمولی، بلکه یک ابزار پژوهشی است. کاربران می‌توانند شهرها، کوه‌ها، رودها و نواحی مختلف را با همان نام‌های اصیل و باستانی آنها بررسی کنند. این پلتفرم با ترکیب اطلاعات متنی، جغرافیایی و تاریخی، به پژوهشگر این امکان را می‌دهد تا مفاهیم دشوار و گنگِ متون کلاسیک را به‌صورت زنده و قابل‌درک، روی نقشه مشاهده کند. همچنین نام‌های مختلف یک منطقه در گذر زمان، منابع مرتبط و معادل‌های لاتینی و امروزی نیز در دسترس هستند.
یکی از ویژگی‌های بی‌نظیر پری‌پْلوس، امکان جست‌وجو و برجسته‌سازی نام‌های جغرافیایی در هر متنی است، آن هم به هر زبانی. حتی می‌توان نسخه‌ی ترجمه‌شده‌ی متون قدیمی را به‌طور مستقیم به نقشه متصل کرد.
ادبیات کلاسیک روی نقشه: از خطوط تا مکان‌ها
یکی از اهداف اصلی این پروژه، دیجیتال‌سازی کل آثار مکتوب یونانیِ دوران باستان است؛ حدود ۱۲۰۰ متن، که قرار است به‌صورت رایگان و با ترجمه‌ی هم‌زمان به زبان انگلیسی و یونانی امروزی منتشر شوند. نخستین اثر کامل‌شده، کتاب «پری‌پْلوسِ دریای سرخ» (Periplus of the Red Sea) است؛ متنی کمتر شناخته‌شده از قرن اول میلادی، سرشار از اطلاعات جغرافیایی، که اکنون با کمک نقشه جان گرفته است.
به گفته‌ی پروفسور کوپانیاس (Kopanias)، هماهنگ‌کننده‌ی پروژه، این آثار شاید در نگاه اول خشک و فنی به‌نظر برسند، اما وقتی با ابزارهای دیجیتال ترکیب می‌شوند، به معادن زنده‌ای از اطلاعات تاریخی و جغرافیایی تبدیل می‌شوند.
سه ستون اصلی پری‌پْلوس: نقشه، متن، ابزار تحلیل
این پلتفرم از سه بخش اصلی تشکیل شده:
۱. اطلس پری‌پْلوس (Periplus Atlas): نقشه‌ای تعاملی از سراسر جهان باستان
۲. لوگوس پری‌پْلوس (Periplus Logos): متن‌های کهن همراه با لینک‌های جغرافیایی
۳. اپلیکیشن پری‌پْلوس (Periplus App): ابزاری برای برچسب‌گذاری خودکار واژگان مکانی در متون، که به کاربران امکان ساخت نقشه‌های اختصاصی را می‌دهد
پری‌پْلوس یک پروژه‌ی آزاد، مشارکتی و داوطلبانه است که تاکنون بیش از ۱۴۰ دانشجو در آن مشارکت داشته‌اند. این ابزار نه فقط برای متخصصان، بلکه برای دانشجویان، معلمان و حتی علاقه‌مندانِ ساده‌ی تاریخ طراحی شده است.
پلی میان گذشته و امروز: باستان‌شناسی دیجیتال برای همه
در جهانی که همه‌چیز به‌سوی داده‌های بصری و پیوندهای متقابل پیش می‌رود، پروژه‌هایی مانند پری‌پْلوس نقش حیاتی در احیای متون و مفاهیم فراموش‌شده دارند. نقشه‌‌سازی از گذشته با استفاده از ابزارهای امروزی، راهی است برای کشف دوباره چیزهایی است که هزاران سال پیش در موردشان نوشته شده، به آنها سفر شده و یا تجربه شده.
