ریشه‌ها چه نقشی در زندگی گیاه دارند؟
۱. جذب آب و مواد غذایی
مهم‌ترین وظیفه‌ی ریشه، جذب آب و مواد معدنی (Minerals) از خاک است. سلول‌های نوک ریشه دارای کرک‌های بسیار ریزی به نام موهای ریشه‌ای (Root Hairs) هستند که سطح تماس با خاک را افزایش می‌دهند. این موها آب و یون‌های محلول را از خاک جذب کرده و به بالا می‌فرستند. این آب از طریق آوند چوبی (Xylem) به برگ‌ها می‌رسد تا در فرایند فتوسنتز (Photosynthesis) استفاده شود. اگر ریشه آسیب ببیند یا نتواند خوب رشد کند، گیاه خیلی زود پژمرده می‌شود. پس ریشه‌ها پایه‌ی تأمین آب و مواد غذایی گیاه هستند.
۲. نگه داشتن گیاه در خاک
ریشه‌ها نقش مهمی در استحکام گیاه دارند و آن را به زمین لنگر (Anchor) می‌کنند. درختان بلند یا بوته‌های سنگین بدون ریشه‌ی قوی نمی‌توانند سر پا بمانند. ریشه‌ها با نفوذ به عمق خاک، گیاه را از باد و باران‌های شدید حفظ می‌کنند. ریشه‌های منشعب، مثل چنگال در زمین فرو می‌روند و باعث تعادل گیاه می‌شوند. به‌ویژه در زمین‌های شیب‌دار یا نرم، وجود ریشه‌ی گسترده جلوی واژگونی گیاه را می‌گیرد. پس ریشه‌ها فقط جذب‌کننده نیستند، بلکه نگهدارنده‌ای مطمئن برای بدنه‌ی گیاه هم هستند.
۳. ذخیره‌سازی مواد غذایی
برخی از ریشه‌ها نقش انبار ذخیره (Storage Organ) برای گیاه را هم دارند. در گیاهانی مانند هویج، چغندر و شلغم، ریشه‌ها پر از قند و نشاسته می‌شوند. این مواد در زمان فتوسنتز در برگ‌ها تولید شده و به سمت ریشه فرستاده می‌شوند. گیاه از این منابع غذایی برای رشد دوباره در فصل‌های بعدی استفاده می‌کند. در زمان‌هایی که نور کم است یا شرایط برای رشد مناسب نیست، گیاه به انرژی ذخیره‌شده در ریشه‌ها تکیه می‌کند. به همین دلیل، ریشه‌ها قلب پنهان گیاه از نظر ذخیره‌ی انرژی هستند.
۴. ارتباط با محیط و گیاهان دیگر
برخی ریشه‌ها با قارچ‌ها وارد رابطه‌ای همزیستی به نام مایکوریزا (Mycorrhiza) می‌شوند که جذب مواد غذایی را بهتر می‌کند. همچنین، ریشه‌ها به سیگنال‌های شیمیایی محیط پاسخ می‌دهند و رشد خود را هماهنگ می‌سازند. برخی گیاهان حتی می‌توانند با استفاده از ریشه‌ها با ریشه‌ی گیاهان هم‌جوار ارتباط برقرار کنند. این ارتباط‌ها اطلاعاتی درباره‌ی کمبود آب یا وجود بیماری منتقل می‌کنند. در گیاهان خاصی مثل بامبو یا درختان جنگلی، شبکه‌ای زیرزمینی از ریشه‌ها شکل می‌گیرد که به آن شبکه‌ی چوبی (Wood Wide Web) هم گفته می‌شود. پس ریشه فقط ساختاری فیزیکی نیست، بلکه سیستم پیچیده‌ای برای بقا و ارتباط هم هست.
