بیماری ریفلاکس معده به مری چیست؟ علایم ریفلاکس کدام‌ها هستند؟ توضیح تشخیص و درمان آن

علت‌های بیماری ریفلاکس معده به مری

–  عبارت است از التهاب و تحریک مخاط مری بر اثر بازگشت محتویات معده به مری.

–  در این عارضه ممکن است نقص سازوکار اسفنکتر تحتانی مری وجود داشته باشد که از آن جمله می‌توان شل شدن نامناسب اسفنکتر، نامناسب بودن اندازه اسفنکتر یا غیر طبیعی بودن محل اسفنکتر را نام برد.

– شل شدن نامناسب LES ممکن است با مصرف الکل، دخانیات، غذاهای چرب، کافئین، شکلات، بارداری و مصرف برخی داروها(مانند داروهای آنتی‌کولینرژیک و مهارکننده‌های کانال کلسیم) تشدید شود.

– تخلیه نامؤثر مواد بازگشتی از معده یا اختلالات تخلیه معده نیز فرد را مستعد GERD می‌کند.

–  GERD شایع‌ترین اختلال بخش فوقانی دستگاه گوارش در جوامع غربی است (10% جمعیت آمریکا علائم روزانه این اختلال را دارند و 15 تا 30%، دست کم ماهی یک‌بار این علائم را تجربه می‌کنند).

–  اغلب در فتقِ هیاتال دیده می‌شود.

تشخیص‌های افتراقی بیماری ریفلاکس معده به مری

–  گاستریت
‌-  اولسرپپتیک
‌-  آنژین صدری
‌-  اختلالات حرکتی مری(آشالازی، اسپاسم منتشر مری)
‌-  سرطان مری
‌-  سرطان معده

تظاهرات، علایم و نشانه‌های بیماری ریفلاکس معده به مری

–  سوزش سرِ دل

–  سرفه مزمن و خشک، GERD دومین علت سرفه‌های مزمن در افراد غیر سیگاری به شمار می‌رود.

–  بازگشت محتویات معده به دهان

–  دیسفاژی

–  خشونت صدا بر اثر لارنژیت ناشی از رفلاکس، صاف کردن مکرر صدا، سکسکه

–  احساس سنگینی در قفسه سینه

–  تشدید علائم آسم

اقدامات تشخیصی بیماری ریفلاکس معده به مری

–  در گرفتن شرح حال و معاینه بالینی باید وجود علائمی را که ممکن است مطرح‌کننده علل بالقوه خطرناکی باشند، رد کرد(مانند تهوع، استفراغ، کاهش وزن، وجود خون در مدفوع، درد واقعی قفسه سینه، دیسفاژ، آنمی، علائم طولانی مدت، سن بیش از 50سال).

–  در اغلب موارد، برای تشخیص GERD، اجرای یک دوره درمانی آزمایشی شامل تغییر در سبک زندگی، تجویز داروهای ضد اسید، مهارکننده‌های H2 یا مهارکننده‌های پمپ پروتون، اندیکاسیون دارد.

–  آزمایش‌های تشخیصی ممکن است تصویر برداری از دستگاه گوارش فوقانی با استفاده از کنتراست باریوم، آندوسکوپی، پایش 24ساعته PH، مانومتری مری و بررسی حرکات مری را شامل شود.

– از رادیوگرافی بخش فوقانی دستگاه گوارش برای بررسی علل آناتومیک یا عوارض GERD(مانند فتق هیاتال یا تنگی) استفاده می‌شود.

– آندوسکوپی، مشاهده مستقیم مخاط مری و بیوپسی را برای اثبات ازوفاژیت یا مری بارت امکان‌پذیری می‌سازد.

– در پایش 24ساعته PH، وجود رفلاکس، با مشاهده ارتباط میان PH مری و شروع علائم، تشخیص داده می‌شود.

– مانومتری مری، ناکارآمدی LES را مشخص می‌سازد.

درمان بیماری ریفلاکس معده به مری چگونه انجام می‌شود؟

–  در موارد خفیف؛ تعدیل سبک زندگی، از جمله کاهش وزن، تغییر رژیم غذایی برای حذف عوامل مستعدکننده، پرهیز از مصرف الکل و دخانیات، پرهیز از مصرف مواد غذایی در 4ساعت پیش از خواب و خوابیدن با بالا نگاه‌داشتن سر، درمان ابتدایی را تشکیل می‌دهد.

–  داروهای ضد اسید و ضد اولسر، داروهای اصلی در درمان دارویی هستند.

– در موارد خفیف، داروهای مهارکننده H2، خط اول درمان را تشکیل می‌دهند.

– مهارکننده‌های پمپ پروتون

–  جراحی ضد رفلاکس(فوندوپلکسیون لاپاروسکوپیک یا باز) باعث درمان قطعی بیماری می‌شود.

– اندیکاسیون‌های جراحی عبارتند از: بروز عوارض GERD(تنگی، متاپلازی بارت، بروز آدنوکارسینوم)، ادامه علائم با وجود حداکثر درمان‌های دارویی یا بیمارانی که نمی-خواهند تمام طول عمر خود را از دارو استفاده کنند.

پیش‌آگهی – عوارض بیماری ریفلاکس معده به مری

–  عوارض GERD عبارتند از: اولسر مری، تنگی، متاپلازی بارت و خطر بروز آدنوکارسینوم و عوارض ریوی(لارنژیت، بورنشیت، پنومونی آسپیراسیون مکرر، فیبروز)

–  بیمارانی که در آنان مری‌ بات تشخیص داده می‌شود، برای بررسی از نظر ابتلا به سرطان مری، به آندوسکوپی و بیوپسی منظم نیاز دارند.