ویژگیها و مهارتهایی که روزنامهنگاران عصر جدید باید داشته باشند
تفاوتی نمیکند که شما در حال حاضر به روزنامهنگاری مشغول باشید یا سودای روزنامهنگار شدن در آینده را در دل بپرورانید، همچنین فرقی نمیکند که شما یک روزنامهنگار جوان باشید که به تازگی در یک نشریه آنلاین شروع به کار کرده باشد یا روزنامهنگاری باشید که بیش از یک دهه تجربه اندوخته باشد، در هر صورت در عصر جدید باید در پی فراگرفتن و تقویت مهارتهای جدیدی باشید.
روزنامهنگاری امروز مبتنی بر رقابت است و عوامل زیادی در موفق شدن در این حرفه، سهیم هستند. این روزها فاصله روزنامهنگاری آنلاین و کاغذی کم شده است، در کنار رسانههای فقط آنلاین، سنتیترین نشریات کاغذی هم پایگاههای آنلاین دارند. آنها در این وبسایتها با بهرهگیری از امکانات چند رسانهای و انتشار زنده اخبار و وقایع، میکوشند که از سایر رسانههای آنلاین عقب نمانند.
بنابراین برخلاف گذشته که داشتن شم روزنامهنگاری، قلمی خوب و یا داشتن نیروی تحلیل و جمعبندی مناسب، برای روزنامهنگاری کافی بود، روزنامهنگار قرن 21، باید مهارتهایی جدیدی هم داشته باشد که در زیر برخی از آنها را فهرست خواهم کرد.
1- توانایی ایجاد سامانههای اختصاصی و ابتکاری خبر و فهم درست از جنبههای اقتصادی روزنامهنگاری: در غرب با وجود آن همه روزنامه و ایستگاه رادیو و تلویزیون و با وجود انبوه سایتهای خبری و رسانههای اجتماعی، هنوز هم وبسایتهای خبری تخصصی که بر اخبار یک موضوع خاص یا منطقه جغرافیایی خاص تمرکز میکنند، میتوانند مخاطب خاص خود را کسب کنند. یک روزنامهنگار خوب باید قدرت درک نیازهای خبری مردم را داشته باشد، او همچنین باید بتواند مدلهای اقتصادی مختلف را درک کند و متناسب با محتوای اخبار از فرصتهای پذیرش آگهی استفاده کند.
2- برنامهنویسی: روزنامهنگار دو سه دهه قبل، اصلا نیازی به داشتن مهارتهای کامپیوتری نداشت، حتی لازم نبود کار با یک واژهپرداز کامپیوتری را بداند. اما روزنامهنگار عصر جدید باید بتواند با مهارت از امکانات چندرسانهای، بدون کمک دیگران استفاده کند، مثلا او باید بتواند گالری فلش ایجاد کند یا داستانهای تعاملی در وبسایت بگنجاند یا پادکست درست کند. بنابراین داشتن مهارت نسبی در HTML, CSS, PHP, JavaScript, ActionScript3 و Python برای این روزنامهنگار نباید چیز عجیب و غریبی باشد.
3- روزنامهنگاران قرن 21، باید این توانایی را داشته باشند که با آغوش باز از ابزارهای و امکانات جدید استفاده کنند. مثلا نباید در بدو معرفی سرویسی مثل توییتر، از قافله عقب بمانند. آنها باید از همان آغاز عرضه یک سرویس تازه، در این فکر باشند که به کمک آن چگونه می توانند کار خود را با کیفیت بهتری به انجام برسانند.
4- توانایی خبررسانی و نقل خبر با استفاده از امکانت چندرسانهای: دیگر داشتن قلم خوب کافی نیست، روزنامه نگاران جدید باید توانایی خبررسانی با استفاده از از ویدئو و پادکست را هم داشته باشند. حتی اگر لازم باشد آنها باید بتوانند با سرویسهای پخش زنده ویدئو مثل Qik، رخدادها را گزارش کنند.
5- روزنامهنگاران جدید باید بتوانند با تودههای مردم در قالب جوامع آنلاین و آفلاین ارتباط و تعامل و بده و بستان داشته باشند. آنها باید بتوانند خیلی زود متوجه بازخورد نوشتههایشان را در این جوامع شوند. آنها حتی باید بتوانند قدرت مدیریت و ایجاد جوامع را هم داشته باشند.
در واقع دیگر دورانی که در آن روزنامه نگاران مقاله مینوشتند و بعد چند روز یا چند هفته بعد در محفلهای خودمانی، متوجه استقبال یا نقدهای منفی از مطالبشان میشدند، به سر آمده است. مردم امروزه با مقایسه خبر و گرفتن اخبار از مجاری مختلف، تونایی تجزیه و تحلیل بیشتری دارند، اهمیت ندادن به بازخورد آنی مردم در کار رسانهای، ره به جایی نخواهد برد.
6- آنها باید وبلاگنویس باشند: چند سال پیش تعداد روزنامه نگارانی که وبلاگ هم داشتند، بسیار کم بود، اما امروزه داشتن یک وبلاگ از ضروریات و بدهیات روزنامهنگاری است. با وبلاگنویسی، روزنامه نگاران میتوانند به صورت مرتب تمرین کنند و در سطح وب، خالق محتوا باشند. آنها حتی باید بتوانند از سرویسهای لینکدهی اجتماعی استفاده کنند.
7- مجهز بودن به چند مهارت: داشتن یکی دو مهارت، دیگر برای روزنامه نگاری کافی نیست. این روزها روزنامهنگاران باید بدانند که چگونه میتوان از ابزارهای اجتماعی استفاده کرد، چگونه میتوان ویدئو ضبط و ویرایش کرد، چگونه می توان عنوان خوبی برای مطالب نوشت، آنها به طوری گه گفته شد باید مقداری از html و کار با پایگاه دادهها هم سر دربیاورند!
8- اما مسلما داشتن مهارتهای پایهای روزنامهنگاری اصلیترین رکن روزنامهنگاری است، تواناییهایی مل قلم خوب، رعایت موازین اخلاقی، توانایی قضاوت در مورد اخبار، توانایی تحقیق و تأیید اخبار ضد و نقیض.
خوب! بعد از خواندن این فهرست از مهارتها به روزنامهها و وبسایتهایی که عادت دارید هر روز بخوانید نگاهی بیندازید، به نظر شما در عصری که به سر میبریم، روزنامهنگاری که چیزی از توییتر نداند، نتواند بلافاصله از یوتیوب آخرین ویدئوهای روزنامه نگاران شهروند را ببیند، از سایتهای مشهور لینکدهی جمعی استفاده نکند، مهارت دریافت سریع بازخورد جوامع مجازی آنلاین را نداشته باشد، میتواند در کار خود موفق باشد؟
منبع: این پست استنباط من از این پست وبلاگ Mashable بود و ترجمه خط به خط این نوشته نیست.
من کاملا موافقم که باید از ابزار روز به سرعت و به دقت استفاده کرد اما متاسفانه سرعت تولید این ابزار آنقدر زیاد است که نمی توان واقعا به همه آنها رسید.
از طرف دیگر موضوع دیگر خلاقیت دیدن مسائل و تولید مطلب است که متاسفانه اندک اندک دارد به چند نفر و یا چند موسسه خبری محدود می شود و بقیه تکرار کننده آن در شکلهای متنوع هستند.