کرم گوش‌ها یا ترانه‌هایی که در سر تکرار می‌شوند
حتما برای شما هم پیش آمده که روزی ترانه خاصی به گوشتان خورده باشد و بعد این ترانه به مغز شما چسبیده باشد و در تمام طول روز در مغزتان تکرار و تکرار شود. برآورد می‌شود که نود درصد مردم دست‌کم هفته‌ای یک بار کمابیش دچار همین حالت می‌شوند.
ماها ممکن است از کنار این پدیده به سادگی عبور کرده باشیم و به آن فکر نکرده باشیم، اما روانشناس‌ها از کنار آن بی‌تفاوت عبور نکرده‌اند و این پدیده را دست‌مایه تحقیقاتی قرار داده‌اند.
مغز ما دستگاه گرامافون خودش را با صفحه‌های خاص خودش دارد. همه ما یک سیستم شخصی پخش موسیقی داریم که در خلوت به آن گوش می‌کنیم و مایه سرخوشی ما می‌شود. اما جنبه منفی این گرامافون درونی این است که خودآگاه ما کنترلی بر انتخاب موسیقی‌ها ندارد، ذهن ناخودآگاه ما خودش تصمیم می‌گیرد که یک ترانه را برگزیند و هر چقدر دلش خواست پخش کند تا اینکه شما را به کلی خسته کند!
روانشناسان نام کرم گوش یا earworms را بر این موسیقی‌ها نهاده‌اند. بر اساس تحقیقی که در سال 2009 انجام شد، مشخص شد که این کرم گوش‌ها می‌توانند چند دقیقه تا چند ساعت دوام داشته باشند و در موارد اندکی هم آزارنده باشند.
اما به تازگی پژوهشگری به نام ویکتوریا ویلیامسون با همکاری بی‌بی‌سی 6 و چند ایستگاه رادیویی بین‌المللی دیگر، یک تحقیق آنلاین در این زمینه راه انداخته است. در این تحقیق از بازدیدکنندگان این سایت‌ها خواسته شد که یک پرسشنامه آنلاین را پر کنند. هدف این بود که مشخص شود که چه چیزهایی محرک کرم مغز شدن یک ترانه یا تکه موسیقی می‌شود.
خوشبختانه ششصد نفر پرسشنامه مربوطه را پر کردند تا تحقیق را ممکن کنند. در بیشتر موارد چیزی که یک موسیقی را کرم گوش می‌کند، پخش شدن و شنیدن آن موسیقی است. البته همیشه لازم نیست که شخصی یک ترانه را برای کرم گوش شدن، بشنود، در مواردی هم ما وقتی در شرایط خاصی قرار می‌گیریم ترانه‌ای در ذهنمان تداعی می‌شود و کرم گوش می‌شود. مثلا ما وقتی با شخص خاصی ملاقات می‌کنیم، منظره‌ای را می‌بینیم، شرایط روحی خاصی داریم یا کلماتی را می‌خوانیم، ناگهان ترانه‌های به ذهنمان متبادر می‌شود و همین ترانه‌ها ممکن است به ذهنمان بچسبند. حتی وقتی در جاده‌ای در حال رانندگی هستیم که پیش از آن در آن رانده بودیم و به ترانه خاصی گوشی کرده بودیم، باز هم ممکن است یک ترانه در ذهنمان احضار شود و به آن بچسبد. شرایط روحی و استرس هم می‌توانند برانگیزاننده و چسباننده موسیقی شوند.
در قرن نوزدهم میلادی یک روانشناس آلمانی به نام هرمان ابینگهاوس که به خاطر تحقیقاتش روی حافظه مشهور است، مفهومی را به نام بازیابی غیرارادی حافظه معرفی کرد. کرم گوش‌ها می‌توانند تظاهری از همین پدیده محسوب شوند.
اما خود ترانه هم باید خصوصیات خاصی داشته باشد تا بتواند به مغز بچسبد، با استفاده از اطلاعات به دست آمده از پرسشنامه محققان موفق شده‌اند که یک مدل کامپیوتری تهیه کنند که با دقت هشتاد درصد می‌تواند پیشبینی کند که یک ترانه توانایی کرم گوش شدن را دارد یا نه!
مشخص شده که افرادی که مبتلا به اختلال وسواسی-جبری هستند، بیشتر احتمال دارد که به خاطر کرم گوش‌ها دچار عذاب و مشکل شوند و درمان اختلال روانی آنها، شدن این مشکل را در آنها کاهش می‌دهد.
جالب است بدانید که مارک تواین و آرتور سی کلارک داستان‌های کوتاهی نوشته‌اند که موضوع آنها کرم گوش است. مارک تواین در سال 1876 داستانی به نام «کابوس ادبی» نوشت که در آن در مورد نویسنده‌ای نوشته است که روزی مبتلا به کرم گوش می‌شود، طوری که از کارش هم بازمی‌ماند تا اینکه به مانند یک بیماری، این مشکل را به دوستش سرایت می‌دهد. آرتور سی کلارک هم در سال 1956، یک داستان علمی- تخیلی کوتاه نوشت که در آن دانشمندی تلاش می‌کند ملودی کاملی تصنیف کند که به خاطر جور بودن با ریتم جریان الکتریکی مغز، تا ابد در ذهن شنوندگان تکرار می‌شود. این دانشنمند موفق می‌شود، اما با تمام شدن کارش، او دچار کاتاتونی می‌شود، یعنی دچار بهت کامل می‌شود و دیگر هیچ حرکت خارجی نمی‌تواند بکند.
کرم گوش اصلاحی غریب نیست، کافی است در توییتر جستجو کنید تا ببینید کاربران زیادی به صورت روتین از این واژه استفاده میکنند و کرم‌گوش‌هایشان را به اشتراک می‌گذارند.
کرم گوش این روزهای شما چیست و شما چه تجربه یا خاطره جالبی از کرم گوش دارید؟
این نوشته‌ها را هم بخوانید
اینه:
Don’t wanna break your heart
Wanna give your heart a break
I know you’re scared it’s wrong
Like you might make a mistake
خیلی جالب بود این موضوع نشون میده که سیستم های موجود در بدن ما تا چه اندازه حساب شده و علمی عمل میکنند.
مطلب خیلی جالبی بود!
به نظرم وقتی آدم تمرکز زیادی داره و فکرش به چیزهای مختلف مغشوش نیست، کرم گوش بیشتر اتفاق میفته، مخصوصا سر جلسه امتحان که خودم همیشه دچارش میشم!
من خیلی با این مشکل مواجه میشم و متاسفانه راه حلی برای درمانش ندارم جز اینکه کل اینترنت رو بگردم و اگر این آهنگ یا صدا پیدا نشه من خیلی اذیت میشم چرا که حتی موقع خواب هم صدای زمزمه رو می شنوم و وقتی به جایی می رسم که ادامه اش رو ندارم دیگه کلافه کننده میشه!
بیشتر آدما همینطوره که داخل تحقیق اومده، صدا رو ناخودآگاه یا وقتی چیزی اون رو تداعی میکنه یا نیاز دارن پخش میکنه. اما خودآگاه هم این آهنگ‌ها و انواع صداهای دیگه قابل پخش شدن هست( تمرین و تمرکز).
منم زیاد دچار این مشکل میشم ، به خصوص وقتی حال ندار و مریض باشم.
من کلا زیاد اهل موسیقی نیستم. و وقتی به اجبار داخل تاکسی یا جایی چیزی میشنوم دچار این مشگل میشوم و حقیقتا هم آزار دهنده است. فکر کنید چیزی که خوشتان نمیآید و دوست ندارید؛ حالا دائم بخواد تکرار هم بشه. برای من کم پیش میاد ولی وقتی هست گاهی حتی تا چند ساعت آزار میده و بعد تموم میشه.
قربان . ما از این به بعد با اسم دیگه ای کامنت میذاریم-میگذاریم–؟؟؟؟ کامنت دهه 60 کار دستم داد .جوجه به عیال گفتند .پیازداغشم زیاد کردن.خلاصه فکر بد نکنی .ما هستیم .مشت محکم بر دهان یاوه گویان شرق وغرب منزل میزنیم . وامامن با اینکه 20یا25درصد شنوایی دارم .دایمن به این مرض دچارم .فکر میکردم مشکل از گوش منه .البته + صدای دریا و سوت ابدی درست اینو وانور مخچه ؟مخ ؟ من مخ دارم اگه دارم ساعت 6/18 صبح دارم چکار می کنم ؟ نترس دن ارام جناب شاملو را دارم میخوانم .وقتی چاپ شد گرون بود …..بماند……دندانگیر نیست .وقتی به اذین ترجمه کرده بود چه نیازی بود .؟باز هم بماند تا بعد الانه دستگیرم کنه حوحه یا علیا …
زمان درس خوندن هرفصل یا هر بخش درس رو با یک موزیک بعضاً متفاوت با دیگر موسیقی های متداول خودم گوش میدادم و زمان امتحان کافی بود که فقط یادم بیاد که اون فصل رو با چو موزیکی ست کرده بودم!!! و با زمزمه کردن ترانه و یا موسیقی تقریباً اکثر متن رو میتونستم تو ذهنم برگردونم… ولی بدیش این بود که تا سه چهار ماه همین کرم کذایی خیلی خیلی اذیتم میکرد…
الان هم هنوز وقتی صدای Da Buzz میاد یاد دینامیک بافندگی می افتم و یا صدای آساندرو سافینا من رو پرت میکنه وسط مدیریت استراتژیک…
ﻣﻦ ﻣﻌﻤﻮﻼ ﺍﮔﻪ ﻳﻪ ﺁﻫﻨﮕﯽ ﺭﻭ ﻧﺼﻔﻪ ﻧﻴﻤﻪ ﺑﺸﻨﻮﻡ ﺍﻳﻦ ﺟﻮﺭﯼ ﻣﻴﺸﻢ.ﻣﻴﺮﻡ ﺍﺯ ﺍﻭﻝ ﺗﺎ ﺁﺧﺮﺵ ﮔﻮﺷﺸ ﻣﻴﺪﻡ ﻭ ﻣﻌﻤﻮﻼﺧﻼﺹ ﻣﻴﺸﻢ!
خوانندگان ردیف آوازی موسیقی دستگاهی هم به این عارضه مبتلا می‌شوند. نکته جالب اینجاست که ملودی‌های ردیف آوازی اغلب ریتمیک نیستند و خیلی زود خود خواننده را هم خسته میکنند ولی باز هم این‌جوری می‌شویم. خود من گاهی ساعت‌ها یک تحریر را در ذهنم شنیده‌ام و ناخودآگاه زمزمه‌اش کرده‌ام که (به‌دلیل نوع خاص موسیقی‌اش) اصلاً منظره جالبی در خیابان، وسایل حمل‌ونقل عمومی یا سر جلسه امتحان نیست.
ممنون. این پست های پزشکیتون رو خیلی بیشتر دوست دارم!
ﺑﺎ ﺳﻼﻡ ﺩﺧﺘﺮ ﻣﻦ ۵ﺳﺎﻟﺸﻪ ﭼﻨﺪ ﻭﻗﺘﯽ ﭘﯿﺶ ﯾﻪ ﺁﻫﻨﮓ ﺭﻭﺯ ﺯﻣﺰﻣﻪ ﻣﯽﮐﺮﺩﻡ ﺑﻬﻢ ﮔﻔﺘﻢ ﻧﺨﻮﻧﻢ ﺍﯾﻦ ﺁﻫﻨﮓ ﺭﻭﺯ ﺷﺒﺎ ﻣﯿﺎﺩ ﺗﻮ ﺳﺮﻡ ﻧﻤﯿﺬﺍﺯﻩ ﺑﺨﻮﺍﺑﻢ ﺟﺎﻟﺐ ﺑﻮﺩ ﺑﺮﺍﻡ ﺑﭽﻪ ﻫﺎ ﻫﻢ ﺩﭼﺎﺭﺵ ﻣﯿﺸﻦ
سلام جالب بود.
من همیشه با موتور این ور واون ور میرم دوستم پشت سرمه همیشه میگه توی این خیابون که میرسیم تو همیشه این ترانه رو ناخودآگاه میخونی .
خودمم تعجب میکنم .
چند روز پیش قسمت آخر این آهنگ «زازی» خواننده فرانسوی در ذهن من تکرار می شد که هر چه سعی می کردم یادم نمی آمد چه آهنگی بوده. اما جالب اینجاست که فرداش پسردائیم که مدتها پیش خودم این آهنگ رو بهش معرفی کرده بودم اون رو در صفحه فیس بوکش به اشتراک گذاشت و به من هم یادآوری شد!
http://youtu.be/oSIoP7h4B_M
راهکارش اینه که شما هم خودتون آهنگو با صدای بلند بخونین.
کم کم به مرور زمان این مشکل از بین میره
گاهی اوقات منم دچارش میشم. میشه گفت خدا رو شکر میکنم که سریع تموم میشن وگرنه واقعا اعصاب‌خوردکن میشن.
من قبلا این حالت را با اسم خارش مغزی می شناخنم
http://www.bbc.co.uk/persian/science/story/2003/10/031031_mf_si_itch.shtml
کرم گوش من این آهنگ از رضا صادقی هست که از سال هشتادو چهار تا الان هر وقت می خوام یه آهنگی رو بخونم میاد تو ذهنم.
گاهی کلافه هم میشم از دستش چون میخوام چیزهای دیگه ای یادم بیاد ولی این شعر نمیذاره…
یادت میاد گفتم بهت اگه نمی شی مرهمم.. توروخدا زخمم نشو که تیکه پاره است بدنم… تو عین ناباوریا تو هم شدی یه زخم نو.. هیچ نمی خوام مثل تو شم از جلوی چشام برو… راهمو کج کردی عزیز.. تو عشقمو رد کردی عزیز.. خودت ندونستی چه کردی.. تو باما بد کردی عزیز…
واقعا چکار باید کرد برای اینکه خلاص شم؟
البته اصطلاح خارش مغز هم بهش می گن
چه جالب من هم چندوقت پیش داشتم به همین موضوع فکر میکردم که از لحاظ عصبشناختی پدیده جالبی میتونه باشه
امکان داره رفرنس یا لینکی در ارتباط با اون برنامه کامپیوتری که گفتین پیش بینی کننده س بذارین. و البته روششون برای اینکه تعیین کنن یک موسیقی چسبنده س یا نه چی بوده.
من موقع بیماری و مثلا شبی که بیمار هستم به طرز وحشتناکی یک ترانه یا شعر رو تکرار میکنم. شما این تجربه رو نداشتین؟
سلام
برای منم این اتفاق پیش میاد.اغلب موارد هم که هم برام عجیبه هم لذت بخش، صدای اذون میشنوم…و کلی آروم میشم…
من هر صبح یه کرم گوش دارم که در اولین فرصت گوشش میدم. اون دریچه جدیدی به موسیقی برام باز میکنه. یه سری کرم جدید!!! من کلن با این کرمها خیلی حال میکنم!
Break on trough to the other side_the doors
این کرم گوشم بود امروز!
اگر مدتی به هیچ آهنگی گوش ندی دیگه دچارش نمیشی. البته برای هرکسی به این راحتی ها ممکن نیست. من قبل کنکور تقریبا چهار ماه به هیچ آهنگی گوش نمیدادم حتی وقتی از تلوزیون آهنگی پخش میشد کانال رو عوض میکردم تا سر کنکور این کرمه اذیتم نکنه! که البته اثر کرد و اون مدت واقعا تمرکزم بالا رفت.
اگر واقعا به تمرکز بالا احتیاج دارید پیشنهاد میکنم گوش کردن به آهنگ رو کلا ترک کنید!
احسنت وحید جان بهترین راه حل رو گفتی
ما کرم بینی هم داریم! یک بویی 3 ساعت داره منو اذیت میکنه!
آره درست میگی علی..
چند وقت پیش گوشیم افتاد توی چاه دستشوئی، درش آوردم و میخواستم سیم کارتشو دربیارم، بوی بدی که گرفته بود 2هفته ای هست که ولم نمیکنه لامصب! هرجا میرم بوی اونو میده!!
سلام به همه دوستان من نزدیک به 6 روز که موقع خواب دچار این موضوع میشم شاید باورتون نشه که من کافیه یه بار به یه موزیک گوش کنم اونوقت کل موزیک توی ذهنم برای 20 روز می مونه خستم کرده اینجا هم که فقط معرفیش کرده راه درمان نداره یعنی
توروخدا برام دعا کنید حالم خوب شه
کسل شدم به خدا
دقیقن.آخرش ازش حامله میشیم?????
حق با توست چرا یه دفعه دعوا شد
دوستان این کرم 7ساله که باعث بدبختی ،بیچارگى وتصادف وهزاران بلابرای من شده البته دیوانگی هم دارم.
من وقتی خوابم نمیره یا بیکارم دچار میشم،و لنتی افتضاحه! به خاطرش تقریبن تمرکزمو واسه همه چی از دست میدم.کسی نمیدونه چارش چیع؟:|