تاریخچه دوربین پولاروید: پیش‌بینی و تحول آینده و الگویی برای استیو جابز

علی ارغوان: دوربین‌های پولاروید را می‌شناسید؟ احتمالاً بسیاری از شما تجربه لذت‌بخش عکاسی با چنین دوربین‌هایی را نداشته‌اید. در دوربین‌های پولاروید تنها کافی بود که دوربین را از جیب (نسبتاً بزرگ) خود بیرون بیاورید و آن را باز کرده و عکس بگیرید تا چند ثانیه بعد آن عکس را به صورت چاپ شده در اختیار داشته باشید. شاید در حال حاضر پرینترهای جیبی قابل حمل و دوربین‌های دیجیتال به صورت کامل جای پولاروید را در زندگی روزمره‌مان پر کرده باشند و شاید امروزه کمتر کسی علاقمند به چاپ کردن عکس‌های گرفته شده با دوربین‌های دیجیتال و گوشی‌های قدرتمندش داشته باشد اما تأثیر شگفت‌انگیز پولاروید را روی عکاسی امروز نمی‌توان کتمان کرد.

«کریستوفر بونانوس» در کتاب جالب خود تحت عنوان INSTANT, the Story of Polaroid صحنه‌ای را در سال ۱۹۷۰ میلادی توصیف می‌کند که در آن «اِدوین لَند» مخترع دوربین پولاروید ( و همچنین عینک‌های سه‌بعدی) آینده عکاسی را پیشگویی می‌کند:

“… دوربینی که به اندازه عینک یا مدادتان از آن استفاده خواهید کرد. بسیار راحت خواهد بود، نشانه بگیرید، عکس بگیرید و مشاهده کنید. هیچ چیز مکانیکی بین شما و عکستان وجود نخواهد داشت. حرکت به سادگی درآوردن کیف پول از جیب کتتان، بالا گرفتن آن و فشردن یک دکمه خواهد بود.”

لند معتقد بود که تبلیغات و بازاریابی یا همان Marketing تنها برای محصولاتی است که خوب نیستند؛ بلکه باید به مردم چیزی را نشان دهید که که تاکنون اصلاً نمی‌دانستند آن را می‌خواهد اما وقتی با آن آشنا شدند نتوانند در مقابل وسوسه داشتنش مقاومت کنند. او گردهمایی‌ها و جلسات شرکت پولاروید را به کنفرانس‌های سالیانه‌ای بدل کرد که به روی سن رفته و دوربین جدید را با قابلیت‌هایی شگفت انگیز معرفی می‌کرد و وقتی از سن پایین می‌آمده همه دوست داشتند یکی از این دوربین‌های جدید را داشته باشند. این شاید شما را به یاد کسی انداخته باشد؛ بله «استیو جابز» بنیان‌گذار و مدیر اسبق شرکت اپل نیز همین شیوه را در پیش گرفت و با چندبار ملاقات ادوین لند او را الگوی خود قرار داده بود.

امروزه همه ما این دوربین پیش‌بینی شده را در گوشی‌هایمان در اختیار داریم، اما در آن زمان شرایط بسیار متفاوت بود طوری که وقتی لند آن حرف‌ها را زد به نظر یک جمله علمی تخیلی می‌آمد. اولین دوربین پولارویدی لند که در سال ۱۹۴۸ عرضه شد حدود دو کیلوگرم وزن داشت!

اما پس از آن دوربین‌های پولاروید سبک‌تر و جمع و جورتر شدند مثل Swinger در سال ۱۹۶۵. پولاروید حتی دوربین‌های غول آسایی تولید کرد که عکس‌ها را در ابعاد ۵۰ در ۶۰ سانتی‌متر چاپ می‌کرد و بعضاً در آتلیه‌های عکاسی کاربرد داشت.

تا اینکه بالاخره مدل SX-70 از راه رسید، مدلی که همه دوربین‌های پولاروید را با آن می‌شناسند و با طراحی منحصر به فرد جابجایی را بسیار آسان می‌کرد. یکی از بزرگترین مشکلات شیمیایی سر راه تولید SX-70 مات کننده یا Opacifier بود؛ کار این ماده در حقیقت این بود که از تأثیر نور بر روی برخی قسمت‌های عکس جلوگیری کند تا شکل مورد نظر بر روی آن ظاهر شود.

وقتی سر و کله دوربین‌های دیجیتال پیدا شد کم کم دوربین‌های پولاروید به زیرزمین و انباری خانه‌ها تبعید شدند و با مرگ ادوین لند شرکت پولاروید نیز تقریباً برشکسته شد به طوری که تا سال ۲۰۰۱ سه بار مالکیت این شرکت دست به دست چرخید و توقف تولید فیلم‌های عکاسی در سال ۲۰۰۸ را می‌توان پایانی برای پولاروید تلقی کرد. اما پولاروید هنوز کاملاً نمرده بود؛ پروژه غیرممکن یا Impossible Project نام پروژه‌ای است که آندره بوسمن از کارمندان پولاروید در هلند به همراه دکتر فلورین کپس و مارون سابا شروع کرده‌اند تا جان تازه‌ای به پولاروید ببخشند.

آن‌ها لوازم مورد نیاز را از پولاروید آلمان خریداری کردند و فیلم SX-70 را از ابتدا و با فرمولی کاملاً جدید تولید کردند. بسیاری از مواد شیمیایی که در تولید فیلم‌های قدیمی استفاده می‌شد حالا توسط قوانین REACH اروپا به دلیل ضرر برای انسان و طبیعت ممنوع شده بودند. پروژه غیرممکن در سال ۲۰۱۰ موفق به تولید فیلم سیاه و سفید و کمی پس از آن فیلم رنگی شد؛ هر چند که کیفیت مناسب را هنوز ندارد. یک نکته جالب دیگر که در دوربین‌های پولاروید وجود دارد این است که باتری در مجموعه فیلم قرار داده شده و نگرانی از بابت نداشتن شارژ لازم برای گرفتن عکس وجود نخواهد داشت.

در حال حاضر فیلم‌های جدید تولید شده قیمت بسیار بالایی دارند و برای هر جعبه هشت‌تایی باید مبلغ ۳۰ دلار بپردازید؛ همچنین حتی اگر یک دوربین پولاروید سالم در خانه داشته باشید کیفیت عکس‌های ثبت شده به هیچ عنوان جای عکس‌های دوربین گوشی‌تان را نخواهد گرفت و برای به اشتراک گذاری آن‌ها مجبورید از اسکنر کمک بگیرید.

همچنین این روزها خبر می‌رسد که پولاروید در سال ۲۰۱۳ قصد دارد فروشگاه‌هایی را به صورت آزمایشی راه‌اندازی کند تا عکس‌های دیجیتالی محبوس در گجت‌هایمان را آزاد کند! این فروشگاه‌ها که قرار است در نمایشگاه CES 2013 معرفی شوند قرار است عکس‌هایتان را با کیفیت بسیار خوبی چاپ کنند تا تصاویر جذابی که در حافظه گوشی‌هایتان گیر افتاده‌اند بالاخره بر روی کاغذ ظاهر شوند. این شرکت همچنین قصد دارد تا از دوربین های دیجیتال بدون آینه در نمایشگاه CES 2013 پرده‌برداری کند که از سیستم‌عامل اندروید ۴.۱ بهره برده و دارای سنسور ۱۸ مگاپیکسلی و صفحه‌نمایش لمسی ۳.۵ اینچی خواهند بود.

منابع: + و + و + و +