آیا ما حالا واقعا در دنیای فیلم ایدیوکراسی زندگی می‌کنیم؟

دیشب، در نشریه تایم مقاله‌ای خواندم که داغ دلم را تازه کرد.

مقاله البته در مورد سیاست داخلی آمریکاست و در آن ابراز تأسف شده بود که چقدر معیارهای انتخاب مردم آمریکا، سطحی شده و بینش و خردشان حتی در قیاس با 8 سال پیش، به قهقرا رفته است، طوری که پوچ‌ترین و پویولیستی‌ترین وعده‌ها و اظهارت دونالد ترامپ را که اصولا می‌بایست در حد لطیفه به حساب بیاورند، جدی می‌گیرند و به جای بحث‌های اساسی، روی حاشیه متمرکز می‌شوند.

نویسنده مقاله نوشته است که چرا ما باید اینقدر زود وارد دنیای فیلم ایدیوکراسی بشویم؟!

فکر کنم به خاطر ساده کم‌خرج بودن فیلم و نیز به خاطر زیرنویس نداشتن آن، تعداد اندکی از شما، این فیلم ساخته شده در سال 2006 را دیده باشید. اما این فیلم واقعا ارزش وقت گذاشتن را دارد:

«جو»- یک نظامی ساده با کارایی و ضریب هوشی کاملا متوسط -برای یک آزمایش انتخاب می‌شود. مقامات تصمیم گرفته‌اند که او را روانه یک سفر در زمان کنند و او را به 5 قرن بعد بفرستند.

طبعا «جو»ی ساده‌دل ما انتظار داشت که در دنیای بسیار پیشرفته آینده چشم بگشاید، اما او ناگهان درمی‌یابد که وارد دنیای پر از ابله‌ها شده است، دنیای تنبل‌ها، کسانی که فیلم‌های پاپ‌کورنی می‌بینید، جایی که به کتاب‌خوان‌ها به چشم تحقیر نگاه می‌کنند، لذت‌پرستی در سطح نازل، ارزش دارد و خرد و اندیشه متروک است.

همه اینها البته در قالبی طنز بیان می‌شوند.

شاید در سال 2006، ما امیدوارتر از حالا بودیم، شاید فکر می‌کردیم که فناوری اطلاعات ابزاری برای نجات همه بشریت خواهد شد. در آن زمان وقتی از وب 2.0 می‌نوشتیم، مدام عبارت خرد جمعی را مطرح می‌کردیم، اما حالا وب و اپلیکیشن‌هایش به جز استثناهایی، بیشتر نمایانگر چکیده نابخردی‌ها و برآیند حماقت‌های ما هستند.

فیلم ایدیوکراسی با چند جمله درخشان شروع می‌شود:

فرایند انتخاب طبیعی، باعث ایجاد موجوداتی بهتر، زیباتر و تکامل‌یافته‌تر نمی‌شود، فقط سخت‌جان‌ها و آنهایی که بیشتر به فکر موالید و تن هستند را زنده نگاه می‌دارد و DNA آنها را در عرصه گیتی پراکنده می‌کند. کسانی که بیشتر می‌فهمند، اندیشناک‌‌تر هستند و با تردیدها و یأس‌های خاص فلسفی خود روبرو هستند و از تن و ادامه نسل، غافل!

چشم باز می‌کنیم و می‌بینیم که دنیا مملو از افراد دسته یک شده و نسل آدم‌های آرمان‌خواه، متفکر و دگراندیش، منقطع شده است.

و در این میان نباید همه چیز را گردن، جان‌سخت بودن آسان‌گیرهای دنیا بیندازیم، چون حتی اگر قائل به تئوری‌های توطئه هم نباشیم، باید بگوییم که بسیاری از قدرتمندان دنیا، بدشان نمی‌آید که ما را سرگرم به مجله‌های زرد سلبریتی‌ها، اسیر به فکاهی‌های نازل تلگرام، گریزان از مطالعه و بیمناک از خلاقیت و ظریف‌اندیشی کنند.

در این میان شاید چشم امید ما به جهش‌های ژنتیکی و ظهور دایورجنت‌ها باشد.

مایک جاج Mike Judge، تهیه کننده و کارگردان فیلم ایدیوکراسی، تهیه‌کننده سریال سیلیکون ولی هم است. در ضمن یکی از نویسندگان فیلم، ایتن کوئن است.

فیلم ایدئوکراسی را ببینید و مقاله تایم را بخوانید. در آنها نکات زیادی وجود دارد، برای کسانی که می‌خواهند بدانند!