اطلاعات کامل قرص آلپرازولام و موارد مصرف و اثرات جانبی آن

آلپرازولام alprazolam

Xanax/ xanor, Apo-Alpraz

طبقه‌بندی فارماکولوژیک: بنزودیازپین

طبقه‌بندی درمانی: ضداضطراب، آرام‌بخش، خواب‌آور

طبقه‌بندی مصرف در حاملگی: D

طبقه‌بندی براساس DEA:C-IV

اشکال دارویی Scored Tab: 0.5-1 mg

فارماکوکینتیک، دینامیک و مکانیسم اثر آلپرازولام

این دارو تضعیف‌کننده سیستم اعصاب مرکزی است. پیک اثرش ۲-۱ ساعت می‌باشد و در کبد متابولیزه می‌شود. این دارو دفع کلیوی دارد.

اندیکاسیون‌ها، راه مصرف و دوزاژ آلپرازولام

اختلال اضطرابی

بالغین: ۰.۲۵-۰.۵ mg سه بار روزانه، افزایش دارو هر ۳ تا ۴ روز یکبار باید صورت گیرد.

حداکثر دوز روزانه ۴ mg است. قطع مصرف دارو باید تدریجاً صورت بگیرد.

اطفال: ۰.۰۰۵-۰.۰۲ mg/kg، سه بار روزانه.

اختلال پانیک

بالغین: با دوز ضداضطرابی شروع شود. حداکثر دوز روزانه ۸ mg می‌باشد.

اطفال: ۰.۰۰۵-۰.۰۲ mg/kg سه بار روزانه تا حداکثر ۴ mg، روزانه.

سندرم پیش از یائسگی

۰.۲۵mg خوراکی ۳ بار در روز.

کنترااندیکاسیون‌ها و موارد احتیاط آلپرازولام

حساسیت مفرط/ گلوکوم حاد زاویه بسته/ بیماری‌های ریوی/ حاملگی و شیردهی/ پورفیری حاد

احتیاط: اطفال/ افراد مسن/ اختلال عملکرد کبد و کلیه

تداخلات آلپرازولام

مصرف همزمان داروهای تضعیف‌کننده CNS/ آنتی هیستامین‌ها/ ضدافسردگی‌ها/ مخدرها، آرام‌بخش‌ها/ خواب‌آورها باعث تشدید اثر این دارو می‌شوند.

مصرف همزمان دی سولفیرام و سایمتیدین باعث کاهش متابولیسم این دارو می‌شود.

OCP می‌تواند باعث افزایش یا کاهش دارو شود.

تداخلات آزمایشگاهی آلپرازولام

افزایش سطح LDH,ALK,AST,ALT و غیرطبیعی شدن تست‌های عملکرد کلیوی ممکن است رخ بدهد.

عوارض جانبی و ناخواسته آلپرازولام

CNS: سردرد/سرگیجه/ خواب‌آلودگی/ ضعف/ ترمور/ توهم/ بی‌قراری/ عدم تعادل/ اسنکوپ

CV: هیپوتانسیون/ تاکی کاردی/ تغییرات EKG

Other: تنگی نفس/ تاری دید

مصرف در شیردهی

توصیه نمی‌شود.

اقدامات پرستاری آلپرازولام

۱-وضعیت ذهنی بیماران خصوصاً سالمندان را از نظر اضطراب، خلق و خو، عاطفه، الگوی خواب، خواب‌آلودگی، گیجی، بررسی کنید.

۲-در دو وضعیت خوابیده و نشسته BP و نبض بیمار را کنترل نمایید در صورتی که فشار سیستولیک ۲۰mmHg افت پیدا کرد مصرف دارو را متوقف ساخته و پزشک را مطلع نمایید.

۳-تست‌های کبدی و خونی از قبیل: ALT,AST، بیلی روبین، کراتینین، LDH، آلکالین فسفاتاز و CBC را کنترل نمایید زیرا دارو ممکن است نوتروپنی ایجاد کرده و یا سبب افت HCT و یا افزایش LFT گردد.

۴-بیمار را از نظر تحمل (تولرانس) نسبت به دارو و یا افزایش میزان دوزاژ آن مدنظر قرار دهید.

۵-نشانه‌های وابستگی جسمی و سندرم قطع عبارتند از: اضطراب، حملات پانیک، بی‌قراری، تشنج، سردرد، تهوع، استفراغ، درد عضلانی، ضعف. ممکن است بعد از کاهش سریع دوز دارو و یا قطع ناگهانی آن حملات تشنجی رخ دهند. از آنجایی که طول مدت اثر این دارو کوتاه است داروی انتخابی در افراد سالمند محسوب می‌شود.

تجویز آلپرازولام

خوراکی:

۱-به منظور کنترل نشانه‌های گوارشی دارو را همراه با غذا یا شیر مصرف کنید.

۲-در صورتی که بیمار قادر به بلع کامل دارو نمی‌باشد آن را خرد کرده و همراه با غذا و یا مایع استفاده نمایید.

۳-در صورتی که مابین دوزهای تجویزی بیمار دچار اضطراب می‌شود لازم است دوزها را به صورت منقسم در طول روز مصرف کرد.

آموزش به بیمار و خانواده در مورد داروی آلپرازولام

۱-دوز دارو نباید به صورت دو برابر در آید. این دارو را دقیقاً مطابق با تجویز پزشک مصرف کنید. در صورتی که دوزی فراموش شد اگر تا دوز بعدی ۱ ساعت فاصله مانده باشد می‌توان از دارو استفاده کرد.

۲-این دارو را می‌توان همراه با غذا مصرف کرد.

۳-از این دارو نمی‌توان برای مقابله با استرس روزانه و یا بیشتر از ۴ ماه استفاده نمود مگر آنکه توسط پزشک تجویز شده باشد زیرا عادت‌زاست. در استفاده طولانی مدت ممکن است حافظه دچار اختلال شود.

۴-از مصرف داروهای OTC اجتناب ورزید مگر آنکه توسط پزشک تجویز شده باشد.

۵-از آنجایی که ممکن است خواب‌آلودگی پدید آید از انجام اقدامات نیازمند به هوشیاری نظیر رانندگی اجتناب ورزید.

۶-الکل و دیگر داروهای روانپزشکی را بدون تجویز پزشک استفاده نکنید.

۷-بعد از استفاده طولانی مدت نباید دارو را ناگهانی قطع کرد.

۸-از آنجایی که احتمال بروز غش خصوصاً در سالمندان وجود دارد به آهستگی تغییر وضعیت دهید.

۹-در ابتدای درمان ممکن است خواب‌آلودگی بدتر شود.