چه کسی نخستین بار باکتری را کشف کرد؟
سال اکتشاف: 1680
این اکتشاف چه می‌گوید؟
موجودات میکروسکوپی وجود دارند که با چشم معمولی نمی‌توان آنها را دید.
چه کسی آن را کشف کرد؟
آنتون فان لوون هوک Anton Van Leeuwenhoek
درست همان‌طور که گالیله برای وسیع‌تر کردن افق‌های دید انسان به سیارات و ستاره‌ها، از تلسکوپ استفاده کرد، فان لوون هوک هم از میکروسکوپ برای آگاهی انسان از دنیای موجودات ریزی که هیچ‌کس خواب دیدن آنها را هم نمی‌دید استفاده کرد. او باکتری‌ها، پرتوزا، سلول‌های خون، اسپرم و مویرگ‌ها را کشف کرد. کارهای او مبنای علم میکروبیولوژی (زیست‌شناسی موجودات ریز) و باعث مطالعه بافت‌های گیاهی گردید. او درک انسان را از سامانه گردش خون کامل نمود.
آنتون فان لوون هوک در سال ۱6۳۲ در هلند متولد شد. او تحصیلات خود را نیمه تمام رها کرد و به شغل پارچه‌فروشی روی آورد و گمان می‌کرد خرید و فروش پارچه شغل همیشگی او خواهد بود.
اما لوون هوک درباره جهان اطراف خود بسیار کنجکاو بود و به ریاضیات علاقه داشت. او نزد خود به آموختن ریاضی مشغول شد. او غیر از هلندی زبان دیگری نمی‌دانست بنابراین نمی‌توانست مقالات علمی را که به فرانسه و لاتین نوشته شده بود بخواند.
میکروسکوپ که از ۱6۲۰ در هلند وجود داشت. کریستان هیوگنس و رابرت هوک از جمله نخستین دانشمندانی بودند که از میکروسکوپ استفاده کردند. هر دوی آنها با میکروسکوپ‌هایی که دو عدسی داشت کار کرده بودند. (دو عدسی در یک لوله)
در 1657 فان لوون هوک به درون میکروسکوپ خود نگریست و مجذوب آن‌چه می‌دید گردید اما زود ناامید شد زیرا تصویر از وضوح کافی برخوردار نبود. او این میکروسکوپ را اصلاح کرد و از عدسی‌های با انحنای بالا استفاده کرد تا بزرگنمایی و وضوح را به حداکثر برساند.
در ۱6۷۳ فان لوون هوک میکروسکوپی با قدرت ۲۷۰ برابر بزرگنمایی درست کرد که می‌توانست اشیایی را با ضخامت یک، یک میلیونیم متر ((؟؟؟)) مشاهده کند. فان لوون هوک درباره کارهایش بسیار سری رفتار می‌کرد هیچ‌گاه اجازه استفاده از میکروسکوپش را به کسی نمی‌داد.
فان لوون هوک مطالعه با میکروسکوپش را با اشیایی آغاز کرد که به اندازه نوک سر سوزن بود مثل اجزای دهان زنبور یا پشه یا موی انسان و غیره. او آن‌چه را می‌دید به دقت شرح می‌داد. در سال ۱6۷۴ می‌توانست عدسی‌اش را بر روی ظروف مسطح هم متمرکز کند و موجودات درون قطره‌های آب از قبیل پروتوزوآها و سلول‌های خونی را هم مطالعه کرد.
مطالعات او منجر به اکتشافات بزرگی شد. او دسته‌ای از باکتری‌ها را در آب مشاهده کرد. او توانست موجودات ریزی را که با چشم غیرمسلح دیدنی نبود ببیند.
فان لوون هوک به دنبال این موجودات ریز همه جا می‌گشت، روی پوست انسان، روی ذرات خاک و آنها را با دقت ترسیم می‌کرد.
ترسیم هر شکل، یک روز وقت او را می‌گرفت. او صبح‌های زود و غروب‌ها هنگامی که سر کار نبود به مشاهدات خود می‌پرداخت از آن‌جا که زبان دیگری به جز هلندی نمی‌دانست در انتشار آثارش همیشه مردد بود.
در ۱6۷۶ او یافته‌ها و نقاشی‌های خود را به انجمن سلطنتی لندن فرستاد. آنها مقالات را به انگلیسی ترجمه کردند. آن مجموعه نامه‌ها (که طی چند دهه نوشته شده بود) نخستین نقشه‌های میکروسکوپی، از دنیای بی‌نهایت کوچک، محسوب می‌شد. آن‌چه فان لوون هوک مشاهده کرد بسیاری از باورهای علمی آن روزگار را در هم ریخت و او را سرآمد محققان دوران خود کرد.
او نخستین کسی بود که مدعی شد باکتری‌های مولد آلودگی‌ها و بیماری‌هایی هستند. (هیچ‌کس دیگر به این موضوع اعتقاد نداشت تا پاستور، در ۱۸۵۶ این موضوع را اثبات کرد.)
فان لوون هوک متوجه شد که سرکه باکتری‌ها را می‌کشد و می‌تواند زخم‌ها را تمیز کند. دو قرن طول کشید تا نظریات او وارد عمل پزشکی شد.
تا ۲۰۰ سال بعد هم کسی نتوانست میکروسکوپی بهتر از او بسازد. اما او با میکروسکوپ خارق‌العاده‌اش توانست دنیای جدیدی را برای انسان آشکار کند.
در ۱۹۹۹ دانشمندان بزرگ‌ترین باکتری را کشف کردند که این موجود 75/0 میلی‌متر، چیزی حدود نقطه‌ای که در پایان این جمله هست قطر دارد، این باکتری 100 برابر باکتری‌های قبلی است. برای مقایسه بگوییم اگر باکتری جدید به اندازه یک وال آبی رنگ باشد باکتری‌های قبلی حدود یک موش بودند.
