داستان مرد ۳۵ ساله ناشناختهای که ارزشمندترین استارتاپ جهان را خلق کرد
هنگامی که ژانگ ییمینگ (Zhang Yiming) شش سال پیش ایده یک اپلیکیشن فیدخوان و جمعآوریکننده اخبار مبتنی بر هوش مصنوعی را مطرح کرد؛ همه سرمایهگذاران به دیده شک با استارتاپ او برخورد کردند.
سوال اصلی این بود که چگونه یک مرد ۲۹ ساله که به طور محلی آموزش برنامهنویسی و طراحی نرمافزار دیده است؛ میتواند یک پورتال جمعآوری خبر از روی رسانهها و منابع محلی مانند Tencent Holdings برنامهنویسی کند که مزایای رسانههای اجتماعی را داشته و حتی بتواند گوگل را شکست دهد؟
این روزها که آقای ژانگ ۳۵ ساله شده است؛ همه آن سرمایهگذاران به اشتباه بزرگ خود پی بردند. امروز، شرکت آقای ژانگ به نام «Bytedance» ارزشی بیش از ۷۵ میلیارد دلار دارد.
موسسه CB Insights میگوید در حال حاضر شرکت «Bytedance» با ارزشترین استارتاپ در دنیا شناخته میشود و حتی از شرکت اوبر هم پیش افتاده است. اخیرا هم یک شرکت بزرگ سرمایهگذاری به نام Softbank Group Corp میخواهد کمکی ۱.۵ میلیارد دلاری به این شرکت داشته باشد.
این استارتاپ چندین شرکت سرمایهگذرای بسیار معروف مانند Sequoia و KKR & Co و همینطور General Atlantic را پشتیبان خود میبیند و از نظر سرمایهگذاری و توسعه هیچ دغدغهای ندارد.
بخشی از موفقیت این استارتاپ به خلق تجربه کاربری از اینترنت برمیگردد که در تقابل با گوگل و فیسبوک و چیزی میانه انها است.
نه شبیه گوگل، نه شبیه فیسبوک
ژانگ درباره استارتاپ «Bytedance» میگوید که یک آژانس یا کسبوکار خبری نیست و بیشتر شبیه به یک رسانه اجتماعی یا کسبوکارهای مبتنی بر جستوجو است.
این شرکت هیچ خبرنگار یا سردبیر خبری را استخدام نکرده است و اعتقاد دارد کارشان بسیار نوآورانه است و هیچگونه کپیبرداری از یک شرکت امریکایی یا تلفیق فناوری دو شرکت بزرگ دنیا نیست.
شرکت «Bytedance» از دو غول بزرگ اینترنت چین یعنی علیبابا و تنسنت پولی دریافت نمیکند و برای اولین بار است که یک اپلیکیشن و کسبوکار موبایلی مورد حمایت و اسپانسری بزرگان اینترنت این کشور نیست.
غالب استارتاپهای شکل گرفته در کشور چین به نوعی تحت حمایت یا سرمایهگذاری غولهایی مانند علیبابا و تنسنت هستند ولی عدم وابستگی شرکت «Bytedance» به این غولها باعث شده بتواند در خارج از کشور چین هم کاربرانی داشته باشد.
داستان موفقیت استارتاپ «Bytedance» از یک سایت خبری به نام «Jinri Toutiao» آغاز شد ولی در ادامه با خرید چندین مجموعه کوچک هوشمند و در پیش گرفتن استراتژیهای درستی سعی کردند در میان کاربران چینی و بهخصوص حوزه ویدیو خودشان را مطرح کنند.
این شرکت با خلق اپلیکیشنهای کاربردی برای صدها میلیون کاربر اینترنتی در چین، به رقیب بزرگی برای غولهای اینترنت این کشور تبدیل شده است.
در ماه گذشته تعداد کاربران اینترنت در کشور چین از مرز ۸۰۰ میلیون کاربر عبور کرد. پس، بازار بزرگی است ولی این کاربران به شدت دارند از اینترنت خارج میشوند و ساعتهای کمتری وقت برای وبگردی یا استفاده از اینترنت صرف میکنند.
اما اپلیکیشنهای Bytedance به درستی تمایلات و خواسته کاربران را هدف قرار داده و طوری طراحی شده و خبرها یا محتوای خبری را از سایتهایی مانند Jinri Toutiao جمعآوری و نمایش میدهد که کاربران هم در زمان خود و هم در مصرف اینترنت صرفهجویی میکنند.
احترام به آزادی کاربر
این شرکت در ابتدا به نظر میٰسید در انزوا قرار گرفته است ولی حالا یکی از موفقترین شرکتهای چینی است که توانسته راهی به بازارهای بینالمللی پیدا کند. این شرکت با اپلیکیشنهایی مانند «Tik Tok» وارد بازار امریکا، اروپا، آسیای شرقی و کشورهایی مانند ژاپن شده است.
ژانگ در سال ۲۰۱۲ متوجه شد کاربران اینترنتی چینی دنبال اطلاعات مفید عرضه شده در بسیاری از اپلیکیشنها هستند. سیاستهای سانسور برخی از اخبار و منابع به همراه وابسته بودن برخی اپلیکیشنهای خبری به غولهای اینترنتی باعث شده بود مردم یک دسترسی واقعا آزاد به اطلاعات و اخبار خوب نداشته باشند.
بنابراین، او سعی کرد پلتفرمی طراحی کند که بهترین و جالبترین محتواهای اینترنتی را بدون سانسور یا خطدهی و جهتگیری به سوی یک شرکت و تبلیغات غول اینترنتی؛ به مردم نمایش دهد.
او برنامهاش را در ماه اوت ۲۰۱۲ معرفی کرد و دنبال جستوجوهای مردم رفت. اینکه بیشتر چه خبرهایی را دنبال میکنند و میخوانند در به مرور محتواهایی براساس عادت کاربران نمایش دهد.
مردم هرچه بیشتر از اپلیکیشنهای Bytedance استفاده کردند؛ تجربه کاربری بهتری شکل گرفت و تا سال ۲۰۱۴ بیش از ۱۳ میلیون نفر عضو این پلتفرم بودند. در این سال، اپلیکیشن مناسب تبلت هم عرضه شد.
اما برگ برنده شرکت Bytedance، ورود به حوزه ویدیو و سرویسهای استریم ویدیو بود. بازاری که به شدت در چین طرفدار دارد و Bytedance توانست آن را متحول کند. این شرکت ویدیوها را کوتاهتر و در حد ۱۵ ثانیه کرد.
در سال ۲۰۱۶ اپلیکیشن Douyin را عرضه کردند که امکان ویرایش فیلمها را میداد. کاربران میتوانستند خودشان ویدیو بسازند و فیلترهایی روی آنها اعمال و در پلتفرمهایی مانند Weibo و WeChat با دیگران به اشتراک بگذارند.
در ماه جولای، کاربران اپهایی مانند Tik Tok و Douyin به مرز ۵۰۰ میلیون نفر رسیده است.
چالش بزرگ کنونی آنها نمایش تبلیغات برحسب دلار است. بسیاری از شرکتها و بازاریابها تمایل دارند آگهیها و تبلیغاتی محلی نمایش دهند و باید بتوانند برحسب دلار پرداخت کنند. اما تنشهای میان کشور چین و امریکا از یک سود و تبدیل نرخ تعرفههای تبلیغات به دلار باعث شده برخی شرکتها برای همکاری با Bytedance به مشکل برخورد کنند.