قطب مغناطیسی شمال زمین به سرعت در حال حرکت است و دانشمندان را به تکاپو برای بهروزرسانی مختصاتها وادار کرده
مختصات قطب مغناطیسی شمال کره زمین تغییر کرده و این موضوع نگرانیهایی بابت جهتیابی و ناوبری سراسری در دنیا به وجود آورده است.
کنشهای درون هسته زمین باعث تغییر و حرکت قطب مغناطیسی میشوند اما در سالهای اخیر سرعت این حرکت و تغییرات بسیار زیادتر شده است که نیازمند بهروزرسانیهای محلی سریعتر برای سایر نقاط جهان است.
در صد سال اخیر، قطب مغناطیسی شمالی زمین بیشتر به سوی نقاط شمالیتر گرایش داشته است. به این معنی که از سمت کانادا به سوی منطقه سیبری در حال حرکت بوده و این تغییر مکان میتواند مشکلات ناوبری ایجاد کند.
هر دستگاهی که براساس GPS ناوبری و جهتیابی دارد؛ میتواند با این تغییر مختصات و حرکت سریع قطب شمال مغناطیسی با مشکل روبرو شود.
طبق گزارشهایی که دانشمندان مرکز ملی اطلاعات زیستمحیطی ارایه دادهاند؛ حرکت قطب شمال مغناطیسی زمین از ۱۴ کیلومتر بر ساعت در سال ۲۰۰۰ به سرعت حدود ۵۰ کیلومتر بر ساعت در حال حاضر رسیده است.
موقعیت رسمی قطبهای مغناطیسی زمین براساس مدل جهانی مغناطیسی (World Magnetic Model) تعیین میشوند. WMM هر ۵ سال یک بار بهروزرسانی میشود و منبع اصلی ناوبری در سراسر دنیا برای گوشیهای هوشمند، نقشههای گوگل، هواپیماها و کشتیها است.
مرکز ملی دادههای ژئوفیزیک ایالات متحده نسخه فعلی WMM را در سال ۲۰۱۵ منتشر کرده است و به طور قاعده نباید تا سال ۲۰۲۰ بهروزرسانی شود ولی حرکت سریع قطب شمال مغناطیسی زمین باعث شده که منتظر بهروزرسانی سال آینده نمانده و سریعا بهروزرسانی جدیدی عرضه شود.
نگرانی بزرگتر چیست؟
هنوز علت حرکت سریع قطب مغناطیسی شمالی زمین در سالهای اخیر مشخص نیست. برخی دانشمندان تصور میکنند تغییرات غیرقابل پیشبینی در آهن مذاب اعماق زمین عامل بروز این تغییر شده است.
برخی هم فوارههای آهن مایع در زیر زمین کشور کانادا را عامل تغییر قطب شمال مغناطیسی عنوان کردند ولی هنوز علت رسمی و دقیقی برای آن اعلام نشده است.
نگرانی بزرگ در پس این پدیده طبیعی کره زمین، تغییر مکان قطبهای مغناطیسی شمال و جنوب زمین است که تا کنون چندین بار در تاریخ تکرار شده است و همهچیز را برهم میزند.
آخرین تغییر قطبهای زمین ۷۸۰ هزار سال پیش بوده است. خوشبختانه، این اتفاق به سرعت رخ نداده و هزاران سال طول میکشد.
اگرچه برخی اعتقاد دارند جابهجا شدن قطب مغناطیسی شمال و جنوب به معنای پایان جهان است ولی شواهد نشان میدهد تا کنون چندین بار این اتفاق رخ داده و کره زمین به حیات خود ادامه داده است.
گفتنی است مردم سراسر دنیا نیازی به بهروزرسانی GPS یا دستکاری سیستمهای مکانیابی و ناوبری خود در هر دستگاه و وسیلهای ندارند و این سیستمها به طور خودکار با WMM جهانی تطبیق داده خواهند شد.
به علاوه، حرکت سریع قطب مغناطیسی شمال زمین نمیتواند در مسافتهای نزدیک تغییرات زیادی ایجاد کند و مثلا هواپیماها مسافران را اشتباهی به شهر و نقطه دیگری از کشور ببرند.