استرس اکو | متخصص اکو قلب تهران
رپورتاژ
استرس اکو که استرس اکوکاردیوگرافی Stress Echocardiography یا به اختصار اکو استرس Stress Echo یا تست ورزش هم نامیده می شود، یکی از انواع روش های اکوکاردیوگرافی قلب است. در شهر تهران چنین تستی از طرف یک متخصص اکو قلب خوب در تهران ممکن است به علت گزارش درد در قفسه سینه از سوی پزشک متخصص پیشنهاد و انجام شود. شهر تهران متخصصین قلب زیادی دارد و از این رو پیدا کردن یک پزشک خوب که در زمینه بیماری های قلبی و عروقی تخصص و تجربه کافی داشته باشد کار راحتی نیست. چنین پزشکی بهتر است دوره فلوشیپ اکوکاردیوگرافی یا فوق تخصص اکو قلب را گذرانده باشد و از دقیق ترین جزئیات به کار گیری این تکنیک تشخیصی آگاه باشد.
این روش مشخص می کند قلب شما و دریچه های آن و همچنین عروق خونی به خوبی کار می کنند یا نه. این آزمون شباهت زیادی به تست ورزشی قلب ریوی Cardiopulonary exercise test دارد با این تفاوت که آزمون مذکور آزمایش و ارزیابی بر روی عملکرد ریه هم در اختیار می گذارد.
حین یک استرس اکو، شما بر روی یک تردمیل و یا یک دوچرخه ثابت شروع به فعالیت می کنید. در این حین پزشک فشار خون و ضربان قلب شما را کنترل می کند. با رسیدن ضربان قلب به حد و اندازه معین، دکتر از قلب شما تصاویری به کمک امواج مافوق صوت ثبت می کند تا بفهمد آیا ماهیچه های قلب شما حین ورزش و فعالیت بدنی شدید، به اندازه کافی خون و اکسیژن دریافت می کنند یا خیر.
پزشک با استفاده از اکو استرس ممکن است حدس بزند درد قفسه سینه شما به علت گرفتگی عروق کرونر قلب و یا آنفارکتوس میوکارد Myocardial Infraction یا همان سکته قلبی است. تست ورزش قلب همچنین مشخص می کند که تا چه حد می توانید بدون مشکل به ورزش و فعالیت شدید بدنی بپردازید. این شاخص مخصوصا در مورد افرادی که سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارند بسیار مهم است. بهترین پزشک متخصص قلب در تهران ممکن است این آزمون را تجویز کند تا بتواند متوجه میزان اثربخشی و کیفیت خروجی عمل بای پاس قلب و یا آنژیوپلاستی شود. این تنها راه است تا بتوان پس از عمل قلب و گذاشتن فنر در قلب متوجه شد که آیا عمل با موفقیت کامل انجام شده یا خیر.
ریسک ها و خطرات استرس اکو
تست ورزش بی خطر و روشی غیر تهاجمی است به این معنا که هیچ آسیبی به بدن وارد نمی شود و هیچ بخش یا عضوی از بدن زخمی یا بریده نمی شود و به طور کلی بدون ایجاد تغییرات دائمی در بدن شماست. ممکن است در بعضی موارد نادر عوارضی داشته باشد که بعضی از مهم ترین عوارض استرس اکو عبارتند از:
- ضربان قلب نامنظم
- سرگیجه یا غش کردن و ضعف
- سکته قلبی
همانطور که گفته شد این عوارض جانبی اکو استرس نادر هستند و پزشک در بسیاری از موارد با آگاهی از وضعیت جسمی بیمار و حدس رخداد چنین شرایطی از انجام تست ورزش خودداری خواهد کرد.
آمادگی برای اکو استرس
این آزمون معمولا در یک مطب پزشک یا آزمایشگاه اکوکاردیوگرافی رخ می دهد. انجام تست استرس اکو از ابتدا تا انتها حدودا بین ۴۵ تا ۶۰ دقیقه طول می کشد.
پیش از انجام تست استرس اکو بهتر است موارد زیر را انجام دهید:
- از خوردن یا نوشیدن از سه چهار ساعت پیش از انجام آزمون خودداری کنید.
- در روز آزمایش سیگار نکشید چرا که نیکوتین بر روی ضربان قلب موثر است و نتایج آزمون را تغییر خواهد داد.
- قهوه ننوشید و از مصرف داروهایی که حاوی کافئین هستند، در روز آزمایش خودداری کنید. در صورتی که استفاده از قرص ها الزامی است حتما با پزشک قلب خود مشورت کنید.
- اگر داروهای درمانی دیگری مصرف میکنید حتما پیش از روز تست استرس اکو از پزشک خود در مورد مصرف آن داروها و اثر آن بر نتایج تست ورزش مشورت بگیرید.
- لباس های راحت و نسبتا گشاد بپوشید. شما در حین تست باید بر روی یک تردمیل به مدت مشخصی فعالیت بدنی داشته باشید تا ضربان قلب شما بالا برود. پس مطمئن شوید که لباس مناسبی به تن کنید و حتما از کفش مناسب برای پیاده روی یا دویدن استفاده کنید.
برای اطلاع بیشتر در این مورد بهتر است نگاهی به آمادگی قبل از اکو و ملاحضات خاص پیش از انجام تست اکو قلب داشته باشید.
حین استرس اکو و تست ورزش چه اتفاقاتی روی می دهد؟
اکوکاردیوگرافی حین استراحت
پزشک باید بداند وقتی که در حال استراحت هستید عملکرد قلب شما چگونه است. به این منظور دکتر ۱۰ تکه الکترود برچسب دار کوچک را بر روی سینه شما نصب می کند. این الکترودها به یک دستگاه الکتروکاردیوگرافی متصل می شوند. دستگاه ECG فعالیت الکتریکی قلب را اندازه می گیرد. این اندازه گیری خصوصا در مورد نرخ تپش و ضربان قلب و نظم قلب شما صورت میگیرد. احتمال دارد فشار خون شما نیز در چند نوبت حین تست اندازه گیری شود.
در مرحله بعدی در اکو استرس از شما خواسته می شود تا به پهلو بخوابید و پزشک یک اکوکاردیوگرافی در حالت استراحت با استفاده از امواج مافوق صوت Ultrasound انجام می دهد. یک ژل مخصوص بر روی پوست شما مالیده می شود و سپس یک پراب آلتراسوند بر روی پوست قرار می گیرد. این وسیله امواج صوتی را به قلب می تاباند و بازتاب آن را دریافت می کند تا رفتار و حرکات قلب و ساختار داخلی آن را شناسایی کند.
تست ورزش
پس از اکوی قلب در حال استراحت حالا پزشک از شما میخواهد تا بر روی تردمیل قرار گرفته و شروع به فعالیت بدنی کنید. ممکن است به جای تردمیل یک دوچرخه ثابت در اختیار شما قرار گیرد تا بر روی آن رکاب بزنید. بسته به شرایط فیزیکی شما ممکن است پزشک از شما بخواهد که سریعتر بدوید و یا بیشتر رکاب بزنید تا قلب شما تحت فشار بیشتری فعالیت کند.
احتمالا نیاز است تا به مدت ۶ تا ۱۰ دقیقه و یا تا زمانی که خسته شوید به فعالیت ادامه دهید چرا که باید ضربان قلب خود را تا حد ممکن بالا ببرید.
اگر احساس سرگیجه یا ضعف به شما دست داد یا دچار درد در قفسه سینه خود شدید فورا به پزشک خود اطلاع دهید.
استرس اکو یا اکوکاردیوگرافی استرس
به محض اینکه پزشک از شما میخواهد تا به فعالیت بدنی شدید خاتمه دهید، پزشک بلافاصله یک اکوکاردیوگرافی دیگر از قلب شما انجام میدهد. این اکو به دلیل گرفتن تصاویر بیشتر از قلب شما تحت شرایط فشار و ضربان بالاست. پس از آن زمان کافی به شما داده می شود تا استراحت کنید و قلب شما مجدد به شرایط عادی برگردد. طی این مرحله پزشک ECG و ضربان قلب و فشار خون شما را کنترل می کند تا تحت کنترل کامل به شرایط طبیعی برگردد.
نتایج تست اکو استرس به ما چه می گویند؟
نتایج این آزمون بسیار قابل اعتماد است. پزشک نتایج را برای شما تشریح خواهد کرد. اگر نتایج نرمال باشند قلب شما به طور طبیعی و صحیح عمل می کن و رگ های خونی شما تحت تاثیر بیمار های قلبی و عروقی دچار گرفتگی نشده اند.
نتایج غیر نرمال ممکن است نشانه این باشند که قلب شما خون را به طور کامل و صحیح پمپ نمی کند چرا که در رگ ها و عروق خود دچار گرفتگی هستید. یک دلیل دیگر ممکن است این باشد که قلب شما در اثر سکته قلبی دچار آسیب شده است و به طور صحیح فعالیت نمی کند.
تشخیص بیماری های قلبی و عروقی و ارزیابی به موقع خطر سکته قلبی می تواند جلوی بسیاری از عوارض دردناک و سنگین ناشی از آن رو در اولین زمان ممکن بگیرد. تست اکو استرس همچنین می تواند به شما بگوید آیا رژیم غذایی و سبک زندگی مناسبی برای سلامتی قلب و عروق خود انتخاب کرده اید یا خیر.