مینی‌ سریال Catch-22 یا تبصره 22 با بازی جورج کلونی با اقتباس از کتاب ضدجنگ مشهور جوزف هلر

در یکی دو سال اخیر، من علاقه خاصی به مینی‌سریال‌های باکیفیت پیدا کرده‌ام. مینی‌سریال‌های خوب برخی از نکات منفی سریال‌های طولانی و پرفصل را ندارند:

-زمانی انتظار برای آغاز فصل بعدی

-فراموش کردن داستان و حوادث سریال در بین فصل‌ها

-نامتوازن بودن ضرب‌آهنگ و منطق داستانی و نزول فاحش سریال در فصل‌های انتهایی

-صرفه‌جویی در وقت

تازه‌ترین مینی‌سریالی که می‌خواهم به شما معرفی کنم، Catch-22 یا تبصره 22 نام دارد. این سریال با اقتباس از کتاب مشهور جوزف هلر نوشته شده است.

این کتاب در سال ۱۹۶۱ به چاپ رسید. وقایع این رمان مربوط به سال‌های ۱۹۴۲ تا ۱۹۴۴ جنگ جهانی دوم را فرا می‌گیرد. این اثر به عنوان یکی از رمان‌های برتر قرن بیستم شناخته می‌شود.

«Catch-22» به عنوان یکی از اصطلاحات وارد زبان انگلیسی شده‌است و معمولاً به موقعیت‌هایی که در آن باخت قطعی است اطلاق می‌شود؛ بدین ترتیب که فرد در موقعیتی دشوار قرار می‌گیرد که از آن گریزی ندارد، چرا که برای حل «مشکل الف» باید «عمل ب» را انجام دهد؛ اما «عمل ب» را تنها زمانی می‌تواند انجام دهد که «مشکل الف» را نداشته باشد.

خوشبختانه این رمان توسط احسان نوروزی در نشر چشمه و حسن افشار در نشر ماهی به فارسی برگردانده شده‌ است.

رمان چشم اندازی کاملا غیر احساسی از جنگ ارائه می‌دهد که تمام ظاهرسازی های عاشقانه را از جنگ دور می کند و افتخار و شکوه را با کمدی های کابوس‌واری از خشونت، بوروکراسی و جنونی متناقض جایگزین می سازد. این گونه از کنایه در ادبیات بعد از جنگ ویتنام بسیار رایج بود؛ اما بعد از جنگ جهانی دوم که آمریکایی ها تصور می کردند جنگی عادلانه و قهرمانانه بود، تبصره ۲۲ شوکه کننده بود.

رمان «تبصره 22» را می‌توان به همراه «برهنه‌ها و مرده‌ها» نورمن میلر و «سلاخ‌خانه شماره 5» کورت ونه‌گات، یکی از سه اثر مهم ادبیات ضد جنگ امریکا خواند. نویسندگان هر سه رمان به نوعی در رویدادهای جنگ جهانی دوم شرکت داشته‌اند و آن را از نزدیک تجربه کرده‌اند. «جوزف هلر» که فرزند خانواده‌ای مهاجر از یهودیان روس‌تبار بود، سال 1942 در سن 19 سالگی به ارتش امریکا پیوست و در سال‌های پایانی جنگ به عنوان بمب‌انداز هواپیمای بی‌25 در 60 مأموریت جنگی شرکت کرد.

در سال 1970 اقتباسی سینمایی از این کتاب به کارگردانی مایک نیکولس انجام شد. اما به تازگی شبکه هولو، این اثر را به صورت یک مینی‌سریال خوب شش قسمتی درآورده است.

در این سریال بازیگرانی مانند کریستوفر ابوت – کایل چندلر – جوروج کلونی و مارتین دلانی بازی می‌کنند.