کارنامه هنری برناردو برتولوچی

برناردو برتولوچی شانزدهم مارس ۱۹۴۱ در شهر پارما در ایتالیا در خانواده‌ای متوسط و روشنفکر متولد شد.

برتولوچی با “دنباله‌رو” در سال ۱۹۷۰ نخستین موفقیت بزرگ خود را به دست آورد. تصاویر این درام سیاسی در مکان‌های تاریخی ایتالیا و فرانسه با زحمت زیاد ضبط شدند. موضوع این فیلم درباره پروفسوری است در دوره فاشیست‌ها که نقش او را ژان-لویی ترنتینیان بازی می‌کند.

آخرین تانگو در پاریس

برناردو برتولوچی در سال ۱۹۷۲ به شهرت جهانی رسید. “آخرین تانگو در پاریس” مورد ستایش فراوان قرار گرفت. این فیلم در عین حال به دلیل صحنه‌های سکس مارلون براندو و ماریا اشنایدر که در آن زمان هنوز هنرپیشه‌ای ناشناخته بود، انتقادبرانگیز شد. کارگردان و بازیگران به حبس تهدید شدند و فیلم در ابتدا مجوز پخش در سینماهای ایتالیا را نداشت.

جنجال‌ها و تلاش‌ها برای سانسور کردن برخی صحنه‌ها عطش تماشاگران برای دیدن این فیلم را چند برابر کرد. آخرین تانگو در پاریس سال‌ها در آمریکا رکورددار فروش بین فیلم‌های اروپایی بود. این فیلم در دهه ۱۹۷۰ میلادی نامزد دریافت چندین جایزه شد.

۱۹۰۰؛ تاریخ ایتالیا با هنرنمایی ستاره‌ها

برناردو برتولوچی در سال ۱۹۷۶ با دوگانه “۱۹۰۰” نیم قرن تاریخ ایتالیا را روی پرده سینما به تصویر کشید. در این فیلم هشت میلیونی ستاره‌هایی چون برت لنکستر، ژرار دوپاردیو، دونالد ساترلند و رابرت دنیرو ایفای نقش کردند.

برناردو برتولوچی در صحنه فیلمبرداری “ماه”

در سال ۱۹۷۹ فیلم “ماه” (La Luna) جنجال تازه‌ای به پا کرد. تصاویر این فیلم از جمله در رم، پارما و نیویورک ضبط شدند. نقش‌های اصلی را هم بازیگران آمریکایی بازی کردند.

آخرین امپراتور

برتولوچی در آغاز دهه ۱۹۸۰ از ایتالیا و سیستم سیاسی آن بسیار سرخورده شده بود. این مسئله او را به سوی ویژگی‌های فرهنگ‌های غیر غربی سوق داد. به این ترتیب در سال ۱۹۸۷ موفق‌ترین اثر او در عرصه جهانی آفریده شد. این فیلم درباره زندگی پویی، آخرین امپراتور چین است. برتولوچی نخستین کارگردان غربی بود که اجازه یافت در “شهر ممنوعه” در چین فیلمبرداری کند. این فیلم در سال ۱۹۸۷ نه جایزه اسکار دریافت کرد.

آسمان سرپناه

فیلم بعدی برتولوچی به نام “آسمان سرپناه” او را به مراکش و صحرای بزرگ آفریقا برد. در این فیلم ستارگانی چون دبرا وینگر و جان مالکوویچ بازی می‌کردند. این فیلم درباره زندگی زوجی است که از جامعه غربی می‌گریزد و در برخورد با دنیایی غریب و در صحرای بزرگ آفریقا هویت خود را از دست می‌دهد.

بودای کوچک

سومین اثر “غریب” برتولوچی “بودای کوچک” نام دارد که در سال ۱۹۹۳ تولید شد. کارگردان در این فیلم به آیین بودایی و تناسخ پرداخته است.

رؤیاپردازان

در پی موفقیت گیشه‌ای “رؤیاپردازان” در سال ۲۰۰۳ بار دیگر برتولوچی در کانون توجه قرار گرفت. رابطه سه‌نفره سه جوان در پاریس سال ۱۹۶۸ موضوع این فیلم است.

برتولوچی با “من و تو” در جشنواره فیلم کن

برتولوچی پس از “رؤیاپردازان” تقریبا به مدت ۱۰ سال نتوانست فیلمی را به پایان برساند. تازه در سال ۲۰۱۲ بود که بار دیگر فیلمی از او به عنوان کارگردان به نمایش درآمد – برای نخستین بار در جشنواره فیلم کن.

شیر طلایی برای یک عمر کار هنری

برتولوچی در طول عمر کاری خود چندین جایزه دریافت کرد. افزون بر دو اسکار و دو جایزه گلدن‌گلوب، در سال ۲۰۰۷ به خاطر یک عمر فعالیت هنری‌اش شیر طلایی جشنواره فیلم ونیز را دریافت کرد. در توضیح جایزه او آمده بود: “مشهورترین کارگردان حال حاضر ایتالیا و یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین کارگردان‌ها در تاریخ سینما”.

اهدای نخل افتخاری کن برای یک عمر فعالیت هنری

برناردو برتولوچی در سال ۲۰۱۱ هم به خاطر یک عمر فعالیت هنری‌اش نخل افتخاری جشنواره کن را دریافت کرد.

ستاره‌ای برای برتولوچی

در سال ۲۰۰۸ در پیاده‌روی مشاهیر هالیوود ستاره‌ای برای برناردو برتولوچی در نظر گرفته شد. این ستاره اما تازه در سال ۲۰۱۳ به صورت رسمی جاگذاری شد.

استاد بزرگ سینمای ایتالیا

برناردو برتولوچی به این ترتیب و با خلق آثاری ماندگار رد پای خود را در تاریخ سینمای ایتالیا و جهانِ پس از جنگ جهانی دوم بر جا گذاشت. او نماد توان و تأثیر سینمای ایتالیاست.