روماتیسم قلبی چیست و چه علائم و نشانه‌هایی دارد؟ شیوه تشخیص و درمان آن
چه بیماری‌های دیگری ممکن است علائم و ویژگی‌های شبیه روماتیسم قلبی داشته باشند؟ Rheumatic fever (acute rheumatic fever)
- آرتریت روماتوئید جوانان
- اندوکاردیت عفوفی
- بیماری‌های بافت هم‌بند
- بیماری لایم
علت بروز روماتیسم قلبی
- تب روماتیسمی عارضه غیرعفونی فارنژیت‌های استرپتوکوک بتاهمولیتیک گروه A است که یا درمان نشده‌اند و یا درمان کامل نبوده است؛ این عارضه بر اثر پاسخ غیرطبیعی سیستم ایمنی به دسته‌ای از باکتری‌های استرپتوکوک گروه A ایجاد می‌شود.
- می‌تواند باعث کاردیت یا التهاب دریچه شده که گاهی منجر به عوارض مزمن می‌شود.
- دریچه‌های دولتی و آئورت عمدتاً تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
- نارسایی دریچه‌های دولتی و آئورت در شروع بیماری دیده می‌شود.
- این دریچه‌ها بعد از چند سال دچار تنگی می‌شوند معمولاً در صورتی این اتفاق می‌افتد که حملات راجعه تب روماتیسمی حاد پیش بیاید.
Rheumatic fever
Rheumatic fever (acute rheumatic fever) is a disease that can affect the heart, joints, brain, and skin. Rheumatic fever can develop if strep throat and scarlet fever infections are not treated properly. Early diagnosis of these infections and treatment with antibiotics are key to preventing rheumatic fever.
اپیدمیولوژی:
- هنوز در کشورهای در حال توسعه علت شایع بیماری‌های قلبی اکتسابی حاد و مزمن محسوب می‌شود.
- در ایالات متحده ناشایع است.
- اغلب کودکان ۵ تا ۱۵ سال شایع است.
- بروز بیماری در ایالات متحده به علت تغذیه بهتر، بهداشت مناسب‌تر و بهبود شرایط زندگی کاهش یافته است. کشف و گسترش استفاده از پنی‌سیلین نیز باعث کاهش شیوع آن شده است.
علائم و نشانه‌های روماتیسم قلبی
- ۵-۱ هفته بعد از فارنژیت علایم خود را نشان می‌دهند.
- آرتریت (۸۵-۶۰%): قرمزی و تورم مفاصل بزرگ (زانو، مچ دست و پا)
- کاردیت (۵۰-۴۰%): تاکیکاردی، سوفل قابل توجه قلبی (مربوط به نارسایی میترال یا آئورت)، پریکاردیت، بزرگی یا نارسایی قلب.
- اریتمامارژیناتوم (۱۰%): راش‌های قرمز
- ندول‌های زیرجلدی (۱۰-۲%): ندول‌های سفت بدون درد زیر پوست روی مفاصل
- کره سیدنهایم (۱۵%): حرکات خود به خود و بی‌هدف
تشخیص روماتیسم قلبی
- تشخیص براساس تظاهرات بالینی و تست‌های آزمایشگاهی به صورت کرایتریای جونز گذاشته می-شود.
- برای تشخیص باید دو معیار ماژور یا یک معیار ماژور و دو معیار مینور به علاوه نشانه‌ای از عفونت قبلی استرپتوکوکی وجود داشته باشد.
- معیارهای ماژور: کاردیت، پلی ارتریت مهاجر، اریتما مارژیناتوم، کره، ندول‌های زیر جلدی
- معیارهای مینور: تب، ارترالژی، ESR یا CRP بالا، بلوک قلبی درجه اول.
درمان روماتیسم قلبی
- درمان فارنژیت استرپتوکوکی گروه A تجویز ده روز آنتی‌بیوتیک خوراکی (پنی‌سیلین ۷) یا یک دوز عضلانی پنی‌سیلین بنزاتین است.
- درمان تظاهرات بالینی بیمار به ترتیب زیر است:
- سالیسیلات التهاب مفاصل و کاردیت را تخفیف می‌دهد.
- در مورد کاردیت‌های شدید ممکن است از کورتیکواستروئیدها استفاده کنند.
- پیشگیری با آنتی‌بیوتیک (حداقل در سنین نوجوانی) برای جلوگیری از حملات تب روماتیسمی مهم است به منظور اجتناب از آسیب‌های دریچه‌ای عود کننده که باعث آسیب دریچه‌ای مزمن می‌شود.
پیش‌آگهی و سیربالینی:
- آرتریت معمولاً ظرف چند هفته بهبود پیدا می‌کند.
- حرکات کره چند هفته تا جند ماه به طور معمول برطرف می‌شود.
- کاردیت و التهاب دریچه‌ها هنگام تشخیص ممکن است خفیف تا شدید باشد (نارسایی احتقانی قلبی هم متحمل است).
- پیش‌آگهی دراز مدت بستگی به شدت اختلال دریچه‌های درگیر دارد.
- بیماران مبتلا به گرفتاری دریچه قلبی باید به طور منظم علایم‌شان از نظر پیشرفت بیماری بررسی شوند.