آیا عکس تاریخی دره سایه مرگ، که در سال 1855 گرفته شده بود، قدیمیترین مورد صحنهسازی عکاسی خبری در تاریخ بوده است؟

آیا فیلم Nightcrawler را که در سال 2014 ساخته شده بود، دیدهاید؟
در این فیلم جالب، جیک جیلنهال، بعد از یک سری حوادث و دشواریها در زندگی تبدیل به یک عکاس آماتور خبری میشود و بعد مدتی وسوسه میشود تا صحنههای عکسبرداری را کمی تغییر بدهد تا عکسهایش دراماتیکتر شوند. بعد مدتی هم دیگر به ورطه ساختن حادثه برای رسیدن به شهرت بیشتر میافتد و این امر برایش یک وسواس فکری میشود …
اما کلا وسوسه ایجاد تغییر در صحنه عکسبرداری، کمتر عکاسی مشهوری را درگیر نکرده است. خب، کاری ندارد، کمی وسایل صحنه را تغییر محل میدهید یا چیزی به آن میافزایید، یا از اشخاص حاضر در صحنه میخواهید که کاری کنند. به همین راحتی، یک عکس معمولی تبدیل به یک عکس پررنگ و جنجالی میشود.
اما همین کار اصلا با اخلاق عکاسی خبری سازگار نیست و میتواند باعث طرد و بدنامی عکاسان شود.
امروز به سال 1855 میرویم، یعنی دقیقا به 23 آوریل سال 1855.
در این روز عکاسی به نام راجر فنتون، از جنگ کریمه یک عکس مشهور گرفت. البته جنگ کریمه قرن نوزدهم، ربطی به درگیریهای معاصر ندارد و دولتهای درگیر در آن به کلی متفاوت بودند. این جنگ قدیمیتر بین اکتبر ۱۸۵۳ تا فوریه ۱۸۵۶، میان امپراتوری روسیه تزاری از یک سو و امپراتوری دوم فرانسه، امپراتوری بریتانیا، پادشاهی ساردنی و امپراتوری عثمانی از سوی دیگر در شبه جزیره کریمه رخ داد.
در جریان این جنگ راجر فنتون توسط شرکت Agnew & Sons به جبهه نبرد فرستاده شد تا عکسهایی ثبت کند. یکی از عکسهای او بسیار مشهور شد. این عکس از درهای گرفته شد که سربازان انگلیسی به آن دره مرگ میگفتند، چون زیر آتش مستقیم بود.
سپتامبر سال 1855، عکسهای او از جنگ و این دره در نمایشگاهی، در معرض دید گذاشته شد و عکس او از دره مرگ گل کرد.
در این عکس همان طور که در بالا میبینید، گلولههای توپ پراکنده در یک دره برهوت و تهی از زندگی دیده میشوند.
اما با گذشت سالیان زیاد، در سال 2007، شک و تردیدهایی توسط یک فیلمساز به نام ارول موریس نسبت به اصالت این عکس ابراز شد. در این زمان او عکس دیگری از همین دره پیدا کرد که در آن در خود جاده، گلوله توپی دیده نمیشد.
آیا فنتون ترتیب داده بود که تعدادی گلوله توپ را بیاورند و در جاده بچینند؟
کسی نمیداند. برخیها از جمله کارشناسان موزه اورسی میگویند که چنین چیزی نامحتمل است، چون این دره کلا جای خطرناکی بود و مجال چنین صحنهسازیهایی را نمیداد. شاید هم سربازها صرفا برای استفاده مجدد، گلولههای توپ را گردآوری کرده بودند و باعث تفاوت عکس اول و دوم شده بودند.