پاسخ به پرسشهای متداول در مورد بیماری کرونا

ویروس کرونا تنها در اواخر سال ۲۰۱۹ پدیدار شد ولی نشانههایی در دست است مبنی بر این که بهبودی کامل برخی از مبتلایان مدتهاطول خواهد کشید. زمان بهبودی در درجه اول بستگی به این دارد که بیماری تا چه حد جدی بوده. بعضی از مبتلایان خیلی زود بهبود مییابند ولی سایر افراد ممکن است برای همیشه مشکلات سلامتی داشته باشند. سن، جنسیت و سایر ملاحظات مربوط به سلامت افراد، خطر بیماری حاد ناشی از ابتلا به ویروس کرونا را افزایش میدهد. هرقدر درمان شما جدیتر بوده و مدت بیشتری طول بکشد، احتمال طولانیتر شدن مدت بهبودیتان افزایش مییابد.
اگر عوارض بیماری خفیف باشد، چه اتفاقی میافتد؟
اکثر مبتلایان به ویروس کرونا فقط عارضههای اصلی را خواهند داشت – سرفه یا تب. ولی ممکن است درد و کوفتگی بدن، خستگی، گلودرد و سردرد را هم تجربه کنند. سرفهها در ابتدا معمولا خشک است ولی برخی از بیماران ممکن است نهایتا سرفههای خلط آلودی داشته باشند که در آن سلولهای مرده ریه که ویروس کرونا باعث از بین رفتن آنها شده، دیده میشود. این عوارض با استراحت، نوشیدن مقدار زیادی مایعات و مسکنهایی مانند پاراسیتامول برطرف میشوند. در مدت کمتر از یک هفته، تب باید از بین برود در حالی که سرفه ممکن است مدت بیشتری ادامه داشته باشد. تجزیه و تحلیل سازمان جهانی بهداشت از دادههایی که از چین به دست آمده، نشان میدهد که مدت این بیماری به طور متوسط دو هفته طول میکشد.
در صورت عوارض جدی تر، چه اتفاقی میافتد؟
امکان دارد بیماری شماری جدیتر باشد که معمولا بین ۷ تا ۱۰ روز بعد از عفونت اتفاق میافتد. این تغییر ممکن است ناگهانی باشد. تنفس سختتر شده و ریه هاملتهب میشوند. این عارضهها ناشی از این است که سیستم ایمنی بدن سعی میکند با بیماری مقابله کند ولی این تلاشهاناموفق بوده و موجب آسیبهای ثانوی برای بیمار خواهد شد. برخی از مبتلایان باید برای اکسیژن تراپی به بیمارستان بروند. سارا جارویس، که پزشک خانواده است میگوید: «ممکن است مدتهاطول بکشد تاتنگی نفس برطرف شود. صدمه و التهاب وارد به بدن باید التیام یابد.» دکتر جارویس میافزاید ممکن است بهبودی دو تا هشت هفته طول بکشد و احساس خستگی بیمار ادامه خواهد داشت.
در صورت احتیاج به مراقبتهای ویژه باید چه کار کرد؟
سازمان جهانی بهداشت تخمینزده که از هر ۱۰ بیمار یک نفر برای مداوا به مراقبتهای ویژه احتیاج خواهد داشت. تجویز داروهای آرامش بخش و استفاده از دستگاه تنفس مصنوعی (ونتیلاتور) میتواند بخشی از این نوع مراقبتهاباشد. بیماری که در بخش مراقبتهای ویژه (آی سی یو) یا بخش مراقبتهای ویژه قلبی (سی سی یو) بستری است، اعم از این که بیماریاش چه باشد، مدتی طول خواهد کشید تابهبود یابد. بیمار قبل از ترخیص به بخش عمومی بیمارستان منتقل میشود.دکتر آلیسون پیتارد، رئیس دانشکده مراقبتهای ویژه پزشکی، میگوید بیماری که تحت مراقبتهای ویژه قرار داشته، اعم از این که علت بیماریاش چه باشد، ممکن است بازگشتش به زندگی عادی ۱۲ تا ۱۸ ماه طول بکشد. بستری بودن طولانی در بیمارستان منجر به تحلیل عضلات بیمار میشود. بیمار ضعیف شده و ترمیم مجدد عضلاتش مدتی طول خواهد کشید. برخی برای این که بتوانند دوباره راه بروند به فیزیوتراپی احتیاج دارند. به دلیل آنچه بیمار در بخش مراقبتهای ویژه با آن مواجه میشود، این احتمال هم وجود دارد که دچار هذیان گویی و اختلالات روانی شود. پل توز، فیزیوتراپیست بخش مراقبتهای ویژه قلبی در دانشگاه کاردیف وویل، میگوید: «به نظر میرسد عامل تازهای هم با این بیماری همراه است – خستگی ناشی از ویروس، یک عامل بسیار مهم است.» گزارشهایی که منبع آن چین و ایتالیا بوده مبین ضعف تمام بدن بیمار، تنگی نفس پس از هرگونه تقلا، سرفه دائم و تنفس نامنظم است. علاوه بر این بیمار احتیاج به خواب طولانی دارد. پل توز میگوید:
مدت بسیار زیادی و احتمالا ماهها طول میکشد تا بیماران بهبود یابند.» ولی نمیشود این موضوع را تعمیم داد. بعضی از بیماران مدت نسبتا کمی را در بخش مراقبتهای ویژه میگذرانند در حالی که دیگران برای هفتهها باید از دستگاه تنفس مصنوعی استفاده کنند.
آیا ویروس کرونا برای درازمدت در سلامت تأثیر خواهد گذاشت؟
از آنجا که یافتههای درازمدت وجود ندارد، با اطمینان نمیشود به این پرسش پاسخ داد، ولی میتوانیم موارد دیگری را بررسی کنیم.عارضه مشکل حاد تنفسی، در بیمارانی مشاهده میشود که سیستم ایمنی آنها بیش از حد فعالیت میکند و در نتیجه ریههایشان صدمه میبیند. آقای توز، میگوید: «اطلاعات واقعا خوبی در دست است، حتی تا پنج سال اشخاص (بیماران میتوانند همچنان مشکلات جسمی و روانی داشته باشند. دکتر جیمزگیل، یک پزشک خانواده و مدرس دانشکده پزشکی واریک، میگوید اشخاص برای کمک به بهبودیشان به سلامت روانی نیز احتیاج دارند. «نفس کشیدن برای شما مشکل میشود، بعد دکتر میگوید لازم است شما از دستگاه تنفس مصنوعی استفاده کنید. باید شمارا در خواب مصنوعی بگذاریم. آیا میخواهید با خانوادهتان وداع کنید؟ اختلال استرس پس از حادثه PTSD در این اشخاص که بیماریشان جدی بوده تعجب آور نیست. بسیاری از آنان زخمهای روحی جدی خواهند برداشت.» این احتمال وجود دارد که حتی در مواردی که بیماری خفیف بوده، بیماران دچار مشکلات سلامتی درازمدت مانند خستگی شوند.
چه تعدادی از مبتلایان بهبود یافته اند؟
دانشگاه جان هاپکینز، گزارش کرده که تا ۱۵ آوریل از دو میلیون نفر مبتلا به ویروس کروناحدود ۵۰۰ هزار نفر بهبودی یافتهاند. ولی کشورها روشهای متفاوتی برای محاسبه به کار میبرند. بعضی از آنها فهرست تمام کسانی را که بهبودیافتهاند انتشار نمیدهند، همچنین بسیاری از کسانی که عفونت خفیفی داشتهاند در محاسبهها منظور نمیشوند. ماکتهای محاسباتی تخمین میزنند که بین ۹۹ تا ۹۹ و نیم درصد بیماران معالجه شدهاند.
آیا ممکن است دوباره به این بیماری مبتلا شد؟
کمتر شواهدی در این که هر مصونیتی چگونه دوام خواهد داشت، در دست است. اگر بیماران در سرکوب این ویروس موفق شوند، باید در مقابل ویروس مصونیت پیدا کنند. گزارشها در مورد بیمارانی که دو بار به ویروس کرونا آلوده شیرهاند ممکن است مرتبط با آزمایشهایی باشد که به اشتباه در نوبت اول ثبت کرده که بیمار کاملا بهبودیافته برای درک این که آیا مردم میتوانند دوباره به این ویروس آلوده شوند و این که هر واکسنی تاچه حد ممکن است مؤثر باشد، مسئله مصونیت و ایمنی فوق العاده مهم است.
منبع: شماره 179 نشریه دنیای سلامت