کولیک نوزادی چیست و چطور می‌شود آن را درمان کرد؟

کولیک نوزادان معمولا با قانون سه “Rule of threes”تشخیص داده می‌شود:

۱-‌گریه بیش از ۳ ساعت در روز

۲- حداقل ۳ روز در هفته

۳- مدت بیش از ۳ هفته

گریه در کولیک معمولا حمله‌ای (Paroxysmal) است و امکان دارد همراه با تغییر حالت چهره، بالا بردن پا‌ها و دفع گاز شکم باشد.

گریه در کولیک اغلب در بعدازظهر و غروب رخ می‌دهد.

علت کولیک

علت اکثر موارد کولیک، نامشخص و عامل آن مولتی فاکتوریال است و فقط در کمتر از ۵٪ موارد علت ارگانیک دارد. با این وجود، شیرخوارانی که‌گریه شدید دارند باید بررسی شوند.

بروز تجمعی کولیک ۲۸-۵٪ است. کولیک با جنسیت و سطح اجتماعی اقتصادی رابطه‌ای ندارد.

علایم و نشانه‌های کولیک

یکی از بخش‌های مهم بررسی مبتلایان به کولیک معاینه فیزیکی است. فقط هنگامی تشخیص کولیک گذاشته می‌شود که در معاینه فیزیکی هیچ علت ارگانیکی برای‌گریه بیش از حد شیرخوار یافت نشود.

تشخیص افتراقی

تمام عواملی که باعث Discomfort با درد شیرخوار یا حتی دیسترس بدون درد (مثل خستگی و افزایش بار حسی) شوند، جزء تشخیص‌های افتراقی کولیک قرار می‌گیرند این موارد عبارتند از: ۱- عدم تحمل نسبت به پروتئین شیر گاو؛ ۲- تأثیر دارو‌های مادر (مثل فلوکستین از طریق شیر مادر)؛ ۳- آنومالی شریان کرونر چپ؛ ۴- شرایطی که باعث رسیدگی نامطلوب به شیرخوار می‌شوند مثل خستگی، گرسنگی، اضطراب والدین و شرایط بد محیطی

تشخیص کولیک هنگامی مطرح می‌شود که 1-علایم قبل از سن اصلاح شده ۳ هفته آغاز شود؛ ۲-الگوی شبانه روزی آن با کولیک سازگار باشد (بیشتر بعدازظهر و غروب)؛ 3- تکامل و تغذیه کودک طبیعی باشد؛ ۴- هیچ علت ارگانیکی کشف نشود.

درمان کولیک

کنترل کولیک با آموزش و اطمینان بخشی آغاز می‌شود. اطلاع از الگوی زمانی کولیک (کاهش می‌انگین مدت‌گریه از ۶ هفتگی و تقلیل به نصف در ۱۲ هفتگی) می‌تواند به والدین آرامش دهد.

کولیک معمولا در ۳ ماهگی برطرف می‌گردد، با این وجود ۱۵٪ از مبتلایان به کولیک بعد از 3 ماهگی نیز‌گریه شدید دارند.

شیوه‌های آرام کردن شیرخواران: برای آرام نمودن شیرخوار از تکنیک 5S دکترهاروی استفاده می‌شود که شامل موارد زیر هستند:

۱- Swaddling: قنداق کردن

۲- Side or stomach holding: بغل کردن شیرخوار به پهلو یا شکم

٣- Soothing noises: صدا‌های آرام بخش مثل پیش پیش کردن

۴- حرکات آرام و ریتمیک مثل راه رفتن یا اتومبیل سواری

۵- Sucking: مکیدن پستانک

وقتی روش‌های آرام بخش فوق مؤثر نباشد، گاهی تنها گذاشتن شیرخوار و اجازه استراحت در یک مکان امن موجب رفع کولیک می‌گردد.

باید به خانواده تأکید شود از روش‌های آرام کردن خطرناک (مثل تکان دادن شدید شیرخوار یا گذاشتن او روی خشک کن لباس در حال لرزش)، اجتناب کنند.

دارو‌ها در درمان کولیک

1- فنوباربیتال، دیفن هیدرامین، الکل، سایمتیکون، دی سیکلومین و لاکتاز کولیک را کم نمی‌کنند و نباید از آن‌ها استفاده کرد

۲- از دم کردنی‌های گیاهی مثل بابونه، شیرین بیان و عرق نعناع نباید استفاده شود، چرا که موجب آنمی و هیپوناترمی می‌گردند.

٣- پروبیوتیک‌ها ممکن است مفید باشند.

تغییر در رژیم غذایی

1- مادران شیرده باید از الکل و کافئین بیش از حد اجتناب نمایند.

۲- جریان نوک شیشه شیر کودک نباید زیاد باشد چرا که تغذیه بیش از حد ممکن است مضر باشد.

٣- تغییر در رژیم غذایی در کاهش کولیک مؤثر نمی‌باشد مگر اینکه آلرژی به پروتئین شیر گاو یا کمبود لاکتاز وجود داشته باشد.

پروگنوز:

جدی‌ترین عارضه کولیک، Child abuse توسط والدین و مراقبین کودک می‌باشد. باید به والدین اطمینان داد که کولیک هیچ اثر سویی بر روی کودک و والدین ندارد.