PTSD یا اختلال استرس بعد از حادثه چیست؟
این بیماران متعاقب قرارگیری در معرض رویدادهای شدید تروماتیک نظیر تهدید به مرگ یا آسیب یا مرگ یکی از عزیزان دچار اضطراب میشوند. این واکنش ممکن است در مدت زمان کوتاهی پس از تروما رخ داده (اختلال استرسی حاد) و یا با تأخیر و به صورت عودکننده باشد (PTSD) . در هر دوی این سندرمها افراد نشانههای مرتبط با انفصال و فقدان پاسخهای عاطفی را نشان میدهند.
بیمار ممکن است احساس مسخ شخصیت نموده و قادر به یادآوری ابعاد خاصی از تروما نباشد، اما معمولا به ویژه در صورتی که نشانههایی از رخداد اصلی وجود داشته باشد، نفوذ اجباری این ابعاد به درون افکار، رویاها یا فلاش بکها بروز میکند. بیماران اغلب از محرکهایی که سبب یادآوری تروما میشوند، فعالانه پرهیز کرده و لذا افزایش گوش به زنگی، تحریکپذیری و پاسخهای وحشتزده دیده میشود. بیماران دچار اختلالات استرسی در خطر ابتلاء به سایر اختلالهای همراه با اضطراب، خلقی و سوءمصرف مواد (به ویژه الکل) هستند. بین ۱۰-۵ درصد آمریکاییها در زمانی در زندگی خود دارای ملاکهای PTSD میشوند که زنان با احتمال بیشتری نسبت به مردان گرفتار میشوند.
عوامل خطر ابتلاء به PTSD شامل سابقه مشکلات روانی قبلی و خصوصیات شخصیتی با نوروتیسیسم بالاو برون گرایی است. مطالعات بر روی دوقلوها تأثیر مشخص ژنتیک بر روی همه نشانههای مرتبط با PTSD را نشان داده و شواهد کمی برای اثرات محیطی وجود دارد.
اتیولوژی و پاتوفیزیولوژی
تصور میشود که در PTSD رهاسازی بیش از حد نوراپی نفرین از لوکوس سرئولوس در پاسخ به استرس و فعالیت بیش از حد نورآدرنرژیک در محلهای فرافکنی (projecton) در هیپوکامپ و آمیگدالا رخ میدهد. به لحاظ تئوری این تغییرات سبب تسهیل در کدگذاری خاطرات مرتبط باترس میشود. در PTSD پاسخهای سمپاتیک عظیمتری به نشانههای مرتبط با رخداد تروماتیک بروز میکند، اما پاسخهای آدرنال هیپوفیزی کاهش مییابد.
درمان اختلالهای استرس
واکنشهای استرس حاد معمولا خودمحدودشونده بوده و درمان شامل استفاده از بنزودیازپینهای کوتاه اثر و روان درمانی حمایتی ابیانی است. با این حال ماهیت مزمن و راجعه PTSD نیازمند روش درمانی پیچیدهتری با استفاده از دارو و درمانهای رفتاری است. PTSD با نشانههای گسستی حول تروما و بروز اختلال استرسی حاد در زمان تروما به شدت همراهی دارد. داروهای SSRI (پاروکستین و سرترالین تأییدیه FDA را برای درمان PTSD دارند) ونلافاکسین و توپیرامات و همچنین پرازوسین به عنوان یک آلفا ۱ آنتاگونیست همگی میتوانند اضطراب، نفوذ اجباری افکار و رفتارهای اجتنابی را کاهش دهند.
پروپرانولول و اوپیاتهایی نظیر مورفین در صورتی که در دوره استرس حاد داده شوند، میتوانند اثرات سودمندی در پیشگیری از ایجاد PTSD داشته و درمان کمکی با نالتروکسان در صورت وجود همزمان الکلیسم میتواند مفید باشد.
ترازودون که یک داروی ضدافسردگی با خواص آرام بخشی است غالبا جهت کمک به بیخوابی در شبها مورد استفاده قرار میگیرد (۱۵۰-۵۰ میلی گرم ۴ بار در روز). در برخی مطالعات کنترل نشده، کاربامازپین والپروئیک اسید و آلپرازولام نیز به طور مستقل با اثرات درمانی همراه بودهاند. روان درمانی در PTSD به بیمار کمک میکند که به رفتارهای اجتنابی غلبه کرده و بر ترس از بازگشت تروما فائق آید؛ مؤثرترین درمانها آنهایی هستند که با تمرکز بر تجربه گام به گام رخداد تروماتیک، سبب حذف رفتارهای اجتنابی در بیمار میشوند، نظیر درمان شناختی – رفتاری با تمرکز بر تروما، مواجهه درمانی، حساسیت زدایی حرکات چشم و پردازش مجدد.