فیلم سه و ده دقیقه به یوما – نقد، تحلیل و خلاصه داستان – 3:10 to Yuma
کارگردان: جیمز منگولد. بازیگران: کریستین بیل، راسل کرو، پیتر فاندا، بن فوستر و لوگان لرمن. 120 دقیقه.
وسترن از ژانرهای مردهٔ سینماست. با این حال، هر چند سال یک بار فیلم وسترن خوبی از راه میرسد تا همهٔ ما را به یاد آن سالهای طلایی سینمای وسترن بیندازد. به یاد آن سالهایی که تماشاگران سینما بسیار بیشتر از امروز برای سینمای پایبند به ارزشهای اخلاقی – که فیلمهای وسترن مظهر و منادی آن به شمار میرفتند – ارزش و احترام قائل بودند.
سه و ده دقیقه به یوما از حیث خطوط داستانیاش شباهت زیادی دارد به فیلمی تحت همین عنوان که پنجاه سال پیش توسط دلمر دیوز و با بازیگری گلن فورد و ون هفلین ساخته و عرضه شد. البته جیمز منگولد، کارگردان نسخهٔ حاضر با کار بیشتر روی کاراکترها، دیالوگها و بازیهای فیلمی به مراتب ارزشمندتر از نسخهٔ پنجاه سال پیش عرضه کرده. منگولد با احتراز نمایش بی دلیل خشونت، اکشن را به عنصر ثانوی فیلم خود بدل کرده است. جذابیت اصلی فیلم، کاراکترهای اصلی و فرعی آن است و نیز تعامل این کاراکترها با یکدیگر. با این حال، سی دقیقهٔ پایانی فیلم، که در آن اکشن اوج میگیرد، بسیار خش سخت، خوش ضرباهنگ و آکنده از تعلیق از کار درآمده است. فصل پایان بندی نیز قانع کننده و متناسب با بقیهٔ فیلم است.
فیلمنامهٔ قطار سه و ده دقیقه به یوما بر اساس داستانی کوتاه – و بسیار ساده – از المور لئونارد نوشته شده است. مردی به اسم دن اونز (کریستین بیل)، که یک پای خود را طی جنگهای داخلی آمریکا از دست داده و اهل شرق این کشور است، به ایالت آریزونا در غرب آمریکا آمده است. دن که صاحب زن و فرزند است سعی دارد در حرفهٔ مزرعه داری بخت خویش را بیازماید. اما اوضاع چندان بر وفق مراد او نیست. همسایهٔ قلدر و زورگوی دن به وی فشار میآورد که زمیناش را رها کند و برود. در همین حال، منطقه در ترس از سرخپوستها به سر میبرد. باندهای تبهکار نیز هر از چند گاه باعث دردسر میشوند. بن وید (راسل کرو) رهبر یکی از این باندهاست که به سبب سرقتهایش از بانک و قتل افراد بیگناه شهرهٔ خاص و عام است. بن وید نهایتاً دستگیر میشود. دن برچسب تصادف و پارهای اتفاقات دیگر، عضو یک گروه داوطلب میشود.
این گروه که دستیاران افتخاری کلانتر به شمار میروند، وظیفه دارند که بن وید را تا شهر کونتنشن همراهی و مشایعت کنند. قرار بر این است که بن وید را سوار بر قطار سه و ده دقیقهٔ عازم یوما بکنند. یوما جایی است که برای اجرای مجازات اعدام بن وید در نظر گرفته شده است. در همین حال بن متوجه میشود که فرزند نوجواناش، ویلیام (لوگان لرمن)، در تعقیب آنهاست. ویلیام با خواندن کتابهای جنجالی دربارهٔ بن وید شیفتهٔ شخصیت وی شده است. بن به پسرش دستور میدهد که به خانه بازگردد. این در حالی است که ویلیام ارزش چندانی برای پدر خود قائل نیست. آلیس (گرچن مول)، همسر دن، نیز دربارهٔ قابلیتهای شوهر «شرقی» خود تردیدهایی دارد. اما دن مرد یکدنده و اصول مندی است. او به عدالت و نیکی باور دارد. طرف مقابل او، بن وید است. بن ابتدا سعی میکند با دادن رشوه به دن راهی برای فرار پیدا کند اما دن رشوه پذیر نیست. در همین حال افراد دیگری نیز به پیگیری سرنوشت بن وید علاقمندند. مک الروی (پیتر فاندا) یک جایزه بگیر است که خرده حسابهای شخصی با بن وید دارد. چارلی پرنس (بن فاستر) نیز معاون بن وید است که برای رهایی وی حاضر به انجام هر جنایتی است …
مهمترین حوادث فیلم حول کاراکتر دن اونز رخ میدهد. کاراکتر بن از اول تا آخر فیلم هیچ تغییر خاصی را از سر نمیگذراند. اما بن باعث بروز تغییرات عمدهای در اطرافیاناش میشود. تماشای این تغییرات یکی از جذابیتهای فیلم است. مثلاً ویلیام که در ابتدای فیلم ارزشی برای پدرش قائل نیست تدریجاً پی به ارزشهای وی میبرد. رابطهٔ میان بن وید و دن اونز و دیالوگهایی که بین آنها رد و بدل میشود (به ویژه در صحنههای داخلی اتاق هتل) نیز فوق العاده دیدنی و شنیدنی است. بازیهای عالی راسل کراو و کریستین بیل در خلق دو کاراکتر جذاب و باور پذیر بن و دن نیز تاثیر فراوانی داشته است.