فیلم راز سبد – نقد، بررسی و خلاصه داستان – Basket Case (1982)
کارگردان : فرانک هنن لاتر
فیلمنامهنویس : فرانک هنن لاتر
فیلمبردار : بروس توربت
آهنگساز(موسیقی متن) : گاس روسو.
هنرپیشگان : کوین وان هنتنریک، تری سوزان اسمیت، بورلی بانر، لوید پیس، رابرت ووگل، بیل فریمن و جو کلارک.
نوع فیلم : رنگی، ۹۱ دقیقه.
جوانی بهنام «دوئین برادلی» (وان هنتنریک) از شهر کوچک محل اقامتش به نیویورک میآید و در خیابان چهل و دوم سکنی میگزیند. «دوربین» سبدی حصیری به همراه دارد که با آن دوقلوی کریهالمنظر و ناقصالخلقهاش، «بلیال» را این سو و آن سو میبرد. «بلبال» رابطه ذهنی بسیار نزدیکی با «دوئین» دارد و مصمم است از پزشکانی که او را به هنگام تولد از «دوئین» جدا کردند، انتقام بگیرد.
اما مشکل اصلی آن دو وقتی آغاز میشود که «دوئین» دختری بهنام «شارون» (اسمیت) را ملاقات میکند و تصمیم میگیرد از این پس برای خود زندگی کند. زندگیای که طبعاً «بلیال» نمیتواند نقشی در آن داشته باشد.
راز سبد بهعنوان یک فیلم ترسناک، غریب، آزارنده و در بسیاری لحظهها بهرهمند از طنزی سیاه و هوشمند است. با هزینهای بسیار اندک، در طول شش ماه در لوکیشنهائی مثل خیابانها و آپارتمانهای نیویورک فیلمبردداری شد. نسخه سیوپنج میلیمتری فعلی از کپیشانزده میلیمتری اصلی اثر تهیه شده است. هننلاتر اثری به مراتب در خور توجهتر از حد امکانات ناچیزی که در اختیار داشت، ارائه داد.
نکته جالب راز سبد بهعنوان یک فیلم «هیولا»ئی (که از این جهت با کینگکُنگ ارنست ب. شودساک و مریان ک. کوپر، 1933، قابل قیاس است)، توانائی هننلاتر در جلب همدردی تماشاگران با هیولای فیلم، «بلیال» (در اصل عروسکی با ساخت ابتدائی و محقر، کار کوین هینی و جان کالیون جونیر) است.
طنز سیاه و غریب فیلم در بسیاری صحنهها مؤید تأثیرپذیری سازندهاش از کارهای اولیه جان واترز است. در حالی که خود فیلم نیز تأثیری شگرف بر فیلمسازانی مثل پیتر جکسن برجا مینهد.
دنبالههای فیلم: راز سبد 2 (1990) و راز سبد 3 (1992)، هر دو به کارگردانی هننلاتر، فاقد تأثیر و گیرائی نسخه اصلیاند.