هیپرهیدروزیس یا تعریق زیاد چیست و چه علت‌ها و درمانی دارد؟

هایپرهیدروزیس Hyperhidrosis تعریق بیش از حد غیر طبیعی است که لزوماً به گرما یا ورزش مربوط نمی‌شود. ممکن است آنقدر عرق کنید که از بین لباس‌هایتان خیس شود یا از دست‌هایتان چکه کند. این نوع تعریق شدید علاوه بر مختل کردن فعالیت‌های عادی روزانه، می‌تواند باعث اضطراب و خجالت اجتماعی شود.

درمان هایپرهیدروزیس معمولا کمک می‌کند، که با دارو‌های ضد تعریق قوی شروع می‌شود. اگر ضد تعریق‌ها کمکی نکردند، ممکن است لازم باشد دارو‌ها و روش‌های درمانی مختلفی را امتحان کنید. در موارد شدید، پزشک ممکن است جراحی را برای برداشتن غدد عرق یا قطع اعصاب مسئول تولید بیش از حد عرق پیشنهاد کند.

گاهی اوقات ممکن است یک علت زمینه‌ای پیدا شود و درمان شود.

علائم

بیشتر افراد هنگام ورزش یا ورزش کردن، در محیط گرم یا مضطرب یا تحت استرس عرق می‌کنند. تعریق بیش از حد تجربه شده با هیپرهیدروزیس بسیار بیشتر از عرق کردن طبیعی است.

نوعی هیپرهیدروزیس که معمولاً دست‌ها، پا‌ها، زیربغل یا صورت را درگیر می‌کند، حداقل یک بار در هفته، در ساعات بیداری ایجاد می‌شود. و معمولاً تعریق در هر دو طرف بدن رخ می‌دهد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

گاهی اوقات تعریق بیش از حد نشانه یک بیماری جدی است.

اگر تعریق شدید شما با سبکی سر، درد قفسه سینه یا حالت تهوع همراه است، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

به پزشک خود مراجعه کنید اگر:

• عرق کردن، برنامه روزانه شما را مختل می‌کند
• عرق کردن باعث ناراحتی عاطفی یا کناره‌گیری اجتماعی می‌شود
• شما ناگهان بیش از حد معمول شروع به عرق کردن می‌کنید
• شما بدون هیچ دلیلی عرق شبانه را تجربه می‌کنید

علل

عرق کردن مکانیسم بدن شما برای خنک کردن خود است. هنگامی که دمای بدن شما افزایش می‌یابد، سیستم عصبی شما به طور خودکار غدد عرق شما را تحریک می‌کند. عرق کردن نیز به طور معمول، به ویژه در کف دست، زمانی که عصبی هستید، رخ می‌دهد.

شایع‌ترین شکل هایپرهیدروزیس، هایپرهیدروزیس کانونی اولیه (ضروری) نامیده می‌شود. در این نوع، اعصابی که مسئول سیگنال دادن به غدد عرق هستند بیش از حد فعال می‌شوند، حتی اگر با فعالیت بدنی یا افزایش دما تحریک نشده باشند. با استرس یا عصبی بودن، مشکل حتی بدتر می‌شود. این نوع معمولاً کف دست و کف پا و گاهی صورت شما را درگیر می‌کند.

هیچ دلیل پزشکی برای این نوع هیپرهیدروزیس وجود ندارد. ممکن است یک جزء ارثی داشته باشد، زیرا گاهی اوقات در خانواده‌ها دیده می‌شود.

هیپرهیدروزیس ثانویه زمانی رخ می‌دهد که تعریق بیش از حد به دلیل یک بیماری باشد. این نوع کمتر رایج است. به احتمال زیاد باعث تعریق در سراسر بدن شما می‌شود. شرایطی که ممکن است منجر به تعریق شدید شود عبارتند از:

• دیابت
• گرگرفتگی یائسگی
• مشکلات تیروئید
• قند خون پایین
• برخی از انواع سرطان
• حمله قلبی
• اختلالات سیستم عصبی
• عفونت‌ها

برخی از دارو‌ها نیز می‌توانند منجر به تعریق شدید شوند، مانند ترک مواد افیونی.

عوارض

عوارض هایپرهیدروزیس عبارتند از:

• عفونت‌ها افرادی که زیاد عرق می‌کنند بیشتر در معرض عفونت‌های پوستی هستند.
• اثرات اجتماعی و عاطفی. داشتن دست‌های لطیف یا چکه‌دار و لباس‌های خیس عرق می‌تواند خجالت‌آور باشد. وضعیت شما ممکن است بر پیگیری اهداف کاری و تحصیلی شما تأثیر بگذارد.

تشخیص

در طول قرار ملاقات، پزشک در مورد سابقه پزشکی و علائم شما می‌پرسد. همچنین ممکن است به معاینه فیزیکی یا آزمایشاتی برای ارزیابی بیشتر علت بیماری خود نیاز داشته باشید.

تست‌های آزمایشگاهی

پزشک شما ممکن است آزمایش‌های خون، ادرار یا سایر آزمایش‌های آزمایشگاهی را توصیه کند تا ببیند که آیا تعریق شما ناشی از بیماری دیگری است، مانند تیروئید پرکار (پرکاری تیروئید) یا قند خون پایین (هیپوگلیسمی).

تست‌های تعریق

تعدادی آزمایش برای مشخص کردن نواحی تعریق و تخمین شدت بیماری در دسترس است، از جمله آزمایش ید-نشاسته، ‌رسانایی پوست و آزمایش تعریق تنظیم‌کننده حرارت.

درمان

اگر یک بیماری زمینه‌ای در ایجاد مشکل نقش داشته باشد، ابتدا آن وضعیت درمان می‌شود. اگر علت مشخصی پیدا نشود، درمان بر کنترل تعریق بیش از حد متمرکز است. گاهی اوقات ممکن است لازم باشد ترکیبی از درمان‌ها را امتحان کنید. و حتی اگر تعریق شما پس از درمان بهبود یابد، ممکن است عود کند.

دارو‌ها

دارو‌های مورد استفاده برای درمان هایپرهیدروزیس عبارتند از:

• داروی ضد تعریق تجویزی. پزشک ممکن است یک ضد تعریق با کلرید آلومینیوم (Drysol، Xerac Ac) تجویز کند. این محصول می‌تواند باعث تحریک پوست و چشم شود. معمولاً قبل از رفتن به رختخواب روی پوست آسیب دیده اعمال می‌شود. سپس هنگام بلند شدن، محصول را بشویید و مراقب باشید که چیزی در چشم شما نرود. اگر پوست شما تحریک می‌شود، کرم هیدروکورتیزون ممکن است کمک کند.
• کرم‌های تجویزی یک کرم تجویزی حاوی گلیکوپیرولات ممکن است به هایپرهیدروزیس که روی صورت و سر تأثیر می‌گذارد کمک کند.
• دارو‌های مسدود‌کننده اعصاب برخی از دارو‌های خوراکی، مواد شیمیایی را که به اعصاب خاصی اجازه می‌دهند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، مسدود می‌کنند. این می‌تواند تعریق را در برخی افراد کاهش دهد. عوارض جانبی احتمالی شامل خشکی دهان، تاری دید و مشکلات مثانه است.
• دارو‌های ضد افسردگی برخی از دارو‌های مورد استفاده برای افسردگی نیز می‌توانند تعریق را کاهش دهند. علاوه بر این، آن‌ها ممکن است به کاهش اضطرابی که هیپرهیدروزیس را بدتر می‌کند کمک کنند.
• تزریق سم بوتولینوم درمان با سم بوتولینوم (بوتاکس، میوبلوک، و غیره) به طور موقت اعصابی را که باعث تعریق می‌شوند مسدود می‌کند. ابتدا پوست شما یخ‌زده یا بیهوش می‌شود. هر ناحیه آسیب دیده بدن شما به چندین تزریق نیاز دارد. اثرات شش تا 12 ماه طول می‌کشد و سپس درمان باید تکرار شود. این درمان می‌تواند دردناک باشد و برخی افراد ضعف عضلانی موقتی در ناحیه تحت درمان را تجربه می‌کنند.

جراحی و روش‌های دیگر

سایر درمان‌های هیپرهیدروزیس عبارتند از:

• مایکروویو تراپی. با استفاده از این روش درمانی، از دستگاهی که انرژی مایکروویو را تامین می‌کند، برای از بین بردن غدد عرق استفاده می‌شود. درمان شامل دو جلسه 20 تا 30 دقیقه‌ای به فاصله سه ماه است. عوارض جانبی احتمالی تغییر در احساس پوست و کمی ناراحتی است. این درمان ممکن است گران باشد و به طور گسترده در دسترس نباشد.
• رفع غدد عرق. اگر تعریق بیش از حد فقط در زیر بغل شما اتفاق می‌افتد، برداشتن غدد عرق ممکن است کمک کند. اگر به درمان‌های دیگر پاسخ نمی‌دهید، یک روش کم تهاجمی به نام کورتاژ ساکشن نیز ممکن است یک گزینه باشد.
• جراحی اعصاب (سمپاتکتومی). در طول این روش، جراح اعصاب نخاعی را که تعریق دستان شما را کنترل می‌کنند، بریده، می‌سوزاند یا می‌بندد. در برخی موارد، این روش باعث تعریق بیش از حد در نواحی دیگر بدن شما می‌شود (تعریق جبرانی). جراحی معمولاً برای تعریق سر و گردن انتخابی نیست. تغییر در این روش سیگنال‌های عصبی را بدون برداشتن عصب سمپاتیک قطع می‌کند (سمپاتوتومی).

شیوه زندگی و درمان‌های خانگی

توصیه‌های زیر ممکن است به شما در مقابله با تعریق و بوی بدن کمک کند:

• از ضد تعریق استفاده کنید. ضد تعریق‌های بدون نسخه حاوی ترکیبات آلومینیومی هستند که به طور موقت منافذ عرق را مسدود می‌کنند. این کار میزان عرقی که به پوست شما می‌رسد را کاهش می‌دهد. این نوع محصول ممکن است به هیپرهیدروزیس جزئی کمک کند.
• قابض‌ها را اعمال کنید. محصولات بدون نسخه حاوی تانیک اسید (زیلاکتین) را در ناحیه آسیب دیده بمالید.
• روزانه حمام کنید. حمام کردن منظم به کنترل تعداد باکتری‌های روی پوست کمک می‌کند. خود را کاملاً خشک کنید، به خصوص بین انگشتان پا و زیر بغل.
• کفش و جوراب از مواد طبیعی را انتخاب کنید. کفش‌هایی که از مواد طبیعی مانند چرم ساخته شده‌اند، می‌توانند با اجازه دادن به پا‌های شما برای تنفس، از عرق کردن پا‌ها جلوگیری کنند. وقتی فعال هستید، جوراب‌های ورزشی ضد رطوبت انتخاب خوبی هستند.
• جوراب خود را اغلب عوض کنید. یک یا دو بار در روز جوراب یا شلنگ را عوض کنید و هر بار پا‌های خود را کاملاً خشک کنید. ممکن است بخواهید جوراب شلواری با کفی نخی را امتحان کنید. از پودر‌های بدون نسخه پا برای کمک به جذب عرق استفاده کنید.
• پا‌های خود را هوا دهید تا زمانی که می‌توانید با پای برهنه بروید یا حداقل هر از چند گاهی از کفش‌های خود بیرون بیایید.
• لباس متناسب با فعالیت خود انتخاب کنید. به طور کلی از پارچه‌های طبیعی مانند پنبه، پشم و ابریشم استفاده کنید که به پوست شما اجازه تنفس می‌دهد. هنگامی که ورزش می‌کنید، ممکن است پارچه‌هایی را ترجیح دهید که برای از بین بردن رطوبت از پوست شما طراحی شده‌اند.
• تکنیک‌های تمدد اعصاب را امتحان کنید. تکنیک‌های آرامش بخشی مانند یوگا، مدیتیشن و بیوفیدبک را در نظر بگیرید. این‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا کنترل استرسی که باعث تعریق می‌شود را کنترل کنید.

مقابله و حمایت

هیپرهیدروزیس می‌تواند علت ناراحتی و خجالت باشد. ممکن است به دلیل خیس بودن دست‌ها یا پا‌ها یا لکه‌های مرطوب روی لباس در کار یا لذت بردن از فعالیت‌های تفریحی مشکل داشته باشید. ممکن است در مورد علائم خود احساس اضطراب کنید و گوشه گیر یا خودآگاه شوید. ممکن است از واکنش‌های دیگران ناامید یا ناراحت شوید.

علاوه بر صحبت با پزشک خود، ممکن است بخواهید با یک مشاور یا یک مددکار اجتماعی پزشکی صحبت کنید. یا ممکن است صحبت با سایر افرادی که هیپرهیدروزیس دارند مفید باشد.

آماده شدن برای قرار ملاقات شما

می‌توانید با مراجعه به ارائه دهنده مراقبت‌های اولیه خود شروع کنید. او ممکن است شما را به یک متخصص بیماری‌های پوستی (متخصص پوست) ارجاع دهد. اگر وضعیت شما به درمان‌های اولیه پاسخ نمی‌دهد، مراقبت‌های شما ممکن است شامل یک متخصص مغز و اعصاب یا جراح نیز باشد.

در اینجا اطلاعاتی وجود دارد که به شما کمک می‌کند تا برای قرار ملاقات خود آماده شوید.

آنچه شما می‌توانید انجام دهید

قبل از قرار ملاقات، ممکن است بخواهید پاسخ سوالات زیر را فهرست کنید:

• آیا کسی در خانواده نزدیک شما تا به حال علائم مشابهی داشته است؟
• آیا وقتی خواب هستید تعریق شما قطع می‌شود؟
• چه دارو‌ها و مکمل‌هایی را به طور منظم مصرف می‌کنید؟

از پزشک خود چه انتظاری دارید

پزشک شما احتمالاً چندین سؤال از شما می‌پرسد، مانند:

• اولین بار چه زمانی عرق شدید را تجربه کردید؟
• در کجای بدن شما رخ می‌دهد؟
• آیا علائم شما مداوم بوده است یا گاه به گاه؟
• به نظر می‌رسد چه چیزی علائم شما را بهبود می‌بخشد؟
• به نظر می‌رسد چه چیزی علائم شما را بدتر می‌کند؟