فیلم هراس و هوس – نقد، خلاصه داستان و تحلیل – Fear and Desire 1953

چرا کوبریک هیچ علاقه‌ای به اولین فیلم سینمایی‌اش نداشت؟ کوبریک در سال 1952 و بعد از ساخت دو فیلم مستند کوتاه به این نتیجه رسید که آمادگی ساخت اولین فیلم بلند داستانی‌اش را دارد. فیلمنامه‌ای هراس و هوس (1953) را هاروارد سکلر، دوست و همکلاسی قدیمی کوبریک و برندهٔ آتی جایزهٔ پولیتزر نوشته بود. کوبریک برای ساخت آن حدود 10 هزار دلار از دوستان و خانواده‌اش، به ویژه دایی‌اش مارتین پرولر که داروسازی موفق بود، قرض گرفت و دوربین به دست راهی کوه-های سن گبریل در کالیفرنیا شد. در این سفر سینمایی پنج هنرپیشه (از جمله پل مازورسکی، که در آینده فیلمساز شد) و ده نفر عوامل پشت صحنه، از جمله توبیا متز، همسر آن سال-های کارگردان، و چهار کارگر مکزیکی او را همراهی می‌کردند. نتیجهٔ تلاش این گروه فیلم هراس و هوس شد، که جوزف برستین، پخش کننده آثار سینمایی مستقل آن را در ماه مارس 1953 روانهٔ سالن‌های سینما کرد. فیلم داستانی دربارهٔ جنگ را به تصویر می‌کشد؛ جنگی که به قول راوی شرح «جنگی نیست که در گذشته صورت گرفته باشد یا در آینده به وقوع بپیوندد، بلکه دربارهٔ هر جنگی صدق می‌کند» هراس و هوس داستان گروهی سرباز است که در جنگی نامعلوم به مقر دشمن حمله می‌کنند ولی متوجه می‌شوند که سربازانی که به دست آنها کشته می‌شوند. درست شبیه به خودشان هستند.

هراس و هوس، برخلاف فیلم‌های دیگر سال‌های ابتدایی فعالیت سینمایی کوبریک یعنی قتل (1956) و راه‌های افتخار (1957)، نشانی از تبحر آتی او در مقام یک کارگردان ندارد، خصیصهٔ کمال‌گرایی‌اش به دلیل صداگذاری ضعیف فیلم در مرحلهٔ پس از تولید کمرنگ شده و نبوغ هنری‌اش در بیشتر موارد به هدر رفته یا تحت تأثیر شرایط قرار گرفته است، با وجود این، اگرچه فیلم اثری ناشیانه یا حتی پرفکت است، باز هم نیویورک تایمز آن را به عنوان فیلمی توصیف می‌کند که «به طور کامل ارزش تلاشی را که عوامل صرف ساخت آن کرده‌اند دارد.»

بعد-ها کوبریک هراس و هوس را «تمرینی آماتوری و دست و پاچلفتی در زمینهٔ فیلمسازی» خواند و آن را به عنوان اثری سینمایی از خود نپذیرفت. حتی شایعه شد که کوبریک سعی کرده تمامی نسخه‌های موجود از فیلم را نابود کند، یکی دیگر از شایعات بی پایان دربارهٔ کارگردان آمریکایی که آن را می‌توان در کنار شایعاتی چون رانندگی کوبریک با کلاه ایمنی به سر یا کارگردانی فیلم ساختگی فرود بر ماه قرار داد. اما این نکته حقیقت دارد که کوبریک تمام تلاش‌اش را کرد تا از نمایش‌های عمومی فیلم جلوگیری کند. امروزه، شاید سینما دوستان تنها به دلیل کنجکاوی هراس و هوس، که شامل قانون کپی رایت نمی‌شود و نسخه-ی دی وی دی قاچاق آن هم موجود است. را تماشا کنند، چون کوبریک دو فیلم جنگی دیگرش یعنی راه‌های افتخار و غلاف تمام فلزی (1987) با نگاه تیزبینانه‌اش وحشت جنگ را عمیق‌تر و تاثیرگذارتر به تصویر کشید.