میزان وابستگی اروپا به انرژی بیشتر از چیزی است که بیشتر ما تصور می‌کردیم
در واکنش به بحران اوکراین در سال 2022، ایالات متحده و اتحادیه اروپا تحریم های سنگینی را با هدف فلج کردن اقتصاد روسیه اعمال کردند. با این حال، این اقدام؛ پیامدهای منفی سنگینی برای اروپا خواهد داشت: روسیه نه تنها یکی از بزرگترین صادرکنندگان محصولات انرژی در جهان است، بلکه بزرگترین تامین کننده انرژی اروپا نیز است.
تا اکتبر 2021، روسیه 25 درصد از کل نفت وارداتی اتحادیه اروپا را تامین می کرد که سه برابر بیشتر از دومین شریک تجاری بزرگ اروپا است. طبعا سیاست‌ها و شرایطی که منجر به این وابستگی شده است در هفته‌های اخیر مورد توجه جدی قرار گرفته است.
برای کمک به کسب اطلاعات بیشتر، اینفوگرافیک این پست را ببینید.
اجازه دهید وابستگی انرژی هر یک از اعضای اتحادیه اروپا را در سال 2000 و 2020 (آخرین سال موجود) مقایسه کنیم. این مقایسه نشان می دهد که یک کشور تا چه اندازه به واردات برای تامین نیازهای انرژی خود متکی است.
توجه داشته باشید که مقدار -35.9% دانمارک برای سال 2000 اشتباه تایپی نیست. بلکه به این معناست که کشور صادرکننده انرژی است.
| کشور | 2000 | 2020 |
| اتریش | 65.5٪ | 58.3٪ |
| بلژیک | 78.2٪ | 78.0٪ |
| بلغارستان | 46.4٪ | 37.9٪ |
| کرواسی | 48.5٪ | 53.6٪ |
| قبرس | 98.6٪ | 93.1٪ |
| چک | 22.7٪ | 38.9٪ |
| دانمارک | -35.9٪ | 44.9٪ |
| استونی | 34.0٪ | 10.6٪ |
| فنلاند | 55.5٪ | 42.0٪ |
| فرانسه | 51.2٪ | 44.5٪ |
| کشور | 2000 | 2020 |
|---|---|---|
| آلمان | 59.4٪ | 63.7٪ |
| یونان | 69.1٪ | 81.4٪ |
| مجارستان | 55.0٪ | 56.6٪ |
| ایرلند | 85.4٪ | 71.3٪ |
| ایتالیا | 86.5٪ | 73.5٪ |
| لتونی | 61.0٪ | 45.5٪ |
| لیتوانی | 57.8٪ | 74.9٪ |
| لوکزامبورگ | 99.6٪ | 92.5٪ |
| مالت | 100.2% | 97.6٪ |
| هلند | 38.3٪ | 68.1٪ |
| میانگین | 56.3٪ | 57.5٪ |
در طول این بازه زمانی 20 ساله، میانگین وابستگی انرژی کشورهای اتحادیه اروپا از 56.3 درصد به 57.5 درصد افزایش یافته ، به این معنی که اعضای اتحادیه اروپا کمی بیشتر به واردات انرژی در این دو دهه متکی شدند.
واردات انرژی اتحادیه اروپا از کجا تامین می‌شود؟
نگاهی بیشتر به واردات انرژی نشان می دهد که روسیه تامین کننده اصلی نفت خام، زغال سنگ و گاز طبیعی است.
واردات نفت خام
اتحادیه اروپا بیش از مجموع سه کشور بعدی نفت خام از روسیه وارد می کند.
| کشور | درصد از کل |
| روسیه | 26.9٪ |
| عراق | 9.0٪ |
| نیجریه | 7.9٪ |
| عربستان سعودی | 7.7٪ |
| قزاقستان | 7.3٪ |
| نروژ | 7.0٪ |
| لیبی | 6.2٪ |
| ایالات متحده | 5.3٪ |
| انگلستان | 4.9٪ |
| آذربایجان | 4.5٪ |
| الجزایر | 2.4٪ |
| دیگران | 10.9٪ |
این نباید تعجب آور باشد، زیرا روسیه سومین تولیدکننده بزرگ نفت جهان در سال 2020 بود. این کشور چندین شرکت نفتی دولتی از جمله روس نفت و گازپروم دارد.
واردات زغال سنگ
نیروگاه‌های زغال سنگ هنوز در سراسر اتحادیه اروپا مورد استفاده قرار می‌گیرند، اگرچه اکثر کشورهای عضو انتظار دارند تا سال 2030 آنها را به طور کامل متوقف کنند.
| کشور | درصد از کل |
| روسیه | 46.7٪ |
| ایالات متحده | 17.7٪ |
| استرالیا | 13.7٪ |
| کلمبیا | 8.2٪ |
| آفریقای جنوبی | 2.8٪ |
| دیگران | 10.9٪ |
روسیه دومین ذخایر بزرگ زغال سنگ در جهان را دارد. در سال 2020 حدود، 328 میلیون تن استخراج کرد و ششمین تولیدکننده بزرگ جهان شد.
واردات گاز طبیعی
گاز طبیعی معمولاً برای گرم کردن ساختمان‌ها و آب استفاده می شود. بخش عمده‌ای از نیاز اتحادیه اروپا از روسیه از طریق خطوط لوله نورد استریم تامین می شود.
| کشور | درصد از کل |
| روسیه | 41.1٪ |
| نروژ | 16.2٪ |
| الجزایر | 7.6٪ |
| قطر | 5.2٪ |
| دیگران | 29.9٪ |
نورد استریم 1 طولانی ترین خط لوله زیردریایی جهان است که در سال 2011 تکمیل شد. این خط لوله از شهر ویبورگ روسیه شروع شده و از طریق آلمان به اتحادیه اروپا متصل می شود.
نورد استریم 2 در حال تکمیل بود و انتظار می‌رفت که ظرفیت پروژه را دو برابر کند. آلمان از آن زمان در واکنش به حمله روسیه به اوکراین در سال 2022، روند تصویب این خط لوله را متوقف کرده است.
حالا چه اتفاقی می‌افتد؟
روسیه در تلافی تحریم‌های غرب، ممنوعیت قریب الوقوع صادرات برخی کالاها و مواد خام را اعلام کرده است.
قیمت گاز اروپا در واکنش به این مسئله، افزایش سرسام آور داشت، زیرا بسیاری نگرانند که روسیهواقعا جریان گاز را قطع کند. این البته تاثیرات بسیار منفی هم بر مصرف کنندگان و هم بر کسب و کارها خواهد داشت.
در اوایل مارس 2022، کمیسیون اروپا و آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) پیشنهاداتی را در مورد چگونگی کاهش وابستگی اروپا به انرژی ارائه کردند.
ما باید از نفت، زغال سنگ و گاز روسیه مستقل شویم. ما به سادگی نمی توانیم به تامین کننده‌ای که صریحا ما را تهدید می کند تکیه کنیم.
– اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا
تعداد کمی از کشورها ظرفیت یا تمایلی برای جایگزینی فوری واردات انرژی از روسیه را دارند.
پیشنهادهایی هم برای برای افزایش تولید داخلی انرژی وجود دارد. به دلایل مختلف، انرژی هسته‌ای همچنان یک موضوع اختلاف برانگیز در اروپا است.
