دانشمندان هوش مصنوعی ساخته‌اند که می‌تواند از جهاتی مانند یک نوزاد انسان فکر کند

سیستم‌های هوش مصنوعی (AI) در حال حاضر در بخش‌های خاصی بسیار جلوتر از ما هستند – برای مثال، در انجام بازی Go یا جمع‌آوری مجموعه‌های عظیمی از داده‌ها.

اما از جنبه‌های دیگر هوش مصنوعی هنوز خیلی از انسان‌ها عقب است. به عنوان مثال، حتی نوزادان چند ماهه به طور غریزی می‌دانند که یک چیز که برای مدت کوتاهی از پشت دیگری عبور می‌کند، نباید ناپدید شود و در جای دیگری ناگهان ظاهر شود. اگر چنین نمایشی پیش یک نوزاد برگزار کنید و آن چیز غیب شد، نوزاد تعجب می‌کند!

اما چنین قاعده ساده‌ای از تداوم، همراه با سایر قوانین فیزیکی اساسی، برای هوش مصنوعی چندان شهودی نبوده است.

اکنون یک پژوهش جدید هوش مصنوعی به نام PLATO رونمایی شده از تحقیقات در مورد نحوه یادگیری نوزادان الهام گرفته شده است و می‌تواند بسیار شبیه به یک نوزاد انسان فکر کند.

PLATO مخفف Physics Learning through Auto-Encoding and Tracking Objects است و از طریق یک سری ویدیو‌های کدگذاری شده طراحی شده برای نشان دادن همان دانش اولیه‌ای که نوزادان در چند ماه اول زندگی خود دارند آموزش داده می‌شود.

لوئیس پیلوتو، عصب‌شناس، از آزمایشگاه تحقیقاتی هوش مصنوعی DeepMind در بریتانیا، می‌گوید: «روان‌شناسان رشد دهه‌ها  صرف مطالعه آنچه نوزادان از دنیای فیزیکی می‌دانند و فهرست‌بندی مفاهیم مختلفی ادراک اختصاص داده‌اند.»

«با گسترش کار آن‌ها، ما مجموعه‌ای از داده‌های مفاهیم فیزیکی را ساختیم و منبع باز کردیم.»

سه مفهوم کلیدی وجود دارد که همه ما از سنین بسیار پایین درک می‌کنیم:

ماندگاری (اشیاء ناگهان ناپدید نمی‌شوند). مفهوم جامدات (اشیاء جامد نمی‌توانند از یکدیگر عبور کنند)؛ و تداوم (اشیاء به روشی ثابت در فضا و زمان حرکت می‌کنند).

مجموعه داده‌های ساخته شده توسط محققان، این سه مفهوم به اضافه دو مفهوم اضافی را پوشش می‌دهد: تغییرناپذیری (ویژگی‌های شی ء، مانند شکل، تغییر نمی‌کند) و اینرسی جهت (اشیاء به روشی حرکت می‌کنند که با اصول اینرسی سازگار است.)

این مفاهیم از طریق توپ‌هایی که به زمین می‌افتند، به سمت هم پرتاب می‌شدند، در پشت‌اشیاء دیگر ناپدید می‌شدند و سپس دوباره ظاهر می‌شدند و غیره بیان می‌شدند. با آموزش PLATO  با این ویدئو‌ها، این مفاهیم به هوش مصنوعی آموخته شد.

در مرحله بعدی هنگامی که به هوش مصنوعی فیلم‌هایی از سناریو‌های غیرممکن را نشان داده شد که با اصول فیزیکی یادگرفته شده، سازگار نبود، PLATO تعجب کرد . به عبارتی هوش مصنوعی، به اندازه کافی هوشمند بود که تشخیص دهد اتفاق عجیبی رخ داده است.

این اتفاق پس از دوره‌های آموزشی نسبتاً کوتاه نیز رخ داد، در برخی موارد فقط ۲۸ ساعت. از نظر فنی، درست مانند مطالعات روی نوزادان، محققان به دنبال شواهدی از سیگنال‌های نقض انتظار (VoE) بودند که نشان می‌داد هوش مصنوعی مفاهیمی را که به آن آموزش داده شده بود، درک می‌کرد.

این تیم آزمایش‌های بیشتری را انجام داد و این بار از‌ اشیایی متفاوت از آنچه در داده‌های آموزشی بود استفاده کرد. مجدداً، PLATO درک کاملی از آنچه باید و نباید اتفاق بیفتد نشان داد.

با این حال، PLATO هنوز هم در حد یک نوزاد سه ماهه نیست و به نظر می‌رسد که هنوز هم نوعی دانش درونی یا غریزه در ما وجود دارد که باعث برتری ما بر هوش مسنوعی می‌شود.

اما با کار مدل‌سازی نشان داده شده که حداقل برخی از مفاهیم اصلی در فیزیک شهودی را می‌توان از طریق یادگیری به هوش مصنوعی آموخت.

این تحقیق در Nature Human Behavior منتشر شده است.