با فناوری ذهن‌خوانی (ترکیبی از MRI عملکردی و هوش مصنوعی) می‌توان تشخیص داد که شخص چه عکسی را می‌بیند!
محققان در حال توسعه فناوری «ذهن‌خوان»ی هستند که می‌تواند امواج مغزی افراد را به تصاویر عکاسی تبدیل کند.
بر اساس مقاله‌ای که در نیچر منتشر شده، محققان دانشگاه رادبود در هلند، آزمایش جالبی ترتیب داده‌اند. آنها عکس‌هایی از چهره‌ها را به دو داوطلب نشان دادند. در همین حین داوطلب‌ها در داخل یک دستگاه MRI عملکردی (fMRI) قرار گرفتند.
اسکنر fMRI نوعی فناوری تصویربرداری غیرتهاجمی مغز است که میزان فعالیت نواحی مختلف مغز را با اندازه‌گیری تغییرات جریان خون تشخیص میدهد.
هنگامی که داوطلبان به تصاویر چهره‌ها نگاه می‌کردند، fMRI فعالیت نورون‌ها را در مناطقی از مغز آنها که مسئول بینایی بود، اسکن می‌کرد.
سپس محققان این اطلاعات را به الگوریتم هوش مصنوعی رایانه (AI) وارد کردند که می‌تواند تصویری دقیق بر اساس اطلاعات اسکن fMRI بسازد.
محرک ها (ردیف بالا) و بازسازی آنها از داده های مغز (ردیف پایین).
همانطور که نتایج آزمایش نشان میدهد، سیستم fMRI/AI قادر به بازسازی تقریباً یکسان تصاویر اصلی که به داوطلبان نشان داده شده بود، بود!
تیرزا دادو، یک محقق هوش مصنوعی و یک عصب شناس شناختی، که این مطالعه را رهبری می‌کرد، معتقد است که این نتایج بسیار چشمگیر، پتانسیل سیستم های fMRI/AI را برای مغزخوانی در آینده نشان میدهد!
دادو توضیح میدهد: «من معتقدم که ما می‌توانیم این الگوریتم را آموزش دهیم تا نه‌تنها چهره‌ای را که شما به آن نگاه می‌کنید، بلکه هر چهره‌ای را که به وضوح تصور می‌کنید، مانند چهره‌ی مادرتان به تصویر بکشد.»
دادو می‌گوید: «با توسعه این فناوری، رمزگشایی و بازآفرینی تجربیات ذهنی، شاید حتی رویاهای شما، جذاب خواهد بود.
چنین دانش و فناوری‌ای همچنین می‌تواند در برنامه‌های بالینی مانند ارتباط با بیمارانی که در کمای عمیق رفته‌اند، کاربرد پیدا کند.
فعلا کار دادو بر استفاده از این فناوری برای کمک به بازگرداندن بینایی در افرادی که در اثر بیماری یا تصادف نابینا شده‌اند، متمرکز شده است .
دادو می‌گوید: «ما در حال توسعه دوربین‌های کاشت مغزی هستیم که مغز افراد را تحریک می‌کند تا بتوانند دوباره ببینند.»
برای «آموزش» سیستم هوش مصنوعی، قبلاً به داوطلبان یک سری چهره‌های دیگر در حالی که مغزشان اسکن می‌شد، نشان داده شده بود.
البته باید به یک نکته کلیدی در مورد این آزمایش هم توجه کنید: آن تصاویری که در معرض دید اشخاص قرار داده شده بود، تصاویر معمولی نبودند. تصاویر نخست پردازش شده و به وکتورهایی تبدیل شده بودند و به عکس‌هایی تبدیل شده بودند که بعد بتوان تحریک مغزی ناشی از آنها را راحت رمزگشایی کرد یا اصطلاحا neural decoding کرد.
اسکن fMRI قادر به تشخیص چگونگی واکنش نورون‌های داوطلبان به این تصاویر “آموزشی” بود. سپس سیستم هوش مصنوعی واکنش عصبی هر داوطلب را به کد کامپیوتری ترجمه کرد تا پرتره عکاسی را بازسازی کند.
در این آزمایش، نه داوطلبان و نه سیستم هوش مصنوعی هرگز چهر‌ه‌هایی را که رمزگشایی و بازسازی شده بودند، ندیده بودند.
خود مقاله اصلی بسیار جالب و خواندنش را به متخصصان هوش مصنوعی و زیست فناوری توصیه می‌کنم.
