باکتریهای مقاوم به آنتیبیوتیک، روز به روز نگرانکنندهتر برای سلامت انسانها
یک مورد اخیر بیمارستانی در اسپانیا نشان می دهد که باکتریهای مقاوم به آنتی بیوتیک میتوانند گاهی اوقات از رودهها به ریهها مهاجرت کنند و احتمالاً دوباره بازگردند.
ما میدانیم که باکتریها در بدن انسان با استفاده از مسیرهایی که ما اطلاعات کمی در مورد آنها داریم، حرکت میکنند، اما به ندرت می توان مطالعه موردی را پیدا کرد که در آن عفونت به روشی واضح گسترش یابد.
مورد بیمار اسپانیایی استثنایی استقابل توجه است. این بیمار به دنبال تشنج در بخش مراقبتهای ویژه در شهرداری بادالونا بستری شد. به مدت 39 روز، تهویه مکانیکی شد. در همین حین، پزشکان از آنتی بیوتیک برای مبارزه با عفونت در مجاری هوایی تحتانی استفاده کردند.
در روز اول، ریههای بیمار شواهدی از وجود باکتری به نام سودومونا آئروژینوزا – یک عفونت شایع در ریهها، مجاری ادراری و روده – نشان داده بود و احتمال میرفت که بیمار به طور تصادفی در غذا، بزاق یا استفراغ تنفس کرده باشد یا به دنبال تشنج یا به خاطر عوارض تهویه مصنوعی ریهها.
در روز دوازدهم، بیمار دچار عفونت دستگاه ادراری شد که پزشکان آن را با آنتی بیوتیک دیگری به نام مروپنم درمان کردند. مدت کوتاهی پس از پایان این درمان، سودومونا برای اولین بار در روده بیمار یافت شد.
این بار سودومونا به مروپنم مقاوم بود. به نظر میرسید که دودمان مقاوم در روده به ریههای بیمار مهاجرت کرده و آنها را در معرض خطر عفونت ریه مرگبار قرار داده.
خوشبختانه سیستم ایمنی بدن بیمار رو به بهبود گذاشت و پس از بیش از یک ماه بستری شدن در بیمارستان مرخص شدند. اما سناریو میتوانست خیلی بدتر باشد.
در تمام مدت اقامت بیمار، غربالگری کشت نمونههای خون اصلاً شواهدی از عفونت سودومونا نشان نداد. فقط نمونههای تنفسی و سوابهای مقعدی وجود باکتری را نشان میداد، به این معنی که اگر پزشکان هوشیار نبودند، نمیتوانستند متوجه شدت بیمار شوند.
محققان هنگام مطالعه تنوع ژنتیکی همه باکتریهای جمعآوریشده از بیمار در طول مدت حضور در ICU، شواهدی پیدا کردند که احتمالاً عفونت در روده حدود سه هفته قبل از مراجعه به ICU شروع شده است. در روز 24 اقامت در ICU، عفونت شروع به تکامل کرده بود و به ریهها رفته بود.
اگر عفونت روده بتواند به ریهها مهاجرت کند و مقاومت آنتیبیوتیکی را به همراه داشته باشد، این میتواند راه مهمی برای عفونت باشد که پزشکان باید در نظر بگیرند.
مطالعات نشان دادهاند که کلونیزاسیون روده اغلب مقدم بر عفونتهای ریوی است و گونههای مشابهی معمولاً در هر دو مکان یافت میشوند. هر دوی این شواهد نشان میدهند که رودهها به عنوان مخزن عفونتهای باکتریایی مانند سودوموناس عمل میکنند.
تحقیقات قبلی همچنین نشان داده بود که که وقتی جمعیت باکتریها در بدن مهاجرت میکنند، حرکت آنها در واقع میتواند سازگاری آنها با آنتیبیوتیکها را تسریع کند.
درمان آنتیبیوتیکی درواقع انتقال از روده به ریه را با حذف باکتریهای رقیب در روده که معمولا سودوموناس را تحت کنترل نگه میدارند، تسهیل کرد.
نویسندگان نتیجه میگیرند : «مطالعه ما نشان میدهد که پیشگیری از کلونیزاسیون روده یا انتقال روده به ریه ممکن است یک استراتژی مؤثر برای جلوگیری از عفونت سودوموناس در بیماران بدحال باشد» .
این مطالعه در Nature Communications منتشر شده است.