آیا داستان سریال «آخرین بازمانده از ما» ممکن است هرگز اتفاق بیفتد؟ خطرات واقعی یک بیماری همه گیر قارچی
از بسیاری جهات، سریال جدید HBO به نام سریال آخرین بازمانده از ما The Last of Us یک آخرالزمان کلاسیک پر از زامبی است.
یک روز صبح، در حالی که همه به زندگی عادی خود ادامه میدهند. در رادیو به آشوب در جاکارتا اشاره میشود و تا شب، انسانهای تسخیر شده با عقونت قارچی به دنبال دیگر انسانها هستند تا گازشان بگیرند و آنها را هم مبتلا کنند!
اما قارچی بودن این عفونت، سناریویی جدید در میان انبوه داستانهای علمی تخیلی و گیمها و سریالهای با ایده زامبی است.
اما آیا آیا یک بیماری همهگیر قارچی میتواند در زندگی واقعی رخ دهد یا خیر.
نورمن ون راین، قارچ شناس که در دانشگاه منچستر در مورد عفونت های قارچی تحقیق می کند، میگوید: «یک بیماری همه گیر قارچی قطعا امکان پذیر است.»
البته هیچ گونه قارچی شناختهشدهای، فعلا خطر همهگیری فوری برای انسانها ندارد. با این حال، عفونت های قارچی در سراسر جهان در حال افزایش هستند و محققان نگران هستند که افراد بیشتری در معرض خطر قرار بگیرند.
تام چیلر، رئیس بخش بیماری های قارچی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده، میگوید: «پتانسیل قارچها برای ایجاد عفونت زیاد است. من تعجب نمیکنم که قارچهای بیشتری بهعنوان پاتوژنهای انسانی ظاهر شوند، که درمان آنها چالشبرانگیزتر و عفونیتر میشوند.»
واقعیت: یک قارچ زامبی در مورچهها وجود دارد
زامبیها در The Last of Us با شاخه های قارچی به نام Cordyceps آلوده میشوند که از سر و دهان آنها جوانه میزند و به قربانیان تازه سرایت میکند.
Cordyceps واقعی است، اما فقط بر مغز و بدن حشرات – معروفترین آنها مورچههاست – غلبه می کند.
قارچ در داخل بدن مورچه رشد میکند، سپس از سرش جوانه زده و هاگها را آزاد میکند و سعی میکنند پخش شوند.
اما Cordyceps نمیتواند در دمای بدن انسان زنده بماند، بنابراین نمیتواند ما را آلوده کند. اما گونههای دیگر قارچها موادی با ویژگیهای تغییردهنده ذهن تولید میکنند که میتواند بر رفتار انسان تأثیر بگذارد.
واقعیت: برخی از قارچها می توانند بر مغز و رفتار انسان تأثیر بگذارند
شاید بارزترین مثال انسانی معادل سیلوسایبین ، ترکیب توهمزا در قارچ جادویی باشد. قارچ ارگوت بمیتواند ذهنیت انسانها را تغییر بدهد
گفته میشود در تاریخ برخی زنان پس از خوردن چاودار آلوده شروع به رفتارهای عجیب و غریب کردند و یکدیگر را به جادو متهم کردند. ماده روانگردان LSD از ارگوت گرفته شده است.
دیوید هیوز، که کوردیپس را مطالعه کرده و در مورد بازی ویدیویی The Last of Us مشاوره کرده، میرگوید: “هر بار که کسی آبجو میخورد، رفتارش تحت تاثیر محصول جانبی یک قارچ که اتانول قرار میگیرد.» پس تاثیر قارچها بر ذهن ما چیز عجیبی نیست.
قارچ Cryptococcus همچنین می تواند از ریهها به مغز گسترش یابد و باعث مننژیت – التهاب پرده مغز – شود که می تواند رفتار را تغییر دهد.
تخیلی: قارچ زامبی کنترلگر ذهن می تواند به درون انسان پرش کند
بیماری های قارچی می توانند از حیوانات به انسان منتقل شوند. اما این ایده که قارچی مانند Cordyceps می تواند به اندازه کافی جهش یابد تا قارچهای بزرگ را از حشرات به انسان برساند و همچنان توانایی خود را برای دستکاری موثر رفتار حفظ کند، دور از ذهن است.
اما چیلر میگوید: «در دنیای بیماریهای عفونی، «هرگز نگو هرگز. مورچه و انسان به طور چشمگیری متفاوت هستند. ما سیستم ایمنی داریم، دمای بدن انسان خیلی بیشتر از مورچه است. پس این موانعی برای عملی شدن این تخیل هستند»
واقعیت: هیچ واکسنی برای قارچ کشنده وجود ندارد
در The Last of Us ، اولین موارد ساختگی کوردیسپس انسانی در جاکارتا، اندونزی ظاهر میشود، جایی که دولت از یک قارچشناس برجسته میخواهد تا قارچ را زیر میکروسکوپ شناسایی کند و در دهان یک غیرنظامی مرده بچرخد. او با وحشت متوجه می شود که 14 نفر که با قربانی کار می کردند ناپدید شدهاند.
او با ناراحتی به یک مقام دولتی اطلاع می دهد: «هیچ دارویی وجود ندارد. هیچ واکسنی وجود ندارد.» او توصیه می کند که دولت تمام شهر را بمباران کند تا قارچ را مهار کند.
در زندگی واقعی، این درست است که هیچ واکسنی برای عفونتهای قارچی کشنده وجود ندارد (اگرچه کارشناسان بمباران را به عنوان جایگزین توصیه نمیکنند). فقط چند دسته از داروها برای درمان آنها وجود دارد و آنها همیشه درمان قابل اعتمادی نیستند.
در واقع، از آنجایی که قارچ ها در سطح سلولی بسیار شبیه به انسان هستند، بسیاری از داروهایی که با آنها مبارزه می کنند برای بدن انسان نیز سمی هستند. قارچ ها بیشتر از مالاریا افراد را می کشند .
برخی از قارچهای کشنده، مانند کاندیدا اوریس Candida auris که در سال 2009 ظهور کردند، حتی در برابر داروهای ضد قارچی که ما داریم، مقاومت قدرتمندی ایجاد کردهاند. طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی ، در شیوع بیماریهای بیمارستانی، کاندیدا اوریس بین 29 تا 53 درصد قربانیان خود را کشته است.
با وجود اینکه بیشتر پاتوژن های قارچی فرصت طلب هستند و فقط در افرادی که دارای نقص ایمنی هستند باعث بیماری شدید میشوند. اما اکنون قارچهایی وجود دارند که فرصتطلب نیستند و میتوانند هر یک از ما را آلوده کنند. و اگر آنها عفونتزاتر و مقاومتر شوند، باعث نگرانی خواهند شد.
داستان: گزش انسان و قارچ قاتل را پخش میکند
در سریال HBO، زامبی ها باید قربانیان خود را نیش بزنند یا شاخه های قارچ را به آنها تزریق کنند تا بیماری را گسترش دهند.
انتقال قارچ در زندگی واقعی اصلاً اینگونه نیست. عفونت های قارچی تا حد زیادی از طریق لمس یا سطوح گسترش مییابند. مثلا عفونت قارچی پای ورزشکاران ققط با تماس گسترش مییابد.
بیشتر پاتوژن های قارچی به جای انتقال از انسان به انسان از طریق سطح منتقل میشوند. شما دائماً هاگ های قارچ را استنشاق می کنید. معمولاً سیستم ایمنی بدن انسان بیشتر آنها را حذف میکند. اما اگر سیستم ایمنی بدن شما ضعیف باشد – به دلیل بیماری یا داروها – این قارچ می واند در درون شما رشد کند.
به همین دلیل است که بیمارستانها و زندانها به ویژه در معرض شیوع بیماری هستند. بیشتر قارچهای آلوده کننده به انسان، زمانی که افراد دارای نقص ایمنی در کنار هم قرار میگیرند، یا زمانی که افراد زیادی در تماس نزدیک هستند و تماس افزایش مییادب، بخش میشوند.
برخی از بیماریهای قارچی خطرناکتر، مانند تب دره Valley Fever، از هاگهای موجود در هوا ناشی میشوند و حتی میتوانند افراد سالم را بیمار کنند.
ون راین گفت: سناریوی کابوس واقعی این است که قارچهایی مانند این آسیب بیشتری وارد میکنند و از عفونتهای نسبتاً خفیف به عفونتهای تهدیدکننده زندگی تبدیل میشوند.
واقعیت: افزایش دما می تواند خطر پاتوژن های قارچی را افزایش دهد
به طور مرموزی ، شیوع کاندیدا اوریس به طور مستقل در سه قاره مختلف به طور همزمان در دهه 2010 ظهور کرد. هیچ ارتباط یا تماس واضحی برای شیوع همزمان آن در سه قاره پیدا نشد.
برخی از دانشمندان بر این باورند که پاسخ در تغییرات آب و هوایی است. با افزایش دمای کره زمین، قارچها نیز مانند هر چیز دیگری باید خود را تطبیق دهند. با سازگاری بیشتر قارچ ها با دمای بالاتر، تعداد بیشتری از آنها ممکن است قادر به زنده ماندن و تکثیر در دمای بدن انسان باشند، حتی زمانی که بدن انسان سعی می کند آنها را با تب از بین ببرد.
صحنه ابتدایی The Last of Us به این موضوع اشاره دارد:
دانشمندی در سال 1968 که به یک مجری تلویزیونی میگوید که گرم شدن جزئی زمین میتواند باعث ایجاد ابر بیماریزاهای قارچی جدید شود.
در کنار کریپتوکوکوس ، سازمان بهداشت جهانی کاندیدا اوریس را به عنوان یکی از چهار اولویت اول در اولین رتبهبندی پاتوژن های قارچی خود در اکتبر گذشته گنجانده است.
تغییر اقلیم تنها یکی از عواملی است که می تواند تلفات انسانی قارچ ها را افزایش دهد.
همهگیری کرونا یا COVID -19 ، مانند بیماریهای ویروسی قبلی مانند HIV / AIDS ، افراد بیشتری را مستعد ابتلا به عفونتهای قارچی کرد.
عامل خطر دیگر بهبود فناوری پزشکی است که به افراد بیشتری داروهایی میدهد که سیستم ایمنی آنها را سرکوب میکند و آنها را در برابر سایر عفونتها مانند قارچ ها آسیب پذیر میکند.
سریال آخرین بازمانده از ما واقعاً میخواهد توجه مردم را به خود جلب کند و برخی از جنبههای علمی تخیلی آن واقعاً جالب هستند.
پزشکان در افراد مبتلا به نقص ایمنی یا بستری در بیمارستان همواره به فکر امکان عفونت قارچی باشند. تشخیص زودهنگام و درمان زودهنگام بهترین راه برای نجات زندگی آنها است.
منبع: Business Insider
این نوشتهها را هم بخوانید
