زندگینامه تیم برتون -کارگردان مشهور سینما- و حقایقی از زندگی او

تیم برتون یک فیلمساز، هنرمند و نویسنده مشهور است که به دلیل سبک منحصر به فرد و تخیلی خود در صنعت سرگرمی شناخته شده است. او در 25 آگوست 1958 در بربنک، کالیفرنیا، ایالات متحده آمریکا به دنیا آمد.

برتون در مؤسسه هنرهای کالیفرنیا تحصیل کرد و در آنجا در رشته انیمیشن تحصیل کرد. او کار خود را به عنوان انیماتور برای استودیو والت دیزنی آغاز کرد و روی پروژه هایی مانند «روباه و سگ شکاری» و «دیگ سیاه» کار کرد.

برتون اولین کارگردانی خود را با فیلم «ماجراجویی بزرگ پی‌وی» در سال 1985 انجام داد که موفقیت تجاری و منتقدانه‌ای بود. او سپس به کارگردانی مجموعه‌ای از فیلم‌های شاخص ادامه داد، از جمله «بیتل جویس» (1988)، «ادوارد دست قیچی» (1990)، «کابوس قبل از کریسمس» (1993)، «حمله‌های مریخ!» (1996)، “چارلی و کارخانه شکلات سازی” (2005)، و “آلیس در سرزمین عجایب” (2010)، از جمله.

فیلم‌های برتون به‌خاطر مضامین عجیب و تاریک، جلوه‌های بصری گوتیک و سوررئالیستی و همکاری‌های مکرر با بازیگرانی مانند جانی دپ و هلنا بونهام کارتر شناخته می‌شوند. او در طول دوران حرفه‌ای خود جوایز و نامزدی بسیاری از جمله جایزه اسکار بهترین انیمیشن بلند را برای «کابوس قبل از کریسمس» دریافت کرده است.

برتون علاوه بر کار در فیلم، هنرمند و نویسنده ای پرکار نیز هست. او چندین کتاب منتشر کرده است، از جمله “مرگ مالیخولیایی پسر صدف و داستان های دیگر” و “هنر تیم برتون” که آثار هنری و طرح های او را به نمایش می گذارد.

عشق برتون به ژانرهای ترسناک و علمی تخیلی در بسیاری از فیلم های او مشهود است، از جمله «بیتل جویس»، «ادوارد دست قیچی» و «حملات مریخ!» او به دلیل ترکیب عناصر تاریک و غریب در داستان سرایی و تصاویر بصری اش شناخته می شود و سبکی متمایز ایجاد می کند که بر بسیاری از فیلمسازان دیگر تأثیرگذار بوده است.

برتون اغلب در فیلم‌های خود جانی دپ را انتخاب می‌کند، و این دو در چندین پروژه از جمله «ادوارد دست قیچی»، «اسلیپی هالو» و «سوئینی تاد: آرایشگر شیطان در خیابان فلیت» با هم کار کرده‌اند. برتون همچنین در چندین فیلم از جمله “سیاره میمون ها”، “ماهی بزرگ” و “آلیس در سرزمین عجایب” با هلنا بونهام کارتر همکاری کرده است.

برتون علیرغم شهرتش برای ساخت فیلم‌های تاریک و ترسناک، فیلم‌های سبک‌تر مانند «ماهی بزرگ» و «چارلی و کارخانه شکلات‌سازی» را نیز کارگردانی کرده است. او همچنین تعدادی فیلم انیمیشنی از جمله «کابوس قبل از کریسمس»، «عروس جسد» و «فرانکن وینی» را تولید کرده است.

برتون علاوه بر کار در فیلم، موزیک ویدئو برای هنرمندانی مانند قاتلان، تام ویتس و اوینگو بوینگو نیز کارگردانی کرده است. او همچنین وسایل سواری در پارک موضوعی، از جمله سواری “کابوس قبل از کریسمس” در دیزنی لند را طراحی کرده است.

برتون به دلیل مشارکت در صنعت سرگرمی با جوایز و افتخارات متعددی از جمله جایزه بفتا، جایزه گلدن گلوب و یک ستاره در پیاده روی مشاهیر هالیوود شناخته شده است. در سال 2019، او جایزه دستاورد دیوید او سلزنیک در فیلم های سینمایی را از انجمن تهیه کنندگان آمریکا دریافت کرد.

برتون همچنین به دلیل همکاری با آهنگساز دنی الفمن، که بسیاری از فیلم‌های برتون را بر عهده داشته است، شهرت دارد. موسیقی الفمن اغلب با ملودی های عجیب و غریب و تحسین برانگیزش مشخص می شود که مکمل سبک بصری برتون است. برخی از به یاد ماندنی ترین موسیقی های الفمن شامل موسیقی های «بتمن»، «ادوارد دست قیچی» و «کابوس قبل از کریسمس» است.

برتون همچنین در تولید و توسعه برنامه های تلویزیونی مانند “خانواده آدامز” و “بتمن: سریال انیمیشن” نقش داشته است. او به‌عنوان تهیه‌کننده اجرایی سریال دوم، که به طور گسترده به عنوان یکی از بهترین سریال‌های انیمیشن تمام دوران شناخته می‌شود، خدمت کرد.

برتون علاوه بر فعالیت در زمینه سرگرمی، مدافع هنر و آموزش نیز هست. او از سازمان هایی مانند موزه هنرهای مدرن و مؤسسه هنرهای کالیفرنیا که در آنجا تحصیل کرده بود حمایت کرده است. او همچنین در مورد اهمیت آموزش هنر، به ویژه در مدارسی که بودجه برای هنر اغلب محدود است، صحبت کرده است.

برتون دو بار ازدواج کرده است، ابتدا با هنرمند آلمانی لنا گیسکه و سپس با بازیگر انگلیسی هلنا بونهام کارتر. او دو فرزند از بونهام کارتر دارد و این زوج بیش از یک دهه قبل از جدایی در سال 2014 با هم بودند.

برتون در سال‌های اخیر به کارگردانی و تولید فیلم‌هایی از جمله «خانه خانم پرگرین برای کودکان عجیب» (2016) و «دامبو» (2019) ادامه داده است. او همچنین قرار است بازسازی لایو اکشن «خانواده آدامز» را کارگردانی کند که در حال حاضر در حال ساخت است.

شیفتگی برتون به تصاویر ترسناک و گوتیک را می توان در دوران کودکی او جستجو کرد. او تربیت خود را به عنوان “گوتیک حومه شهر” با عشق به فیلم های ترسناک، ادبیات کلاسیک و مجلات هیولا توصیف کرده است. علاقه او به ترسناک در بسیاری از فیلم‌هایش مشهود است که اغلب خانه‌های جن زده، مظاهر شبح‌آلود و دیگر داستان‌های گوتیک را نشان می‌دهند.

برتون همچنین تحت تأثیر تعدادی از هنرمندان تجسمی، از جمله فیلمسازان اکسپرسیونیست آلمانی مانند F.W. Murnau و Fritz Lang، و همچنین تصویرگران و هنرمندان کتاب های مصور مانند ادوارد گوری و چارلز آدامز قرار گرفته است. عشق او به کار این هنرمندان در آثار هنری خودش که اغلب دارای شخصیت ها و مناظر تاریک و غریب است مشهود است.

برتون علیرغم موفقیتش به عنوان یک فیلمساز، در طول دوران حرفه ای خود ناامیدی ها و شکست هایی را نیز تجربه کرده است. برای مثال، بازسازی او در سال 2001 از «سیاره میمون‌ها» یک ناامیدی انتقادی و تجاری بود و او همچنین به دلیل تکیه بیش از حد بر سبک بصری به بهای انسجام روایی با انتقادهایی روبرو شده است. با این وجود، او همچنان یک چهره محبوب و تأثیرگذار در صنعت سرگرمی است، با طرفدارانی فداکار و شهرت زیادی برای جابجایی مرزها و سرپیچی از انتظارات.

کار برتون همچنین الهام بخش تعدادی دیگر از هنرمندان و فیلمسازان بوده است و بسیاری از آنها به تأثیر او بر آثار خود اشاره می کنند. برخی از این موارد عبارتند از گیلرمو دل تورو، وس اندرسون و تایکا وایتیتی، در میان دیگران.

در سال 2021، اعلام شد که برتون یک سریال تلویزیونی لایو اکشن اقتباسی از «خانواده آدامز» را برای نتفلیکس کارگردانی خواهد کرد که نشان دهنده بازگشت او به تلویزیون پس از نزدیک به سه دهه است. این سریال قرار است هشت قسمت داشته باشد و توسط برتون تهیه‌کننده اجرایی شود و آلفرد گاف و مایلز میلار به عنوان مجریان برنامه حضور داشته باشند.

برتون به‌عنوان نویسنده نیز کار کرده است و فیلمنامه‌های چند فیلمش را نوشته یا با هم نوشته است. او همچنین تعدادی کتاب نوشته است، از جمله مجموعه شعر “مرگ مالیخولیایی پسر صدف و داستان های دیگر” و رمان مصور “کابوس قبل از کریسمس”.

برتون همچنین تعدادی فیلم کوتاه را کارگردانی کرده است، از جمله «وینسنت» (1982)، که داستان پسر جوانی را روایت می‌کند که خود را به‌عنوان وینسنت پرایس تصور می‌کند، و «Frankenweenie» (1984)، یک فیلم کوتاه اکشن در مورد پسری که سگ خود را با استفاده از علم به زندگی باز می گرداند. هر دوی این کوتاه‌ها بعداً در فیلم‌های بلند اقتباس شدند.

برتون همواره با دیزنی همکاری داشته و چندین فیلم را برای این استودیو کارگردانی کرده است، از جمله «کابوس قبل از کریسمس»، «جیمز و هلوی غول‌پیکر» و «آلیس در سرزمین عجایب». او همچنین در توسعه جاذبه‌های پارک موضوعی بر اساس فیلم‌هایش نقش داشته است، از جمله روکش «کابوس قبل از کریسمس» برای سواری عمارت خالی از سکنه دیزنی‌لند.

برتون علاوه بر فعالیت در سینما و تلویزیون، آثار هنری خود را در گالری‌های سراسر جهان نیز به نمایش گذاشته است. آثار هنری او اغلب دارای همان تصاویر تاریک و غریبی است که در فیلم‌هایش وجود دارد، و او به دلیل توانایی‌اش در ترکیب سبک‌ها و تکنیک‌های هنری مختلف مورد تحسین قرار گرفته است.

برتون همچنین در طول سال ها در امور خیریه مختلف شرکت داشته است. در سال 2011، او و هلنا بونهام کارتر مجموعه شخصی آثار هنری و یادگاری خود را به حراج گذاشتند تا برای بیمارستان بزرگ اورموند استریت، یک بیمارستان کودکان در لندن، پول جمع کنند. او همچنین در افزایش آگاهی در مورد مسائل زیست محیطی مشارکت داشته و از سازمان هایی مانند شورای دفاع از منابع طبیعی حمایت کرده است.

با وجود موفقیت و شهرت، برتون شهرت خود را به خاطر منزوی بودن و خصوصی بودن حفظ کرده است. او در مصاحبه‌هایی درباره مبارزه‌اش با اضطراب و افسردگی صحبت کرده است و خود را فردی آرام توصیف کرده است که ترجیح می‌دهد خود را از طریق هنرش ابراز کند.

یکی از فیلم‌های کمتر شناخته شده برتون «اد وود» (1994) است که یک کمدی-درام زندگی‌نامه‌ای درباره کارگردان بدنام فیلم B به همین نام است. این فیلم مورد تحسین منتقدان قرار گرفت و برنده دو جایزه اسکار از جمله بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای ایفای نقش بلا لوگوسی توسط مارتین لاندو شد.

برتون همچنین در تولید و توسعه پروژه‌هایی در رسانه‌های دیگر مانند بازی‌های ویدیویی و رمان‌های گرافیکی مشارکت داشته است. او روی بازی ویدیویی «دنیای استین‌بوی» (2000) کار کرد که بر اساس یکی از انیمیشن‌های کوتاه او ساخته شد. او همچنین رمان گرافیکی «هنر تیم برتون» را نوشت که آثار هنری و طرح‌هایی را از سراسر زندگی حرفه‌ای او جمع‌آوری می‌کند.

برتون به خاطر حس مد متمایزش معروف است، که اغلب لباس‌های مشکی و موهای سیخ‌دار دارد. او ظاهر خود را “تنبل” و “مانند پوشیدن لباس فرم” توصیف کرده و گفته است که دوست ندارد زمان زیادی را صرف فکر کردن به لباس هایش کند.

برتون علاوه بر عشق به تصاویر ترسناک و گوتیک، از طرفداران فیلم های هیولاهای ژاپنی مانند سریال گودزیلا نیز هست. او از این فیلم‌ها به‌عنوان تأثیری بر آثار خود، به‌ویژه علاقه‌اش به موجودات و جلوه‌های ویژه یاد کرده است.

فیلم برتون محصول 1996 “حمله مریخ!” بر اساس یک سری کارت های تجاری از دهه 1960 بود. کارت‌ها تهاجم خیالی بیگانگان به زمین را به تصویر می‌کشیدند و خشونت گرافیکی و طنز سیاه را به نمایش می‌گذاشتند. اقتباس سینمایی برتون طنزی از فیلم های کارتونی و علمی تخیلی دهه های 1950 و 60 بود.

برتون علیرغم شهرتش به عنوان کارگردان فیلم‌های تاریک و دمدمی‌انگیز، استعداد بیشتری برای فیلم‌های اصلی را نشان داده است. فیلم سال ۲۰۱۰ او «آلیس در سرزمین عجایب» بیش از ۱ میلیارد دلار در سراسر جهان فروخت و آن را به یکی از پردرآمدترین فیلم‌های تاریخ تبدیل کرد.

در سال های اخیر، برتون در تعدادی از پروژه های مربوط به فصل هالووین شرکت داشته است. او در سال 2019 یک انیمیشن اقتباسی از «خانواده آدامز» را تهیه و کارگردانی کرد و همچنین یک تجربه واقعیت مجازی به نام «وگاس گمشده» را ساخت که در یک هتل خالی از سکنه اتفاق می‌افتد.

برتون خود را به‌عنوان یک «دیگر شکوفا» توصیف می‌کند و می‌گوید که او واقعاً تا 30 سالگی صدای خود را به عنوان یک فیلمساز پیدا نکرد. او هنرمندان جوان را به استقامت در فعالیت‌های خلاقانه خود تشویق کرده و گفته است که احساس خوشبختی می‌کند که می‌تواند با انجام کاری که دوست دارد امرار معاش کند.

برتون به انیمیشن استاپ موشن ابراز علاقه کرده است، تکنیکی که در چندین فیلم خود از جمله «کابوس قبل از کریسمس»، «عروس جسد» و «فرانکن وینی» از آن استفاده کرده است. او از کار پیشگام استاپ موشن ری هریهاوزن به عنوان تأثیری بر کار انیمیشن خود یاد کرده است.

برتون همچنین در چندین تولید صحنه ای از جمله احیای موزیکال “سوئینی تاد: آرایشگر شیطان در خیابان فلیت” در سال 2010 که جانی دپ و هلنا بونهام کارتر در آن نقش آفرینی کردند، شرکت داشته است. این تولید برنده چندین جایزه تونی از جمله بهترین احیای موسیقی شد.

فیلم‌های برتون الهام‌بخش تعدادی از جاذبه‌های پارک موضوعی هستند، از جمله پوشش «تعطیلات عمارت جن زده» در دیزنی‌لند و هزارتوی «آلیس در سرزمین عجایب» در دیزنی‌لند شانگهای. او همچنین در طراحی رویدادهای هالووین در پارک های موضوعی، مانند رویداد “شب های ترسناک هالووین” در یونیورسال استودیو نقش داشته است.

برتون گفته است که با هنرمندان خارجی و افرادی که احساس می‌کنند با آن‌ها سازگاری ندارند، احساس خویشاوندی می‌کند. او دوران کودکی خود را تا حدودی تنها و منزوی توصیف کرده است و گفته است که به هنر و داستان‌سرایی به عنوان راهی برای زندگی کشیده شده است. خود را بیان می کند

برتون علیرغم شهرتش به‌خاطر عجیب‌وغریب بودن و عجیب‌وغریب بودن، به‌خاطر حرفه‌ای بودنش در صحنه فیلمبرداری و توانایی‌اش در کار خوب با بازیگران و اعضای خدمه شهرت دارد. بسیاری از همکارانش او را به خاطر خلاقیت و تمایلش برای ریسک کردن تحسین کرده اند.

برتون علاوه بر فعالیت در زمینه سرگرمی، به سیاست و فعالیت نیز پرداخته است. او منتقد سرسخت دولت ترامپ بوده و از آثار هنری خود برای ابراز مخالفت خود با سیاست هایی مانند ممنوعیت مسلمانان و جدایی خانواده ها در مرز استفاده کرده است. او همچنین درباره مسائلی مانند تغییرات آب و هوایی و خشونت با اسلحه صحبت کرده است.

برتون روز ایده آل خود را به عنوان روزی توصیف کرده است که می تواند زمانی را صرف کار روی هنر خود، بازی با سگ هایش و تماشای فیلم کند. او همچنین گفته است که از گذراندن وقت در باغ خود که از آن به عنوان “پنگاه” یاد کرده، لذت می برد.

بهترین فیلم های تیم برتون

در اینجا برخی از بهترین فیلم های تیم برتون با توجه به استقبال منتقدان و استقبال تماشاگران آورده شده است:

ادوارد دست قیچی (1990)
بیتل جویس (1988)
کابوس قبل از کریسمس (1993)
ماهی بزرگ (2003)
بتمن (1989)
سوینی تاد: آرایشگر شیطان خیابان فلیت (2007)
اد وود (1994)
عروس جسد (2005)
چارلی و کارخانه شکلات سازی (2005)
ماجراجویی بزرگ پی وی (1985)

البته این لیست ذهنی است و ممکن است نظرات متفاوت باشد. برتون بسیاری از فیلم‌های محبوب و موفق دیگر مانند «Sleepy Hollow» و «Mars Attacks!» را کارگردانی کرده است. که می توان آن را در زمره بهترین آثار او نیز به حساب آورد.