پادزهر پرتوهای «بمب کثیف»، مراحل آزمایش انسانی خود را شروع می‌کند
شرکت سینکلر اینترنشنال آزمایشات انسانی یک داروی ضد تشعشع جدید به نام HOPO ۱۴-۱ را آغاز کرده که برای کمک به رفع آلودگی افرادی که در نتیجه یک حادثه هسته‌ای یا حمله بمب کثیف در معرض عناصر رادیواکتیو قرار گرفته‌اند، طراحی شده است.
بمب کثیف ( Dirty bomb) نوعی جنگ‌افزار انفجاری است که در آن از یک انفجار غیرهسته‌ای برای پراکندن مواد پرتوزا و آلایش هسته‌ای محیط استفاده می‌شود. اگر چه در بمب کثیف از انفجار هسته‌ای استفاده نمی‌شود اما به دلیل آلودن کردن محیط به مواد پرتوزا گاه جزو جنگ‌افزارهای هسته‌ای به‌شمار می‌رود.
این بمب نیازی به داشتن مواد پرتوزای غنی شده مانند مواد بکار رفته در بمب هسته‌ای را ندارد. در عوض می‌تواند از مواد پرتوزای پسماند پرتوزای بیمارستانی، نیروگاه‌های هسته‌ای، یا آزمایشگاه‌های تحقیقاتی استفاده کند. استفاده از پسماند پرتوزا باعث می‌شود که ساخت بمب کثیف بسیار ارزان‌تر و سریعتر از جنگ‌افزار هسته‌ای باشد. برای نمونه می‌توان آنها را در صندوق عقب یک خودرو جابجا کرد. خطر اصلی از عناصر با نیمه عمر طولانی‌تر و میزان مواجهه با آنهاست.
این آلاینده‌ها انتشاراتی مانند ذرات آلفا تولید می‌کنند که انرژی بسیار کمی دارند که می‌توانند در لایه‌های سلول‌های مرده روی پوست شما متوقف شوند. با این حال، اگر چنین عناصری استنشاق یا بلعیده شوند، می‌توانند بر روی بافت‌های نرم بدن قرار گیرند یا جذب شوند و DNA و فرآیند‌های بیوشیمیایی ظریف سلول‌ها را خراب کنند.
-------
علت و عوارض مشکل پزشکی از چیست؟
راه درمان، حذف عناصر رادیواکتیو یا جلوگیری از ماندن آنها در بدن است. شاید معروف‌ترین نمونه آن یدید پتاسیم باشد که به عنوان مکمل رژیمی فروخته می‌شود، اما برای محافظت از بیماران تحت پرتودرمانی نیز استفاده می‌شود و اغلب منابعی از آن ذخیره می‌شوند تا در صورت وقوع جنگ جهانی سوم به آن دسترسی وجود داشته باشد.
به طور خاص، یدید پتاسیم غده تیروئید را از آلوده شدن به ید رادیواکتیو محافظت می‌کند. غده تیروئید ید و قرص‌های یدید پتاسیم را ذخیره می‌کند و بدن را با ید پایدار بیش از حد پر می‌کند و از جذب ید رادیواکتیو جلوگیری می‌کند تا در نهایت از بدن خارج می‌شود.
اما HOPO ۱۴-۱ عناصر رادیواکتیو را مستقیماً با شلاته کردن آنها را می‌گیرد و از بدن خارج می‌کند. عوامل شلاته کننده ترکیباتی هستند که با یون های سنگین پیوند ایجاد کرده و این یون ها را از دسترس خارج می‌کنند.
یعنی دارو به اتم‌های مقصر متصل می‌شود و آنها را از سلول‌های زنده جدا می‌کند یا در وهله اول از جذب آنها جلوگیری می‌کند.
البته ایده جدیدی نیست. داروی دیگری به نام دی‌اتیلن تریامین پنتا استات (DTPA) برای استفاده در این مورد قبلا تأیید شده بود، اما باید با استفاده از نبولایزر به صورت استنشاقی یا تزریقی مصرف می‌شد. اما، HOPO ۱۴-۱ را می‌توان به صورت خوراکی یعنی به شکل قرص مصرف کرد.
نتایج این کارآزمایی بالینی برای اولین بار در انسان برای درک ایمنی این محصول و نحوه توزیع و حذف آن از بدن مهم است.
منبع: SRI International
