تاریخچه جالب بابا نوئل و تکامل این مفهوم در فرهنگ غربی
بابا نوئل، شخصیت نمادینی که با شادی کریسمس و هدیه دادن مترادف است، تاریخچه‌ای غنی و تکاملی شگفت‌انگیز دارد که قرن‌ها را در بر می‌گیرد. شخصیت محبوبی که امروزه به عنوان بابانوئل می‌شناسیم، دستخوش دگرگونی‌های قابل توجهی شده و از منابع مختلف فرهنگی، مذهبی و تاریخی الهام گرفته است.
سنت نیکلاس: هدیه دهنده اصلی:
منشأ بابانوئل را می‌توان به یک اسقف مسیحی قرن چهارم به نام سنت نیکلاس جستجو کرد. سنت نیکلاس که در شهر یونانی Myra واقع در ترکیه امروزی در حدود سال ۲۷۰ پس از میلاد متولد شد، به دلیل مهربانی و سخاوت خود شهرت یافت. یکی از داستان‌های معروف از او می‌گوید که او برای سه خواهر فقیر جهیزیه تهیه می‌کند و کیسه‌های طلا را در دودکش آن‌ها میریزد تا آن‌ها را از زندگی فقیرانه نجات دهد.
سنت نیکلاس به عنوان قدیس حامی کودکان، ملوانان و فقرا شناخته شد و روز جشن او، ۶ دسامبر، به روز هدیه دادن در بسیاری از فرهنگ‌های اروپایی تبدیل شد. هلندی‌ها به ویژه سنت نیکلاس را در آغوش گرفتند و از او به عنوان \”سینترکلاس\” یاد کردند. مهاجران هلندی این سنت را به آمریکا آوردند و زمینه را برای بابانوئل که امروز می‌شناسیم، فراهم کردند.
تحول در آمریکا:
قرن ۱۸ و ۱۹ شاهد تبدیل سنت نیکلاس به یک شخصیت سکولارتر و مشخصاً آمریکایی بود. سنت‌های نوظهور کریسمس آمریکایی تأثیرات مختلفی از جمله سینترکلاس هلندی، کریسمس پدر بریتانیایی و دیگر فرهنگ‌های فولکلور اروپایی را در هم آمیخت.
واشنگتن اروینگ، نویسنده مشهور آمریکایی، نقشی اساسی در تغییر شکل تصویر سنت نیکلاس ایفا کرد. ایروینگ در کتاب خود به نام «تاریخ نیویورک» در سال ۱۸۰۹، سنت نیکلاس را به عنوان مردی هلندی پیپ دود و قلابی ترسیم کرد که سوار بر واگنی بر بالای درختان می‌رفت. این تصویر نشان دهنده انحراف از شخصیت موقر و مذهبی سنت نیکلاس بود و شخصیتی عجیب و غریب و سکولار را معرفی کرد.
کلمنت کلارک مور و \”بازدید از سنت نیکلاس\”:
شاید تأثیرگذارترین تحول بابانوئل از طریق شعر معروف \”بازدید از سنت نیکلاس\” رخ داد که بیشتر با نام \”شب قبل از کریسمس\” شناخته می‌شود. این شعر که به صورت ناشناس در سال ۱۸۲۳ منتشر شد، به طور گسترده‌ای به کلمنت کلارک مور، استاد و شاعر نسبت داده می‌شود. این شعر نه تنها تصویر بابانوئل را به عنوان مردی با نشاط و چرخان با هشت گوزن شمالی تثبیت کرد، بلکه مفهوم بابانوئل را نیز معرفی کرد که از روی دودکش‌ها برای تحویل هدایا سر می‌خورد.
این شعر با تصاویر زنده و توصیف بازیگوش از بابانوئل، تخیل عموم را به خود جلب کرد و نقش مهمی در شکل دادن به تصویر مدرن بابانوئل ایفا کرد. تصویر مور از بابانوئل به عنوان یک شخصیت شاد و خیرخواه، سکولاریزه شدن این شخصیت را بیشتر تقویت کرد.
توماس نست و نمایش تصویری بابانوئل:
بازنمایی بصری بابانوئل به طور قابل توجهی با تصاویر توماس نست، کاریکاتوریست سیاسی قرن نوزدهم شکل گرفت. تصاویر نست برای هفته نامه هارپر در دهه‌های ۱۸۶۰ و ۱۸۷۰، بابانوئل را به صورت مردی ریش دار و گرد با کت و شلوار قرمز با تزئینات خز سفید نشان می‌داد. Nast همچنین عناصر نمادین دیگری مانند کارگاه بابانوئل، قطب شمال و لیست Naughty and Nice را معرفی کرد.
تصاویر نست نه تنها تصویر مدرن بابا نوئل را محبوب کرد، بلکه به توسعه یک اسطوره کریسمس متمایز کمک کرد. میراث بصری ماندگار او تأثیر عمیقی بر نحوه درک و شناخت بابانوئل در سطح جهانی داشته است.
ارتباط کوکاکولا:
برخلاف تصور عمومی، ارتباط بین بابانوئل و شرکت کوکاکولا، تصویر مدرن بابانوئل را اختراع نکرد. با این حال، کوکاکولا از طریق کمپین‌های تبلیغاتی نمادین خود در محبوبیت و استانداردسازی تصویر بابا نوئل نقش داشت.
در دهه ۱۹۳۰، کوکاکولا به هنرمند Haddon Sundblom دستور داد تا مجموعه‌ای از تصاویر را خلق کند که نشان می‌دهد بابانوئل در حال لذت بردن از کوکاکولا است. تصویر ساندبلوم از بابانوئل به عنوان مردی چاق و شاداب با ریش سفید، کت و شلوار قرمز و برقی در چشمانش که با تصویر غالب بابانوئل هماهنگ شده است. این تصاویر که در تبلیغات کوکاکولا به نمایش درآمدند به بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ عامه آمریکا تبدیل شدند و تصویر مدرن بابا نوئل را تقویت کردند.
تغییرات جهانی:
در حالی که نسخه آمریکایی بابا نوئل به طور گسترده شناخته شده است، فرهنگ‌های مختلف در سراسر جهان انواع مختلف خود را از شکل هدیه دادن دارند.
در بخش‌هایی از اروپا، سنت نیکلاس هنوز در ۶ دسامبر جشن گرفته می‌شود و سنت‌ها از کشوری به کشور دیگر متفاوت است. برای مثال، در هلند، سینترکلاس با قایق به همراه یاورش، زوارته پیت، وارد می‌شود. در کشور‌های اسکاندیناوی، شخصیتی شبیه بابانوئل به نام Jultomten در سوئد و Joulupukki در فنلاند شناخته می‌شود.
در برخی از فرهنگ‌ها، هدیه‌دهندگان کریسمس همیشه به عنوان چهره‌های شاد و خیرخواه به تصویر کشیده نمی‌شوند. گفته می‌شود در بخش‌هایی از اروپای مرکزی، شخصیت کرامپوس، همراه شاخدار و شیطانی سنت نیکلاس، کودکان شیطان را تنبیه می‌کند. این تغییرات متنوع، سازگاری و طنین فرهنگی شخصیت هدیه دهنده را در مناطق مختلف برجسته می‌کند.
نتیجه:
تکامل بابا نوئل سفری قابل توجه است که قرن‌ها را در بر می‌گیرد و ملیله‌ای غنی از تأثیرات فرهنگی، مذهبی و هنری را در بر می‌گیرد. از سنت نیکلاس تاریخی گرفته تا چهره مدرن و شناخته شده جهانی در کت و شلوار قرمز، بابانوئل دستخوش دگرگونی‌های متعددی شده است که هر کدام به محبوبیت ماندگار این شخصیت کمک کرده است.
بابا نوئل، در شکل فعلی خود، بیش از یک هدیه دهنده را نشان می‌دهد. او روح سخاوت، شادی و جادوی کریسمس را تجسم می‌بخشد. ادغام عناصر مختلف فرهنگی، تفاسیر هنری و تأثیرات تجاری، شخصیتی را ایجاد کرده است که از مرز‌ها فراتر رفته و به نماد محبوب فصل تعطیلات در سراسر جهان تبدیل شده است. همانطور که ما هر سال به جشن کریسمس ادامه می‌دهیم، داستان بابا نوئل به عنوان یادآوری قدرت سنت، تخیل و جادوی پایدار فصل تعطیلات عمل می‌کند.
