چرا غروب روزهای جمعه دلگیر است و احساس غم می‌کنیم؟

غروب جمعه اغلب با یک حالت احساسی منحصر به فرد مشخص می‌شود. بسیاری از افراد با نزدیک شدن به پایان هفته و نزدیک شدن هفته کاری قریب الوقوع، احساس غم، اضطراب یا ناراحتی را تجربه می‌کنند. این پدیده صرفاً داستانی نیست. در زمینه‌های مختلف روانشناختی شناخته شده و مورد مطالعه قرار گرفته است.

در این مقاله، ما به دلایل چندوجهی پشت سر اینکه چرا مردم اغلب غروب‌های جمعه غمگین می‌شوند، می‌پردازیم و عوامل روان‌شناختی، اجتماعی و شخصی را بررسی می‌کنیم که به این تجربه مشترک کمک می‌کنند.

پدیده گذار:

یکی از عوامل روانشناختی برجسته که به غم و دلگیری عصر جمعه کمک می‌کند، انتقال ناگهانی از تعطیلات آخر هفته آرام به هفته کاری  است. تعطیلات آخر هفته معمولاً به افراد اجازه می‌دهد تا از خواسته‌ها و کار‌های روزمره زندگی حرفه‌ای خود استراحت کنند. همانطور که ساعات جمعه سپری، بازگشت قریب الوقوع به کار به عنوان یک انتقال روانی عمل می‌کند و باعث تغییر ذهنیت از آرامش به مسئولیت می‌شود. این حالت گذار می‌تواند منجر به احساس بی میلی و دلهره شود.

 پیش‌بینی و عدم قطعیت:

انسان‌ها برای پیش‌بینی رویداد‌های آینده طراحی شده‌اند و عدم اطمینان مرتبط با هفته کاری آینده می‌تواند به احساس اضطراب و غم در غروب جمعه کمک کند. خواه ترس از مهلت مقرر، وظایف چالش برانگیز یا درگیری‌های بین فردی در محل کار باشد، ذهن انسان تمایل دارد این عوامل استرس‌زا بالقوه را به آینده فرافکنی کند و با پایان هفته، واکنش‌های احساسی را تشدید کند.

 عدم استقلال:

برای بسیاری از افراد، هفته کاری اغلب شامل پایبندی به برنامه‌های خارجی، ضرب الاجل‌ها و انتظارات تعیین شده توسط کارفرمایان است.‌ گذار از خودمختاری آخر هفته، جایی که انتخاب‌های شخصی دستور کار را دیکته می‌کند، به محیط محل کار می‌تواند دردسرساز باشد. این فقدان خودمختاری ممکن است به احساس ناتوانی و احساسات منفی مرتبط با آن در غروب جمعه کمک کند.

 تأثیرات اجتماعی و فرهنگی:

هنجار‌های اجتماعی و فرهنگی پیرامون مفهوم هفته کاری به طور قابل توجهی به غم عصر جمعه می‌انجامد. در بسیاری از فرهنگ‌ها، هفته کاری به عنوان بخشی ضروری اما اغلب استرس‌زا از زندگی تلقی می‌شود. تاکید جامعه بر بهره‌وری و موفقیت می‌تواند فشاری را که افراد در هنگام آماده شدن برای ورود مجدد به نیروی کار در روز شنبه احساس می‌کنند، تشدید کند. انتظارات و هنجار‌های فرهنگی نقش اساسی در شکل دادن به برداشت افراد از کار ایفا می‌کنند و بر تجربیات عاطفی آن‌ها با نزدیک شدن به پایان روز جمعه تأثیر می‌گذارند.

 بازتاب وجودی:

غروب‌های جمعه اغلب لحظاتی از درون نگری را برای افراد فراهم می‌کند و آن‌ها را ترغیب می‌کند تا در مورد زندگی، اهداف و احساس کلی هدف خود فکر کنند. این انعکاس وجودی می‌تواند منجر به احساس نارضایتی یا دلهره شود، اگر افراد ناهماهنگی بین ارزش‌های شخصی خود و خواسته‌های کارشان را درک کنند. درک اینکه یک هفته کاری دیگر شروع می‌شود ممکن است این نگرانی‌های وجودی را تشدید کند و به شیوع بلوز عصر جمعه کمک کند.

 مقایسه اجتماعی و FOMO:

در عصر رسانه‌های اجتماعی، افراد در معرض اجمالی اجمالی از زندگی دیگران قرار می‌گیرند که اغلب تعطیلات آخر هفته و فعالیت‌های فراغت به ظاهر عالی را به نمایش می‌گذارند. پدیده “ترس از دست دادن” (FOMO) را می‌توان در عصر‌های جمعه به عنوان افرادی که تجربیات آخر هفته خود را با تجربیات همسالان خود مقایسه می‌کنند، برجسته کرد. این مقایسه اجتماعی می‌تواند منجر به احساس بی‌کفایتی یا این احساس شود که فعالیت‌های آخر هفته فرد به اندازه کافی رضایت‌بخش نبوده و به شروع غم و اندوه و اضطراب کمک می‌کند.

 کار ناتمام:

شب‌های جمعه نیز ممکن است با احساس کار ناتمام مشخص شود – وظایفی که در آخر هفته ناتمام مانده یا اهدافی که محقق نشده‌اند. چه کار‌های خانه باشد، چه پروژه‌های شخصی یا برنامه‌های اجتماعی ناتمام، آگاهی از مسائل حل نشده می‌تواند باعث ایجاد حس ناراحتی شود. این احساس با دانستن این که هفته کاری ممکن است زمان یا انرژی کمی برای پرداختن به این وظایف طولانی باقی بگذارد، ترکیب می‌شود و به بلوز عصر جمعه می‌افزاید.

ریتم‌های بیولوژیکی:

انسان‌ها تحت تأثیر ریتم‌های شبانه‌روزی و چرخه‌های بیولوژیکی طبیعی هستند که الگو‌های خواب و بیداری و سطوح انرژی را تنظیم می‌کنند. با نزدیک شدن به عصر جمعه، افراد ممکن است تغییراتی را در ریتم بیولوژیکی خود تجربه کنند، مانند تغییر در سطح ملاتونین و کورتیزول. این تغییرات بیولوژیکی می‌تواند بر خلق و خو و حالات عاطفی تأثیر بگذارد و به طور بالقوه در شیوع بلوز عصر جمعه نقش داشته باشد.

نتیجه:

در خاتمه، بلوز عصر جمعه یک اثر متقابل پیچیده از عوامل روانی، اجتماعی و شخصی است. انتقال ناگهانی از آخر هفته به هفته کاری، همراه با اضطراب پیش‌بینی‌، عدم استقلال، انتظارات اجتماعی، تأملات وجودی، مقایسه اجتماعی، کار‌های ناتمام، و ریتم‌های بیولوژیکی، همگی به تجربه رایج احساس غم و اندوه در عصر جمعه کمک می‌کنند. شناخت این عوامل و ایجاد استراتژی‌هایی برای مدیریت و کاهش این احساسات می‌تواند به افراد کمک کند تا روند‌ گذار را راحت‌تر طی کنند و چشم‌انداز مثبت‌تری برای شروع هفته جدید داشته باشند.