تندرهای عجیب و وارونه قرمز در آسمان پورتوریکو

به تازگی فوران‌هایی از الکتریسیته که شبیه عروس دریایی هستند، آسمان پورتوریکو را روشن کردند و یک پدیده طبیعی نادر را به نمایش گذاشتند که به ندرت توسط دوربین‌ها ضبط می‌شود. این پدیده که با نام «جریان‌های عظیم» یا «اسپرایت‌های غول‌پیکر» (Gigantic Jets or Giant Sprites) شناخته می‌شود، تخلیه‌های الکتریکی هستند که مشابه «اسپرایت‌های قرمز» (Red Sprites) هستند، اما با شدت بیشتری رخ می‌دهند و به جای حرکت به سمت زمین، به سمت بالای جو حرکت می‌کنند.

اسپرایت (Sprite) نوعی تخلیه الکتریکی جوی است که در بالای طوفان‌های رعد و برق، در جو فوقانی زمین رخ می‌دهد. این پدیده نوری به طور معمول به صورت فلش‌های سریع و قرمز رنگ در آسمان ظاهر می‌شود و معمولاً در ارتفاعی بین 50 تا 90 کیلومتری از سطح زمین در لایه‌ای از جو به نام مزوسفر (Mesosphere) رخ می‌دهد.

اسپرایت‌ها اولین بار در دهه 1980 به طور مستند و علمی مشاهده شدند و هنوز هم به دلیل ویژگی‌های نادر و دشواری در مشاهده، مورد تحقیق و پژوهش قرار دارند. این پدیده با تندرهای معمولی متفاوت است، زیرا به جای اینکه از ابر به زمین حرکت کند، از بالای ابرهای رعد و برق به سمت بالا حرکت می‌کند و به رنگ‌های مختلفی مانند قرمز، آبی و بنفش در آسمان دیده می‌شود.

از لحاظ شکل ظاهری، اسپرایت‌ها می‌توانند به صورت‌هایی مانند رشته‌های نورانی، خوشه‌ای از نور یا ساختارهایی شبیه به جریان‌های آبی در آسمان ظاهر شوند. این پدیده نادر معمولاً در هنگام وقوع طوفان‌های شدید رخ می‌دهد و نیازمند شرایط جوی خاصی برای ظهور است.

در ساعات اولیه روز یکشنبه، ۴ آگوست، و همزمان با وقوع طوفان‌های رعد و برق در پورتوریکو، این نمایش نوری توسط انجمن ستاره‌شناسی کارائیب به تصویر کشیده شد.

هنگام بررسی تصاویر شهاب‌سنگ‌هایی که از جزیره مشاهده شده بودند، ستاره‌شناسان این سازمان متوجه شدند که دوربین‌های آنها حداقل سه جریان عظیم و چندین اسپرایت قرمز را ضبط کرده‌اند.

این سازمان در پستی در فیسبوک اعلام کرد: «تصاویر ما نشان می‌دهند که این تخلیه‌ها که از جزیره دیده شده‌اند، احتمالاً مدت زمان طولانی‌تری از حد معمول داشته‌اند. به طوری که احتمالاً برخی از افراد توانسته‌اند آنها را با چشمان خود مشاهده کنند.»

بعد از اینکه آنها خبر را با دنبال‌کنندگان خود در فیسبوک به اشتراک گذاشتند، چندین نفر اعلام کردند که توانسته‌اند این پدیده را با چشمان خود ببینند.

سالانه فقط حدود ۱۰۰۰ بار از این نوع اسپرایت‌ها . آنها حدود ۱۰ تا ۵۰ برابر قوی‌تر از تندرهای معمولی هستند و کمتر از یک ثانیه طول می‌کشند. این پدیده‌ها معمولاً با طوفان‌های رعد و برق مرتبط هستند و در ارتفاعات بالاتر از ابرها رخ می‌دهند. نوری که آنها تولید می‌کنند به دلیل واکنش با نیتروژن موجود در مزوسفر (Mesosphere)، که در ارتفاع ۵۰ تا ۸۵ کیلومتری از سطح زمین قرار دارد، به رنگ قرمز دیده می‌شود.

عجیب است که این پدیده تا سال ۱۹۸۹ توسط دوربین‌ها ثبت نشده بود.