کلون کردن صدای دیوید اتنبرو و پیامدهای آن – چگونه باید از فناوری کلون کردن صدا استفاده کرد؟

سر دیوید اتنبرو، نمادی جهانی از روایتهای زیبا و دقیق طبیعت، یکی از برجستهترین مستندسازان تاریخ بریتانیاست. او در سال ۱۹۲۶ در لندن متولد شد و زندگی خود را به کاوش در دنیای طبیعی و آموزش انسانها در مورد حفاظت از محیط زیست اختصاص داده است. صدای آرام و تأثیرگذار او برای نسلهای مختلف تداعیکننده شگفتیهای طبیعت است. اتنبرو از دوران جوانی به بیبیسی پیوست و به سرعت به یکی از برجستهترین شخصیتهای این شبکه بدل شد. مستندهای او مانند سیاره آبی و زندگی با جذابیت روایتی و علمی خود، جایگاه ویژهای در قلب میلیونها نفر در سراسر جهان پیدا کردهاند. او تاکنون افتخارات بیشماری از جمله شوالیه شدن، جایزه بفتا و دکترای افتخاری از دانشگاههای مختلف دریافت کرده است. در حالی که صدای او به نمادی از حقیقت و علم بدل شده، به تازگی این نماد از طریق فناوری هوش مصنوعی به شکلی نگرانکننده مورد سوءاستفاده قرار گرفته است.
ماجرای کلون شدن صدای دیوید اتنبرو
در یک گزارش جنجالی از بیبیسی، مشخص شد که وبسایتهای مبتنی بر هوش مصنوعی در ایالات متحده صدای دیوید اتنبرو را کلون کردهاند. این صدا در گزارشهایی درباره موضوعاتی چون جنگ اوکراین و انتخابات آمریکا استفاده شده است، موضوعاتی که اتنبرو هیچگاه به آنها نپرداخته است. بیبیسی در یک آزمایش، صدای واقعی اتنبرو را در کنار نسخه تولیدشده توسط هوش مصنوعی پخش کرد که شباهت بینظیر آنها موجب حیرت کارشناسان شد. دیوید اتنبرو با شنیدن این خبر، واکنش تندی نشان داد و گفت: «من عمری را صرف تلاش برای بیان حقیقت کردهام. اینکه میبینم هویتم دزدیده میشود تا دیگران بتوانند هر چه میخواهند بگویند، عمیقاً آزاردهنده است.» این اعتراض از سوی بسیاری از علاقهمندان و کارشناسان اخلاقی نیز حمایت شد.
ابعاد کلون کردن صدا: فرصتها و تهدیدها
۱. بازآفرینی صدای راویان و هنرمندان مشهور
یکی از جنبههای مثبت فناوری کلون کردن صدا، امکان بازآفرینی صداهای ماندگاری است که دیگر در دسترس نیستند. برای مثال، صدای دیوید اتنبرو یا دیگر راویان معروف میتواند در پروژههای جدید مستندسازی، دوباره زنده شود و محتوای جدیدی را برای نسلهای آینده ارائه دهد. تصور کنید صدای یک راوی برجسته مانند اتنبرو بتواند کتابهای صوتی یا مستندهای جدیدی را روایت کند. این فناوری میتواند ارتباط انسانها با آثار هنری و فرهنگی گذشته را تقویت کند، اما همچنان نیازمند رعایت حقوق مالکیت معنوی و اخلاقیات است.
۲. ساخت مستندهای تاریخی با صدای واقعی مشاهیر
کلون کردن صدا میتواند به مستندسازان این امکان را بدهد که مستندهایی دقیقتر و جذابتر بسازند. برای مثال، مستندی درباره زندگی دیوید اتنبرو میتواند با استفاده از صدای کلونشده او روایت شود تا حس واقعگرایی بیشتری ایجاد کند. این فناوری همچنین میتواند در پروژههای تاریخی مانند روایت داستان زندگی دانشمندان، نویسندگان و رهبران برجسته جهان به کار رود. اما این استفاده نیز باید با رضایت صاحبان صدا و رعایت حقوق قانونی انجام شود.
۳. خطر گسترش اخبار جعلی
یکی از تهدیدهای جدی این فناوری، استفاده از صداهای کلونشده برای انتشار اطلاعات نادرست است. صدای افراد مشهوری مانند اتنبرو یا دیگر شخصیتهای معتمد میتواند برای بیان اخبار جعلی در موضوعات حساس استفاده شود. این مسئله میتواند اعتماد عمومی را خدشهدار کند و به بیثباتی اجتماعی دامن بزند. دکتر جنیفر ویلیامز، محقق دانشگاه ساوتهمپتون، درباره این موضوع گفت: «وقتی صدای افرادی که نماد حقیقت هستند برای اهداف نادرست استفاده شود، این خطر جدی است که مرز میان حقیقت و دروغ از بین برود.»
۴. ابعاد حقوقی کلون کردن صدا
سؤال مهمی که این فناوری پیش میآورد، جنبههای حقوقی آن است. آیا میتوان بدون رضایت فرد، صدای او را بازآفرینی کرد و برای اهداف تجاری یا غیرتجاری به کار برد؟ در مواردی مانند اعتراض اسکارلت جوهانسون به استفاده از صدایی شبیه به او، شرکتها ادعا کردهاند که صدا متعلق به بازیگران دیگر است. این نوع پاسخها نشان میدهد که قوانین موجود در این زمینه همچنان ناقص است و باید بازنگری شوند تا حقوق افراد حفظ شود.
نتیجهگیری: صدای حقیقت در برابر فناوری
کلون کردن صدا به وسیله هوش مصنوعی فرصتی شگفتانگیز برای توسعه پروژههای فرهنگی و علمی است، اما سوءاستفاده از آن میتواند به بحرانهای اخلاقی و اجتماعی منجر شود. با توجه به اعتراض شدید دیوید اتنبرو و سایر افراد مشهور، زمان آن فرا رسیده است که جوامع جهانی قوانین محکمتری برای حفاظت از هویت افراد و جلوگیری از سوءاستفاده از این فناوری وضع کنند.
این نوشتهها را هم بخوانید