فلبوتومی (Phlebotomy) یعنی چه؟
معنی لغوی
فلبوتومی از دو واژه یونانی «فلبو» (Phlebo به معنی سیاهرگ) و «تومی» (Tomy به معنی بریدن یا برش) ساخته شده است. به‌صورت لغوی، این اصطلاح به ایجاد شکاف یا بریدن سیاهرگ اشاره دارد، اما در پزشکی به برداشت خون از سیاهرگ به کمک سوزن و لوله‌های خاص اطلاق می‌شود.
در چه شرایطی انجام می‌شود
فلبوتومی بیشتر برای اهداف تشخیصی و درمانی انجام می‌شود. برای نمونه‌گیری خون جهت آزمایشات تشخیصی، این روش برای ارزیابی وضعیت سلامتی و تشخیص بیماری‌هایی مانند دیابت، بیماری‌های قلبی، مشکلات کبد و کلیه، عفونت‌ها و وضعیت سیستم ایمنی به کار می‌رود. در برخی موارد، فلبوتومی به عنوان یک روش درمانی استفاده می‌شود، مثلاً در بیماری هموکروماتوز (Hemochromatosis) که بدن آهن بیش از حد ذخیره می‌کند، یا پلی‌سیتمی ورا (Polycythemia Vera) که تعداد گلبول‌های قرمز بیش از حد طبیعی است. در این موارد، فلبوتومی می‌تواند به کاهش میزان آهن یا تعداد گلبول‌های قرمز و پیشگیری از مشکلات احتمالی کمک کند.
تاریخچه
فلبوتومی یکی از قدیمی‌ترین روش‌های درمانی است که به دوران تمدن‌های باستانی مانند مصر و یونان بازمی‌گردد. در آن زمان، پزشکان اعتقاد داشتند که بسیاری از بیماری‌ها به دلیل عدم تعادل در «مایعات بدن» رخ می‌دهند و فلبوتومی را برای تخلیه «خون کثیف» و بازگرداندن تعادل این مایعات انجام می‌دادند. در قرون وسطی، این روش رایج‌ترین نوع درمان بود و به عنوان روشی برای پاکسازی بدن از ناخالصی‌ها شناخته می‌شد.
با پیشرفت علم پزشکی، فلبوتومی از کاربردهای قدیمی فاصله گرفت و به یک روش استاندارد برای نمونه‌گیری خون و درمان برخی بیماری‌ها تبدیل شد. امروزه، این روش با تکنیک‌های پیشرفته و به‌صورت ایمن در کلینیک‌ها و بیمارستان‌ها انجام می‌شود.
این نوشته‌ها را هم بخوانید
