کاهش سفارشهای جنگنده F-35؛ آیندهای پرابهام برای نسل پنجم فناوری دفاعی آمریکا
قانون ملی دفاع آمریکا برای سال مالی 2025 (NDAA) تغییرات مهمی در برنامه جنگنده اف-35 ایجاد کرده است. مجلس نمایندگان و سنا تصمیم گرفتند تعداد سفارشهای این هواپیما را از 68 به 58 کاهش دهند. این تصمیم به علت نگرانیها درباره بهروزرسانی نرمافزاری و سختافزاری «تکنولوژی ریفرش ۳» (Technology Refresh 3 یا TR-3) اتخاذ شده است.
مشکل اصلی: تکنولوژی ریفرش ۳ (TR-3)
TR-3 که شامل مجموعهای از نرمافزارها و سختافزارهای پیشرفته است، برای آمادهسازی جنگندههای اف-35 جهت استفاده در مأموریتهای عملیاتی ضروری است. با این حال، تأخیرهای مکرر در توسعه و ارائه این فناوری باعث شده است پنتاگون از پذیرش این جنگندهها خودداری کند. در سال جاری، حدود 100 فروند از این هواپیماها در تأسیسات لاکهید مارتین (Lockheed Martin) انباشته شدند، زیرا این شرکت تنها توانست نسخهای آزمایشی از نرمافزار را ارائه دهد که تنها در تمرینات جنگی قابل استفاده است. نسخه نهایی و عملیاتی این نرمافزار قرار است تا سال آینده عرضه شود.
جریمه ۵ میلیون دلاری به ازای هر جنگنده
پنتاگون برای تحت فشار قرار دادن لاکهید مارتین، 5 میلیون دلار از پرداخت به ازای هر هواپیما را تا زمان ارائه نسخه نهایی TR-3 به تعویق انداخته است. این تأخیرها همچنین باعث شد قانونگذاران سفارش 10 جنگنده دیگر را به تأیید وزیر دفاع منوط کنند، که باید توضیحاتی درباره برنامه تحقیق، توسعه، و پشتیبانی این جنگندهها ارائه دهد.
نگرانیها درباره نفوذ ایلان ماسْک
ایلان ماسْک (Elon Musk)، که اخیراً مسئولیت «وزارت بهرهوری دولت» را بر عهده گرفته است، به یکی از بزرگترین منتقدان برنامه اف-35 تبدیل شده است. او با اشاره به تواناییهای پهپادها و فناوریهای بدون سرنشین، این جنگندهها را «قدیمی» و «غیرضروری» در دنیای مدرن توصیف کرده است. ماسْک حتی از احتمال کاهش بودجه بیشتر یا حتی توقف کامل این برنامه سخن گفته است. این مواضع نگرانیهایی را در میان کارشناسان دفاعی و همچنین صنایع تولیدی ایجاد کرده است.
اف-35؛ فراتر از یک جنگنده
برنامه اف-35 تأثیرات اقتصادی عمیقی بر ایالات متحده و کشورهای شریک داشته است. این پروژه سالانه 72 میلیارد دلار به اقتصاد ملی کمک کرده و بیش از 250 هزار شغل مستقیم و غیرمستقیم در سراسر آمریکا ایجاد کرده است. فقط در ایالت تگزاس، بیش از 49 هزار شغل و 9.4 میلیارد دلار تأثیر اقتصادی سالانه به این پروژه وابسته است. کاهش بیشتر سفارشها یا توقف این برنامه میتواند پیامدهای سنگینی برای اقتصاد ملی و صنایع مرتبط داشته باشد.
پهپادها یا جنگندههای سرنشیندار؟
اگرچه کارشناسان متفقالقولاند که آینده جنگها متعلق به پهپادها و فناوریهای بدون سرنشین است، اما جایگزینی کامل هواپیماهای سرنشیندار با این فناوریها در کوتاهمدت امکانپذیر نیست. جنگنده اف-35 با قابلیتهایی همچون استتار پیشرفته، سرعت بالا، و تواناییهای چندمنظوره هنوز نقشی کلیدی در استراتژی دفاعی آمریکا و متحدانش دارد. این هواپیما تاکنون به 19 کشور مختلف صادر شده و بیش از 1000 فروند از آن به مشتریان تحویل داده شده است.
نتیجهگیری
کاهش سفارشهای جنگنده اف-35 نشاندهنده چالشهای پیچیدهای در برنامهریزی نظامی و توسعه فناوریهای پیشرفته است. از یک سو، تأخیرهای فنی و افزایش هزینهها موجب کاهش حمایت قانونگذاران شده، و از سوی دیگر، انتقادات تند و تیز شخصیتهایی همچون ایلان ماسْک به آینده این پروژه سایه انداخته است. با این حال، اهمیت این جنگنده برای امنیت ملی و تأثیرات اقتصادی گسترده آن، متوقف کردن کامل برنامه را به امری دشوار و بحثبرانگیز تبدیل کرده است.
این نوشتهها را هم بخوانید
