ترامپ اسناد محرمانه ترور جان اف. کندی را منتشر کرد؛ این اسناد چه می‌گویند؟
دولت دونالد ترامپ اعلام کرده که تمامی اسناد محرمانه مرتبط با ترور جان اف. کندی، رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده، را منتشر کرده است. این اقدام، هزاران صفحه از اسناد غیرطبقه‌بندی‌شده را برای اولین بار در اختیار عموم قرار داده است. انتشار این اسناد پس از امضای یک فرمان اجرایی در روز نخست ریاست‌جمهوری ترامپ صورت گرفت که هدف آن انتشار کامل اسناد مرتبط با ترور کندی، برادرش رابرت اف. کندی و فعال حقوق مدنی، مارتین لوتر کینگ جونیور بود.
با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا این اسناد حاوی اطلاعاتی کاملاً جدید هستند یا خیر. تاریخ‌نگاران و پژوهشگران معتقدند که ارزیابی این حجم عظیم از اسناد برای تعیین میزان تفاوت آن‌ها با اسناد منتشرشده قبلی، به زمان نیاز دارد. تاکنون، هیچ سندی نظریه رسمی که می‌گوید لی هاروی آزوالد (Lee Harvey Oswald) به‌تنهایی مرتکب این ترور شده است را تغییر نداده است.
نگاهی به اسناد ترور کندی
اگر می‌خواهید اسناد ترور جان اف. کندی را مطالعه کنید، این اسناد در آرشیو ملی ایالات متحده قرار داده شده‌اند. بسیاری از این اسناد شامل اسکن‌هایی از مدارک، تصاویر و حتی ضبط‌های صوتی از دهه ۱۹۶۰ هستند. با این حال، برخی از اسناد به دلیل گذشت زمان، کم‌رنگ یا تار شده و خواندن آن‌ها دشوار است.
گزارش از روسیه: آزوالد تیرانداز ماهری نبود
یکی از اسناد منتشرشده که مربوط به ۲۰ نوامبر ۱۹۹۱ است، گزارشی از سازمان اطلاعات ایالات متحده (U.S. Intelligence) درباره لی هاروی آزوالد و دوران حضور او در اتحاد جماهیر شوروی است. این گزارش نشان می‌دهد که یک مقام ارشد کاگ‌ب (KGB) به نام نیکونوف (Nikonov) پرونده‌های مرتبط با آزوالد را بررسی کرده تا مشخص کند که آیا او مأمور کاگ‌ب بوده است یا نه.
بر اساس این گزارش، نیکونوف پس از بررسی پنج پرونده ضخیم مرتبط با آزوالد، به این نتیجه رسید که او هرگز مأمور تحت‌کنترل کاگ‌ب نبوده است. در این اسناد آمده است که نیکونوف تصور می‌کرد که هیچ‌کس نمی‌توانست آزوالد را کنترل کند، اما کاگ‌ب او را در تمام مدت حضورش در شوروی تحت نظر داشته است.
یکی دیگر از نکات جالب این گزارش این است که آزوالد تیرانداز ماهری نبود. در این اسناد به تمرین‌های تیراندازی آزوالد در شوروی اشاره شده و آمده است که او عملکرد ضعیفی در هدف‌گیری داشته است. این ادعا از سوی برخی نظریه‌پردازان توطئه به عنوان دلیلی برای رد این فرضیه که او به‌تنهایی ترور کندی را انجام داده است، مورد استناد قرار می‌گیرد.
اسناد و نظریه‌های مرتبط با لی هاروی آزوالد
بخشی از اسناد منتشرشده به نظریه‌های مختلف درباره آزوالد و انگیزه احتمالی او برای ترور کندی اشاره دارند. برخی از این نظریه‌ها ادعا می‌کنند که آزوالد پس از خروج از اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۶۲، با هدف قتل کندی به ایالات متحده بازگشته بود.
همچنین، اسنادی از وزارت دفاع ایالات متحده (Department of Defense) درباره شرایط جنگ سرد و سیاست‌های آمریکا در آمریکای لاتین در اوایل دهه ۱۹۶۰ منتشر شده است. این اسناد نشان می‌دهند که دولت ایالات متحده به‌شدت نگران حمایت فیدل کاسترو (Fidel Castro) از گروه‌های کمونیستی در کشورهای آمریکای لاتین بوده است.
با این حال، این اسناد تأکید می‌کنند که کاسترو تمایلی به تحریک جنگی تمام‌عیار با ایالات متحده نداشته است، بلکه احتمال می‌رفت که او حمایت خود از نیروهای انقلابی منطقه را افزایش دهد.
نظر کارشناسان درباره اسناد جدید ترور کندی
جیمز جانستون (James Johnston)، نویسنده کتاب «قتل، شرکت: سازمان سیا تحت ریاست جان اف. کندی»، درباره اسناد منتشرشده می‌گوید که انتظار افشاگری‌های جنجالی نداشته است. او اشاره می‌کند که تقریباً تمامی نهادهای دولتی مرتبط با این پرونده، از جمله سازمان سیا (CIA)، از مدت‌ها قبل وعده داده بودند که تمامی اسناد خود را به آرشیو ملی ایالات متحده (National Archives) منتقل کرده‌اند.
جانستون همچنین اشاره می‌کند که یک سند خاص که مکالمه خصوصی بین رئیس‌جمهور لیندون جانسون و جان مک‌کون (John McCone)، رئیس وقت سازمان سیا، بلافاصله پس از ترور کندی بوده است، هنوز منتشر نشده است. مک‌کون سال‌ها متهم به عدم ارائه اطلاعات کامل به کمیسیون وارن (Warren Commission) بوده است.
فیلیپ شنون (Philip Shenon)، نویسنده کتاب «یک عمل ظالمانه و شوکه‌کننده: تاریخ محرمانه ترور کندی»، در مقاله‌ای در سال ۲۰۱۵ ادعا کرد که مک‌کون اطلاعات مهمی را از کمیسیون وارن پنهان کرده بود.
کمیسیون وارن و تحقیقات ترور کندی
برخی از اسناد منتشرشده مربوط به کمیسیون وارن (Warren Commission) است. این کمیسیون پس از ترور کندی در سال ۱۹۶۳ توسط لیندون بی. جانسون، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده، تشکیل شد تا درباره این واقعه تحقیق کند. نتیجه‌ی این تحقیقات نشان داد که لی هاروی آزوالد به‌تنهایی مرتکب این قتل شده است.
با این حال، نتایج این تحقیقات از همان ابتدا مورد تردید قرار گرفت و باعث شد که دهه‌ها گمانه‌زنی و نظریه‌پردازی درباره نقش احتمالی سازمان‌های اطلاعاتی، گروه‌های مافیایی، کوبایی‌ها و حتی دولت آمریکا در این ترور مطرح شود.
مطالعات و نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که بخش زیادی از مردم آمریکا همچنان معتقدند که ترور کندی بخشی از یک توطئه گسترده بوده است.
ترامپ و وعده شفافیت حداکثری درباره اسناد ترور کندی
دولت دونالد ترامپ این اسناد را در راستای وعده‌ی خود برای افزایش شفافیت در نهادهای اطلاعاتی آمریکا منتشر کرد. تولسی گابارد (Tulsi Gabbard)، مدیر اطلاعات ملی ترامپ، در بیانیه‌ای گفت که این اقدام بخشی از تعهد ترامپ به بازگرداندن اعتماد عمومی به نهادهای اطلاعاتی و فدرال آمریکا است.
منتقدان سال‌هاست که سازمان سیا و دیگر نهادهای اطلاعاتی را به پنهان‌کاری در مورد اطلاعات مرتبط با ترور کندی متهم می‌کنند. با این حال، مقامات اطلاعاتی مدعی‌اند که تمام اطلاعات مهم منتشر شده و هرآنچه باقی مانده است، تنها به دلیل محافظت از منابع اطلاعاتی و روش‌های جمع‌آوری داده‌ها محرمانه باقی مانده است.
نتیجه‌گیری
انتشار این اسناد، که شامل ۱۱۲۴ سند از مجموع حدود ۳۵۰۰ سند طبقه‌بندی‌شده قبلی است، می‌تواند دیدگاه‌های تازه‌ای درباره رویدادهای پیش از ترور کندی ارائه دهد. جفرسون مورلی (Jefferson Morley)، پژوهشگر ترور کندی، می‌گوید که این اسناد اطلاعات جدیدی درباره بی‌اعتمادی کندی به سازمان سیا، طرح‌های ترور فیدل کاسترو و فعالیت‌های آزوالد در مکزیک ارائه می‌دهند.
با این حال، بیش از دو سوم اسناد وعده‌داده‌شده هنوز منتشر نشده‌اند و انتظار می‌رود که دولت آمریکا در آینده بخش‌های بیشتری از این پرونده را منتشر کند.
