سیستم ترمز احیاکننده در خودروهای برقی جدید چه بهبودی یافته؟
۱. تعریف ساده ترمز احیاکننده
ترمز احیاکننده یا Regenerative Braking سیستمی است که در خودروهای برقی (Electric Vehicles یا EVs) هنگام ترمز گرفتن، انرژی جنبشی را دوباره به برق تبدیل می‌کند. این برق وارد باتری می‌شود و به افزایش برد (Range) کمک می‌کند. در ترمزهای معمولی، این انرژی به‌صورت گرما هدر می‌رود. اما در سیستم احیاکننده، موتور برقی به ژنراتور تبدیل شده و برق تولید می‌کند. این فناوری اولین‌بار ساده بود، اما در خودروهای جدید پیشرفته‌تر و دقیق‌تر شده است. حالا نه‌فقط انرژی حفظ می‌شود، بلکه کنترل رانندگی هم بهتر شده است.
۲. واکنش نرم‌تر و طبیعی‌تر
در مدل‌های اولیه، ترمز احیاکننده گاهی باعث حس ناگهانی و غیرطبیعی در توقف می‌شد. اما خودروهای جدید مانند هیوندای آیونیک ۶ (Hyundai Ioniq 6) یا ب‌ام‌و i4، سیستم ترمز را طوری تنظیم کرده‌اند که حس نرم‌تری ایجاد کند. مهندسان این کار را با ترکیب ترمز مکانیکی و الکتریکی به‌طور هوشمند انجام داده‌اند. راننده حالا کمتر متوجه انتقال بین این دو نوع ترمز می‌شود. این تغییر، تجربه رانندگی را روان‌تر و راحت‌تر کرده است. همچنین ایمنی را در رانندگی شهری بالا برده است.
۳. قابلیت تنظیم شدت ترمز احیاکننده
در خودروهای جدید، راننده می‌تواند شدت ترمز احیاکننده را خودش تنظیم کند. معمولاً این تنظیم از طریق دکمه‌های پشت فرمان یا در منوی سیستم اطلاعاتی (Infotainment) انجام می‌شود. گزینه‌ها از حالت “نرم” تا حالت “یک‌پدالی” (One-Pedal Driving) متفاوت است. در حالت یک‌پدالی، خودرو به‌محض برداشتن پا از گاز، به‌آرامی ترمز می‌گیرد و اغلب نیازی به استفاده از پدال ترمز نیست. این قابلیت به راننده آزادی و انعطاف‌پذیری بیشتری می‌دهد. همچنین باعث کاهش مصرف لنت‌های ترمز مکانیکی می‌شود.
۴. ترمز احیاکننده هوشمند و تطبیق‌پذیر
یکی از بزرگ‌ترین پیشرفت‌ها، ترمز احیاکننده تطبیق‌پذیر (Adaptive Regenerative Braking) است. در این سیستم، خودرو با استفاده از داده‌های نقشه، دوربین‌ها و حسگرهای فاصله، شدت ترمز را خودکار تنظیم می‌کند. مثلاً اگر در حال نزدیک‌شدن به چراغ قرمز باشید، خودرو به‌طور خودکار ترمز را فعال می‌کند تا انرژی بیشتری ذخیره شود. یا وقتی ترافیک جلو آهسته می‌شود، ترمز احیاکننده شدت بیشتری پیدا می‌کند. این سیستم بدون دخالت راننده، بهینه‌ترین حالت را برای حفظ انرژی انتخاب می‌کند. نتیجه آن رانندگی آرام‌تر و برد بیشتر است.
۵. بازده انرژی بالاتر در مدل‌های جدید
در خودروهای جدید، بازده سیستم ترمز احیاکننده بیشتر شده است. به این معنا که درصد بیشتری از انرژی جنبشی هنگام ترمز به باتری بازمی‌گردد. مثلاً در برخی مدل‌های تسلا (Tesla)، تا ۷۰ درصد انرژی ترمزها قابل بازیابی است. این رقم در مقایسه با مدل‌های قدیمی بسیار بالاتر است. همین باعث می‌شود در رانندگی شهری، جایی که ترمزهای زیادی نیاز است، برد خودرو به‌طور قابل توجهی افزایش یابد. در واقع، شهر تبدیل به محیطی برای شارژ تدریجی خودرو شده است.
۶. هم‌افزایی با سیستم‌های خودران
در خودروهایی که به سیستم رانندگی نیمه‌خودکار (Semi-Autonomous Driving) مجهز هستند، ترمز احیاکننده با الگوریتم‌های کنترل سرعت هماهنگ شده است. مثلاً وقتی خودرو در حالت کروز تطبیقی (Adaptive Cruise Control) حرکت می‌کند، ترمز احیاکننده به‌صورت هوشمند عمل می‌کند. این هماهنگی باعث می‌شود سیستم بدون نیاز به ترمزهای فیزیکی، سرعت را تنظیم کند. همچنین فشار وارده به باتری و موتور به‌صورت هوشمند توزیع می‌شود. نتیجه، مصرف بهینه انرژی و حرکت نرم‌تر خودرو است. این تعامل، آینده خودروهای برقی را هوشمندتر و کم‌مصرف‌تر کرده است.
