یک پزشک - اخبار فناوری، پزشکی، سینما و کتاب

دو روز پیش، طبق تاریخ زمینی، مریخ‌نورد کنجکاوی سومین سالگرد حضور بر سیاره‌ی سرخ را جشن گرفت. دوربین Mast کنجکاوی نمایی پانوراما از بخش‌های گوناگون سفر مریخ‌نورد به کوه شارپ گرفته است؛ نمایی که شن‌ها، ماسه‌های موّاج و سنگ‌ها را بر فراز تپه‌ها نشان می‌دهد. کنجکاوی تک‌تک تصاویر این نمای ترکیبی را در روزهای 952 […]

بعضی وقت‌ها کهکشان‌ها گروه‌هایی تشکیل می‌دهند. مثالاً کهکشان راه شیری ما بخشی از کهکشان‌های گروه محلی است. گروه‌های کوچک و فشرده‌ای مانند گروه فشرده‌ی هیکسون 87 (HCG 87) که در تصویر بالا می‌بینید، بسیارجالب‌اند چون به‌آهستگی در حال از بین بردن خودشان هستند. علاوه‌بر این، از نظر گرانشی کهکشان‌های HCG در 100 میلیون سال گردش به دور مرکز […]

این سه سحابی درخشان را معمولاً در در گشت‌و‌گذار با تلسکوپ در صورت فلکی قوس (کمان) در پُرستاره‌ترین بخش راه شیری، یعنی مرکز آن، می‌یابید. در قرن 18، گردش‌گر کیهانی، چارلز مسیه دو تا از این سحابی‌ها را در فهرست خود گنجاند: M8 سحابی بزرگی که در سوی چپ تصویر قرار دارد و M20 سحابی رنگارنگ […]

تا به حال هاله‌ای اطراف ماه دیده‌اید؟ این حلقه‌های 22درجه‌ای پیرامون ماه، که بسیار نادرند، به‌علّت ریزش بلورهای یخی در جوّ زمین ایجاد شده‌اند. اما تا به‌حال ماه آبی را دیده‌اید؟ در تعریف جدید ماه آبی، به دومین ماه کاملی که در طول یک ماه رخ می‌دهد، گفته می‌شود که این پدیده‌ هم نادر است. بنابراین چیزی […]

آیا توانستید بارش شهابی برساوشی را ببینید؟ اگرچه اوج این بارش سالانه‌ شبِ گذشته بود، شهاب‌باران امشب و فردا شب هم ادامه دارد و می‌توانید زیر آسمانی شفاف و تاریک بعد از نیمه‌شب به رصد آن‌ها مشغول شوید. خوش‌بختانه‌ اوج بارش شهاب برساوشی امسال پیش از ماه کامل روی داد و بسیاری از شهاب‌های کم‌نورتر […]

زمین این هفته ذره‌های غبار به‌جا مانده از دنباله‌دار دوره‌ای سویفت-تاتل (Swift-Tuttle) را جاروب کرد. هر ذره تقریباً با سرعت 59 کیلومتر در ثانیه وارد جوّ متراکم زمین شد و درحال عبور ردی را از خود به‌جا گذاشت که به آن‌ها را با نام شهاب برساوشی می‌شناسیم. عکاس تصویر این شهاب برساوشی رنگارنگ و درخشان را با […]

این فوران از هسته‌ی دنباله‌دار 67p/چریوموف گراسیمنکو در روز 12 آگوست/21 مرداد اندکی پیش از رسیدن این دنباله‌دار به نزدیک‌ترین فاصله‌اش از خورشید (حضیض) روی داده است. گراسیمنکو هر 6/45 سال یک‌بار دور خورشید می‌گردد و نزدیک‌ترین فاصله‌اش از ستاره‌ی منظومه‌ی شمسی ما 1/3 واحد نجومی است که بیرون از مدار زمین قرار می‌گیرد (فاصله‌ی […]

این وضعیت آشفته‌ای است که بعد از انفجار ستاره‌ای به‌جا می‌ماند. تصویر بالا رشته‌های اسرارآمیز سحابی خرچنگ را نشان می‌دهد که نتیجه‌ی یک ابرنواختر است. این رشته‌ها نه تنها بسیار پیچیده‌اند بلکه به نظر می‌آید جرم‌شان از آن‌چه‌که از ابرنواختر خارج شده است کم‌تر هم باشد؛ همچنین سرعت‌شان نیز بسیار فراتر از آن چیزی است که از […]

آیا تا به حال کهکشان آندرومدا را دیده‌اید؟ گرچه M31  با چشم غیرمسلح کم‌نور و لکه‌ای مبهم به‌نظر می‌آید، اما نوری که از آن به چشم ما می‌رسد دو میلیون ساله است؛ در واقع قدیمی‌ترین نوری‌ است که به‌طور مستقیم می‌ببنیم. این کهکشان که در این تصویر چند ساعت بعد از غروب طلوع کرده است و از عرض‌های […]

آیا دنباله‌دار کاتالینا با چشم غیرمسلح دیده خواهد شد؟ از آن‌جایی‌که دنباله‌دارها پیش‌بینی‌پذیر نیستند هیچ‌کس نمی‌تواند با اطمینان پاسخ این پرسش را بدهد و موضوع خوبی برای شرط‌بندی است. این دنباله‌دار سال 1392/2013 در رصدهای برنامه‌ی «پیمایش‌ آسمان کاتالینا» کشف شد. از آن پس، دنباله‌دار C/2013 US10 (کاتالینا) به‌مرور درخشان‌تر شده است. اکنون از قدر 8 می‌درخشد، […]

قلم‌موی کیهانی با ضربه‌هایش بر بوم این گازهای درخشان هیدروژن را پدید آورده است. در این نمای زیبا صفحه‌ی کهکشان راه شیری و مرکز صورت فلکیِ شمالی قو را، به وسعت 6 درجه، می‌بینید. ستاره‌ی ابرغول درخشان گاما-قو (صدرالدجاجه) بالا-چپ مرکز تصویر در پیش‌زمینه‌ی پرستاره، سرشار از گازهای درهم‌پیچیده و ابرهای غبارآلود به‌چشم می‌خورد. در سوی چپ گاما-قو دو […]

چارلز مسیه، ستاره‌شناس قرن 18، هنگام شکار دنباله‌دارها فهرستی از اجرامی آماده کرد که قطعاً دنباله‌دار نبودند. تصویر بالا شماره‌ی 27 فهرست او است. ستاره‌شناس‌های قرن 21 آن را در دسته‌ی سحابی‌های سیاره‌نما قرار دادند که البته با این‌که با تلسکوپ‌های کوچک شبیه به سیاره دیده می‌شود اما سیاره نیز نیست. سحابی M27 نمونه‌ی خوبی از سحابی‌های […]

در قرن 16 فردیناند ماژلان، دریانورد پرتغالی، و ‌خدمه‌اش وقت بسیاری داشتند تا برای نخستین بار به پیمایش و بررسی آسمان نیم‌کره‌ی جنوبی بپردازند. در نتیجه به دو ابر غبارآلودی که به‌سادگی در آسمان شب این نیم‌کره دیده می‌شوند، ابرهای ماژلانی می‌گویند؛ ابرهایی که قمرهای کهکشان راه شیری هستند. ابرهای ماژلانی تقریباً در فاصله‌ی 160 هزار […]