سرطان پستان چه علایم و نشانه‌هایی دارد؟ راه‌های تشخیص و درمان سرطان پستان

علت‌ها و عوامل مستعدکننده سرطان پستان

• ریسک فاکتورها: سرطان قبلی پستان، سابقه فامیلی، جهش‌های ژن MRCA، افزایش استروژن‌ها (متارک زودرس) یائسگی دیر هنگام، عدم زایمان، مصرف OCP، HRT و چاقی)
• بیشتر بیماران هیچ ریسک فاکتوری ندارند.

تشخیص افتراقی سرطان پستان

• کیست
• فیبرآدنوم
• تغییرات فیبروسیستیک
• آبسهٔ پستان
• سرطان پستان

– توبولار (مطلوب ترین شکل)

– کلوئید / موسینوس

– پاپیلاری

– مدولاری

– لوبولار تهاجمی

– داکتال تهاجمی

– التهابی (بدترین پیش آگهی)

اپیدمیولوژی سرطان پستان

• شایع‌ترین سرطان زنان
• 1 نفر از هر ۸ زن مبتلا می‌شود. تقریباً ٪۴ موارد منجر به مرگ می‌شود، دومین سرطان شایع منجر به مرگ است (اولی سرطان ریه است)
• بروز بیماری رو به افزایش است ولی میرایی آن ثابت مانده است.
• میانگین سنی، اواسطه دههٔ پنج زندگی، که با افزایش سن خطر آن بیشتر می‌شود.

علایم و نشانه‌های سرطان پستان

• توده پستانی بدون علامت شایعترین شکایت است.
• درد پستان در صورت وجود احتمال سرطان را کمتر می‌کند.
• ترشح خونی (نشانه بدخیمی)
• ترشح یکطرفه (مخصوصاً در سرطان درون مجرا)
• عدم تقارن پستان‌ها
• تغییرات پوست و فرورفتگی آن
• رتراکسیون نیپل
• لنفادنوپاتی، آگزیلاری، بالا پایین کلاویکل
• توده‌های خوش خیم، متحرک، نرم و کیستی هستند.

تشخیص سرطان پستان

• معاینه: جستجو برای بافت عدم تقارن، تغییرات پوستی، رتراکسیون نیپل، ترشح، غدد لنفاوی بزرگ شده
• ماموگرافی: بالای ۴۰ سالگی سالانه، در صورت وجود علامت زودتر شروع شود، ۲۰٪ نتیجه منفی کاذب دارد.

بنابراین یک تست نرمال سرطان را رد نمی‌کند.

• سونوگرافی برای بیماران علامت‌دار با ماموگرام

نرمال: تمایز ضایعات توپرازکیستیک

• MRI: ارزیابی ضایعات مشکوک در ماموگرام
• FNA: تخلیهٔ ضایعهٔ کستیک یا برداشتن سلول از ضایعات توپر برای سیتولوژی
• بیوپسی با سوزن مخصوص برای ضایعات بزرگ
• بیوپسی باز، آزمایش قطعی است و در صورت برداشت کامل ضایعه می‌تواند درمانی هم باشد.
• اگر بیوپسی مثبت باشد باید از غدد لنفاوی هم نمونه برداری شود.
• CT / CXR سینه: بررسی استخوان‌ها و ریه در قفسه سینه و متاستازهای ریه
• LFT سونوگرافی و CT کبد: بررسی متاستازهای کبدی
• اندازه گیری سطح کلسیم، آلکالین فسفاتاز و اسکن استخوان: با ارزیابی متاستاز استخوان

درمان سرطان پستان

• پیگیری برای ۲-۱ سیکل در صورتی که توده فیزیولوژیک به نظر می‌رسد (بیماران جوان)
• رادیکال ماستکتومی تعدیل شده
• درمان کمکی در صورتی که غدد لنفاوی درگیر سلول‌های سرطانی داشته باشند

– تاموکسیفن برای ۲-۵ سال در صورت وجود گیرنده استروژن / پروژسترون روی سلول‌های تومورال (کارایی کموتراپی در زنان یائسه را دارد)

– کموتراپی چند دارویی به مدت ۶-۴ ماه

– رادیوتراپی برای درمان موضعی

– برداشت تخمدان در بیماران قبل از یائسگی

• جراحی نگهدارنده پستان: لامپکتومی، برداشت غدد لنفاوی آگزیلا و رادیوتراپی پس از عمل بقایی برابر با ماستکتومی دارند.

پیش آگهی / سیر بالینی سرطان پستان

• معیارهای عدم جراحی: ادم گسترده پستان / بازو، ندول‌های اقماری، کارسینوم التهابی، تومور اطراف جناغ، متاستازهای سوپراکلاویکولار یا دور دست.
• پیش آگهی با اندازه تومور و تعداد غدد لنفاوی درگیر ارتباط دارد.
• اگر غدد لنفاوی منفی باشند %۷۰ دیگر عود نمی‌کند و نیاز به درمان کمکی نمی‌باشد.
• پیگیری: پایش از نظر عود (خطر درگیری پستان دیگر ۵ برابر می‌شود)

– معاینه پستان توسط خود فرد به طور ماهانه

– معاینات فیزیکی منظم

– ماموگرام سالانه

• عود در عرض ۲ سال پیش آگهی بدی به دنبال دارد.
• باید متاستازها رد شوند: شایع‌ترین محل استخوان‌ها (درد پشت)، مغز (تشنج، سردرد) ریه (تنگی نفس، سرفه) و کبد