عفونت گوش خارجی یا گوش شناگران یا اوتیت خارجی چیست و چطور درمان می‌شود؟
گوش شناگر یک عفونت در مجرای گوش خارجی است که از پرده گوش تا قسمت بیرونی مجرای گوش را درگیر می‌کند. محیطی مرطوب ایجاد می‌کند که به رشد باکتری‌ها کمک می‌کند.
قرار دادن انگشتان، سواب‌های پنبه‌ای یا سایر اشیاء در گوش نیز می‌تواند با آسیب رساندن به لایه نازک پوستی که مجرای گوش شما را پوشانده است، به گوش شناگر منجر شود.
گوش شناگر به عنوان اوتیت خارجی نیز شناخته می‌شود. معمولاً می‌توانید گوش شناگر را با قطره گوش درمان کنید. درمان سریع می‌تواند به جلوگیری از عوارض و عفونت‌های جدی‌تر کمک کند.
علائم
علائم گوش شناگر معمولا در ابتدا خفیف است، اما اگر عفونت شما درمان نشود یا گسترش یابد، می‌تواند بدتر شود. پزشکان اغلب گوش شناگر را بر اساس مراحل خفیف، متوسط و پیشرفته پیشرفت طبقه‌بندی می‌کنند.
علائم و نشانه‌های خفیف
- خارش در کانال گوش شما
- قرمزی جزئی داخل گوش
- ناراحتی خفیفی که با کشیدن گوش خارجی (پیننا یا گوش) یا فشار دادن برجستگی کوچک جلوی گوش بدتر می‌شود (تراگوس)
- مقداری تخلیه مایع شفاف و بی‌بو
پیشرفت متوسط
- خارش شدیدتر
- افزایش درد
- قرمزی شدیدتر در گوش
- تخلیه بیش از حد مایعات
- احساس پری داخل گوش و انسداد جزئی مجرای گوش توسط تورم، مایعات و مواد زائد
- کاهش یا خفه شنوایی
پیشرفت پیشرفته
- درد شدیدی که ممکن است به صورت، گردن یا کنار سر شما بتابد
- انسداد کامل مجرای گوش شما
- قرمزی یا تورم گوش خارجی شما
- تورم در غدد لنفاوی گردن
- تب
علل
گوش شناگر عفونتی است که معمولاً توسط باکتری‌ها ایجاد می‌شود. عفونت با قارچ یا ویروس کمتر شایع است.
دفاع طبیعی گوش شما
مجرای گوش خارجی شما دارای دفاع طبیعی است که به تمیز نگه داشتن آنها و جلوگیری از عفونت کمک می‌کند. ویژگی‌های حفاظتی عبارتند از:
- یک لایه نازک، دافع آب و کمی اسیدی کانال گوش را می‌پوشاند و از رشد باکتری‌ها جلوگیری می‌کند. جرم گوش (سرومن) تجمعی از این لایه مومی شکل، سلول‌های مرده پوست و سایر مواد زائد است که برای تمیز نگه داشتن آن به سمت دهانه کانال گوش حرکت می‌کند.
- گوش خارجی، به ویژه در اطراف دهانه مجرای گوش، به جلوگیری از ورود اجسام خارجی کمک می‌کند.
نحوه بروز عفونت
اگر بیماری اوتیت خارجی یا گوش شناگر دارید، دفاع طبیعی شما تحت تأثیر قرار گرفته است. شرایطی که اغلب در عفونت نقش دارند عبارتند از:
- رطوبت در مجرای گوش که محیطی ایده آل برای رشد باکتری‌ها ایجاد می‌کند
- قرار گرفتن در معرض آب آلوده
- آسیب به پوست حساس کانال گوش که دهانه‌ای برای عفونت ایجاد می‌کند
عوامل خطر
عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به گوش شناگر را افزایش دهند عبارتند از:
- رطوبت بیش از حد در مجرای گوش به دلیل تعریق شدید، هوای مرطوب طولانی مدت یا آب باقی مانده در گوش پس از شنا
- قرار گرفتن در معرض سطوح بالای باکتری در آب آلوده
- تمیز کردن مجرای گوش با سواب‌های پنبه‌ای، سنجاق سر یا ناخن، که می‌تواند باعث خراش یا ساییدگی شود.
- دستگاه‌هاییی که در گوش قرار می‌دهید، مانند هدفون یا سمعک، که می‌توانند باعث خراش‌های کوچک در پوست شوند
عوارض
- کم شنوایی موقت. ممکن است شنوایی شما حالت گنگ و خفه پیدا کند که معمولا پس از رفع عفونت بهتر می‌شود.
- عفونت طولانی مدت (اوتیت خارجی مزمن). اگر علائم و نشانه‌ها بیش از سه ماه ادامه داشته باشند، معمولاً عفونت گوش خارجی مزمن در نظر گرفته می‌شود. چیزهایی که می‌توانند عفونت مزمن ایجاد کنند اینها هستند: باکتری نادر، یک واکنش پوستی آلرژیک، یک واکنش آلرژیک به قطره‌های گوش آنتی بیوتیک، یک بیماری پوستی مانند درماتیت یا پسوریازیس، یا ترکیبی از باکتری‌ها.
- عفونت بافت عمقی (سلولیت). به ندرت، گوش شناگر می‌تواند به لایه‌های عمیق و بافت‌های همبند پوست گسترش یابد.
- آسیب استخوان و غضروف (استئومیلیت اولیه پایه جمجمه). این یک عارضه نادر گوش شناگر است که با گسترش عفونت به غضروف گوش خارجی و استخوان‌های قسمت تحتانی جمجمه رخ می‌دهد و باعث درد شدید فزاینده می‌شود. افراد مسن، افراد مبتلا به دیابت یا افراد با سیستم ایمنی ضعیف در معرض خطر این عارضه هستند.
- عفونت گسترده‌تر: اگر گوش شناگر به استئومیلیت پیشرفته پایه جمجمه تبدیل شود، عفونت می‌تواند گسترش یابد و سایر قسمت‌های بدن شما مانند مغز یا اعصاب مجاور را تحت تاثیر قرار دهد. این عارضه نادر می‌تواند تهدید‌کننده زندگی باشد.
پیشگیری
برای جلوگیری از گوش شناگر این نکات را انجام دهید:
- گوش‌های خود را خشک نگه دارید. پس از شنا یا حمام کردن، سر خود را به پهلو خم کنید تا آب از کانال گوش خارج شود. فقط گوش بیرونی خود را خشک کنید، آن را به آرامی با یک حوله نرم پاک کنید. اگر آن را در پایین‌ترین حالت قرار دهید و حداقل یک فوت (حدود 0.3 متر) از گوش فاصله داشته باشید، می‌توانید با خیال راحت کانال گوش خارجی خود را با یک سشوار خشک کنید.
- درمان پیشگیرانه در خانه اگر می‌دانید پرده گوش شما سوراخ نشده است، می‌توانید از قطره‌های پیشگیرانه خانگی به صورت 1 قسمت سرکه سفید و 1 قسمت الکل استفاده کنید. این محلول باعث خشک شدن می‌شود و از رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها جلوگیری می‌کند. قبل و بعد از شنا، 1 قاشق چایخوری (حدود 5 میلی لیتر) از محلول را در هر گوش بریزید و اجازه دهید تا خارج شود. راه حل‌های مشابه بدون نسخه ممکن است در داروخانه شما موجود باشد.
- عاقلانه شنا کنید: در روز‌هایی که هشدار‌های مربوط به تعداد بالای باکتری‌ها ارسال می‌شود، در دریاچه‌ها یا رودخانه‌ها شنا نکنید.
- هنگام شنا از گوش‌های خود محافظت کنید. هنگام شنا از گوش‌بند یا کلاه شنا استفاده کنید تا گوش‌های خود را خشک نگه دارید.
- از گوش‌های خود در برابر عوامل تحریک‌کننده محافظت کنید. هنگام استفاده از محصولاتی مانند اسپری مو و رنگ مو، توپیهای پنبه‌ای را در گوش خود قرار دهید.
- پس از عفونت گوش یا جراحی احتیاط کنید. اگر اخیراً عفونت گوش یا جراحی گوش داشته‌اید، قبل از شنا با پزشک خود صحبت کنید.
- از قرار دادن اجسام خارجی در گوش خودداری کنید. هرگز با وسایلی مانند سواب پنبه‌ای، گیره کاغذ یا سنجاق سر سعی نکنید خارش را خراش دهید یا جرم گوش را بیرون بیاورید. استفاده از این موارد می‌تواند مواد را عمیق‌تر در کانال گوش شما جمع کند، پوست نازک داخل گوش را تحریک کند یا پوست را بشکند.
در مورد جرم گوش چه کنیم
جرم گوش معمولاً به سمت دهانه مجرای گوش حرکت می‌کند، جایی که می‌توانید به آرامی آن را با یک پارچه مرطوب بشویید. اما بهتر است آن را به حال خود رها کنید و بگذارید جرم گوش کار خود را انجام دهد.
اگر جرم گوش شما زیاد است یا مجرای گوش شما را مسدود کرده است، می‌توانید دو کار را به جای کندن آن انجام دهید. به پزشک خود مراجعه کنید یا از یک روش تمیز کردن در خانه استفاده کنید. برای تمیز کردن ایمن در خانه مراحل زیر را دنبال کنید:
- چند قطره روغن بچه، روغن معدنی، گلیسیرین یا پراکسید هیدروژن رقیق شده در کانال گوش خود استفاده کنید تا جرم گوش شما نرم شود.
- از آب گرم استفاده کنید. پس از یک یا دو روز، زمانی که موم نرم شد، از یک سرنگ لاستیکی استفاده کنید تا به آرامی آب گرم را به داخل کانال گوش خود بریزید. سر خود را خم کنید و گوش خارجی خود را به سمت بالا و عقب بکشید تا مجرای گوش خود را صاف کنید. پس از اتمام آبیاری، سر خود را به پهلو خم کنید تا آب از آن خارج شود.
- مجرای گوش خود را خشک کنید. پس از اتمام، گوش بیرونی خود را به آرامی با حوله یا سشوار خشک کنید.
تشخیص
پزشک شما احتمالاً گوش شناگر را بر اساس علائمی که گزارش می‌کنید، سؤالاتی که او می‌پرسد و معاینه مطب تشخیص می‌دهد. احتمالاً در اولین مراجعه خود به آزمایش آزمایشگاهی نیاز نخواهید داشت. ارزیابی اولیه پزشک معمولاً شامل موارد زیر است:
- معاینه مجرای گوش با ابزار روشن (اتوسکوپ). مجرای گوش شما ممکن است قرمز، متورم و پوسته پوسته به نظر برسد. ممکن است پوسته‌های پوستی یا باقی مانده‌های دیگری در کانال گوش وجود داشته باشد.
- معاینه پرده گوش (پرده تمپان) لازم است تا اطمینان حاصل شود که پاره نشده یا آسیب ندیده است. اگر مسیر دید پرده گوش شما مسدود شده باشد، پزشک مجرای گوش شما را با یک دستگاه ساکشن کوچک یا ابزاری با یک حلقه یا اسکوپ کوچک در انتهای آن پاک می‌کند.
تست بیشتر
بسته به ارزیابی اولیه، شدت علائم یا مرحله گوش شناگر، پزشک ممکن است ارزیابی بیشتری را توصیه کند، از جمله ارسال نمونه مایع از گوش شما برای آزمایش باکتری یا قارچ.
علاوه بر این:
- اگر پرده گوش شما آسیب دیده یا پاره شده باشد، پزشک احتمالا شما را به متخصص گوش، حلق و بینی (ENT) ارجاع می‌دهد. متخصص وضعیت گوش میانی شما را بررسی می‌کند تا مشخص کند که آیا این محل اصلی عفونت است یا خیر. این معاینه مهم است زیرا برخی از درمان‌های در نظر گرفته شده برای عفونت در کانال گوش خارجی برای درمان گوش میانی مناسب نیستند.
- اگر عفونت شما به درمان پاسخ ندهد، پزشک ممکن است نمونه‌ای از‌ترشحات یا بقایای گوش را در قرار ملاقات بعدی بگیرد و آن را به آزمایشگاه بفرستد تا میکروارگانیسم عامل عفونت شما را شناسایی کند.
درمان
هدف از درمان این است که عفونت را متوقف کرده و مجرای گوش شما بهبود یابد.
تمیز کردن
تمیز کردن مجرای گوش خارجی برای کمک به جریان افتادن قطرات گوش به تمام مناطق آلوده ضروری است. پزشک شما از یک دستگاه مکنده یا کورت گوش برای پاک کردن‌ترشحات، توده‌های جرم گوش، پوسته پوسته شدن پوست و سایر مواد زائد استفاده می‌کند.
دارو‌های عفونت
برای اکثر موارد گوش شناگر، بسته به نوع و شدت عفونت، پزشک قطره‌های گوش را تجویز می‌کند که ترکیبی از ترکیبات زیر را دارند:
- محلول اسیدی برای کمک به بازگرداندن محیط آنتی باکتریال طبیعی گوش شما
- استروئید برای کاهش التهاب
- آنتی بیوتیک برای درمان عفونت با باکتری‌ها
- داروی ضد قارچ برای مبارزه با عفونت ناشی از قارچ
از پزشک خود در مورد بهترین روش برای استفاده قطره گوش بپرسید. برخی از ایده‌هایی که ممکن است به شما در استفاده از قطره گوش کمک کند عبارتند از:
- با نگه داشتن قطره در دست به مدت چند دقیقه ناراحتی قطرات خنک را کاهش دهید تا دمای قطره‌ها به دمای بدن نزدیکتر شود.
- چند دقیقه به پهلو دراز بکشید و گوش عفونی خود را بالا ببرید تا دارو در تمام طول مجرای گوش شما حرکت کند.
- در صورت امکان، از کسی کمک بگیرید که قطره‌ها را در گوش خود بریزید.
- برای ریختن قطره در گوش کودک یا بزرگسال، گوش را به سمت بالا و عقب بکشید.
اگر مجرای گوش شما به طور کامل توسط تورم، التهاب یا‌ترشح بیش از حد مسدود شده باشد، پزشک ممکن است فتیله‌ای از پنبه یا گاز را وارد کند تا زهکشی را افزایش دهد و به کشیدن دارو به داخل کانال گوش شما کمک کند.
اگر عفونت شما پیشرفته‌تر است یا به درمان با قطره گوش پاسخ نمی‌دهد، ممکن است پزشک آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی تجویز کند.
دارو‌های ضد درد
پزشک ممکن است توصیه کند که ناراحتی گوش شناگر را با مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن، ناپروکسن یا استامینوفن کاهش دهید.
اگر درد شما شدید است یا گوش شناگرتان پیشرفته‌تر است، ممکن است پزشک داروی قوی‌تری برای تسکین درد تجویز کند.
کمک به درمان شما
در طول درمان، برای کمک به خشک نگه داشتن گوش و جلوگیری از تحریک بیشتر، موارد زیر را انجام دهید:
- شنا نکنید یا غواصی نکنید.
- قبل از اینکه درد یا‌ترشحات از بین برود از گوش گیر، سمعک یا گوش گیر استفاده نکنید.
- هنگام دوش گرفتن یا حمام کردن از ورود آب به کانال گوش خودداری کنید. برای محافظت از گوش خود هنگام دوش گرفتن یا حمام از یک توپ پنبه‌ای پوشیده شده با ژل نفتی استفاده کنید.
