عکس‌هایی که دنیا را تکان دادند – قسمت دوم

عکس‌ها برش‌های جاودانه‌کننده‌ای از تاریخ و زندگی هستند ، آدمی بسیاری از حوادث مهم تاریخ را با یک یا دو قطعه عکس به یاد می‌آورد ، در این وبلاگ قبلا چندین بار مجموعه‌ای از عکس‌های به یادماندنی را معرفی کرده بودم. پس از تأخیری طولانی سری‌های جدید عکس‌ها را در اینجا می‌آورم.

در عصر فلیکر و یوتیوب و در شرایطی که موبایل و اینترنت تعداد دوربین‌ به دست‌های همیشگی ارسال‌کننده عکس را به میلیارد رسانده است ، تعداد عکس‌هایی که از هر حادثه غیرمترقبه و یا رخداد مهمی گرفته می‌شود ، غیرقابل شمارش هستند. عکس‌های مگاپیکسلی پروضوح ، به سرعت به مشاهده همگان می‌رسند ، اما نمی‌دانم چرا عکس‌های این سال‌ها تأثیرگذاری عکس‌های قدیمی را ندارند ، شاید این «سوژه‌ها» هستند که دیگر جذابیت جادویی قبل را ندارند ، ما دیگر نه نسل عاصی و سرکش جوانان دهه‌های 60 و 70 را داریم و نه دیگر شرایط روزگار مجال ظهور چهره‌هایی دست کم به فراوانی شخصیت‌های بزرگ قرن بیستم را می‌دهد ، چهره‌هایی که می‌خواستند یک تنه جهان را متحول کنند ، همه چیز در عین فراوانی ، مینی‌مالیستی و حداقلی شده است.

شاید تعبیر من بر اینگونه باشد.

1827 – اصطبل و کبوترخانه : این تصویر مبهم یکی از نخستین عکس‌های گرفته شده به وسیله آدمی است. مخترع فرانسوی به نام نیسه‌فور نیپس Nicéphore Niépce و برادرش کلود از سال 1793 ، روی روش‌های مختلف عکسبرداری کار می‌کردند. آنها چون مواد حساس به نور مناسب نداشتند ، مجبور بودند زمان نوردهی را بسیار طولانی کنند. به عکس‌های اولیه آنها را هلیوگرام می‌گفتند و زمان نوردهی این عکس‌ها ، 8 ساعت بود. این عکس گرچه نخستین عکس گرفته شده نیست ولی قدیمی‌ترین عکس به جامانده از این مخترع فرانسوی است:

1855 – جنگ کریمه : راجر فنتون Roger Fenton را می‌توان یکی از نخستین عکاسان جنگ دانست. او در سال 1855 با دشواتری فراوان و در حالی که با بیماری وبا مبارزه می‌کرد و درد دنده های شکسته را تحمل می‌کرد ، وسایل عکس‌برداری را بر پشت اسب‌ها به مناطق جنگی کریمه برد و 350 عکس از این جنگ گرفت. ولی نه ملکه انگلیس و نه دیگر پشتیبانان مالی وی حاضر نشدند عکس‌های وی را از اجساد و تآثیرات مخرب جنگ را ببینند:

1896 – نخستین عکس اشعه ایکس گرفته شده از انسان: این عکس تصویری است از دست و حلقه ازدواج ویلهلم کنراد رونتگن. شخصی که نخستین بار متوجه شد با اشعه ایکش ساطع شده از سیانید باریم ، می‌توان داخل بدن را مرئی کرد:

17 دسامبر 1903 : اورویل و ویلبر رایت دو مکانیک دوچرخه، برای اولین بار پرواز کردند. گرچه پرواز اول فقط 12 ثانیه طول کشید ولی آغازی شد برای تحولی جدی:

1910 – لوئیس هاینه Lewis Hine با عکس‌هایش همان کاری را انجام داد که چارلز دیکنر با رمان‌هایش. هاینه با سفر به مناطق مخالف کشور عکس‌هایی از زندگی دشوار کارگران کودک گرفت. در این عکس گروهی از کارگران کودک دیده می‌شوند که کارسان جدا کردن زغال‌سنگ از خرده سنگ‌ها است:

25 مارس سال 1911 : صاحبان یکی از کمپانی‌های تولید لباس زنانه در نیویورک همیشه درهای واحدهای تولیدی‌اش را قفل می‌کرد تا مطمئن شوند زنان جوان مهاجر محل کار را ترک نمی‌کنند و چیزی نمی‌دزدند. وقتی در طبقه هشتم این کارخانه آتش‌سوزی به راه افتاد ، در عرض تنها 30 دقیقه ، 146 کارگر مردند. بسیاری از کارگران خود را از بالا به پایین پرت کردند. این حادثه باعث شد توجه بیشتری به امنیت واحدهای تولیدی شود:

1923 : کمال آتاتورک:

21 ژانویه 1924 : مرگ لنین:

6 اکتبر 1927 : نخستین فیلم ناطق جهان The Jazz Singer:

1928 : الکساندر فلمنیگ کاشف پنی‌سیلین نخستین آنتی‌بیوتیک:

12 مارس 1930 : آغاز راهپیمایی 240 مایلی گاندی برای براندازی استعمار:

اعدام سیاهان به وسیله سفیدان : این عکس در سال 1930 گرفته شده است و صحنه اعدام غیرقانونی دو سیاه متهم به جنایت را که اصطلاحا «لینچ» نامیده می‌شد ، نشان می‌دهد. این دو نفر به وسیله انبوهی از مردم از زندان ایالتی به صورت غیرقانونی و به زور بیرون آورده شدند و بعد از شکنجه به دار آویخته شدند. چهره‌های بی‌تناسب شاد مردم ، منقلب‌کننده است:

29 سپتامبر 1932 ، طبقه 69 آسمانخراش در حال ساخت GE Building در منهتن نیویورک – 11 کارگر در حال صرف نهار:

9 آگوست 1936 : جسی اونز در ورزشگاهی که هیتلر در آن حضور دارد ، برنده دوی 100 متر المپیک می‌شود:

3 مارس 1938 : نخستین چاه نفت عربستان سعودی:

1 سپتامبر 1939 : رژه سربازان آلمان هیتلری در لهستان:

7 دسامبر 1941 : حمله به پرل هاربر:

1941 – پرتره وینستون چرچیل : این عکس به وسیه یک عکاس کانادایی هنگانی که چرچیل به اتاوا رفته بود ، گرفته شد. این پرتره یکی از مشهورترین پرتره‌های جهان است و گفته می‌شود پرتیراژترین پرتره دنیاست. علاوه بر این ، از این عکس به عنوان روجلد مجله تایم هم استفاده شد:

1941 – پرتره ان فرانک : هولوکاست قربانیان زیادی گرفت ، ولی این کلمات «ان کرافت» ، یک نوجوان 14 ساله ، در قالب خاطرات روزانه‌اش بود که به این واقعه چهره و رنگ و لعاب ویژه‌ای داد. وی مدتها در آمستردام هماره خانواده‌اش ، در یک اتاقک زیرشیروانی پنهان شده بود ، ولی در سال 1944 ، محل اختفای ان و خانواده‌اش پیدا شد و همگی دستگیر شدند. ان و خواهرش تنها چند ماه قبل از آزادی اردوگاه اسرا ، به علت ابتلا به تیفوس فوت کردند. در این پرتره وی با چشمان درشتش به آینده‌ای خیره شده که هیچگاه برایش رخ ننمود:

1943 – وقتی عکس زیر در یک مجله آمریکایی ، جسد سه سرباز کشته شده را به تصویر کشید این سؤال مطرح شد که این سه سرباز در یک ساحل بیگانه چه می‌کردند و برای چه کشته شدند:

1944 – ساحل اماها ، فرانسه:

برافراشتن پرچم در آیوو جیما : این عکس در تاریخ 23 فوریه سال 1945 گرفته شده است. شاید قبل از دوگانه کلینت ایستوود به درستی با این عکس آشنا نبودیم. ولی «پرچم پدران ما» و نسخه ژاپنی این فیلم  «نامه هایی از آیوو جیما» کاملا ما را با این عکس آشنا کرد:

1945 – وقتی کمپ Buchenwald به تصرف نیروهای متفقین درآمد ، فرمانده نیروهایی آمریکایی از دیدن جسدهای بی‌شمار این کمپ ، آنچنان منقلب شد که دستور داد شهروندان آلمانی را به این کمپ بیاورند تا به چشم خود ببینند که نیروهای میهنشان چه اعمالی انجام داده‌اند:

1945 – هیروشیما سه هفته بعد از انفجار بمب اتمی : آمریکایی‌ها و هر کس دیگری در جهان خبر واقعه را شنیدند و فهمیدند که بمبی قوی هیروشیما را نابود کرده اس. ولی تاوقتی که سه هفته بعد عکس‌های هوایی از شهر ویران‌شده گرفته نشد ، هیچ کس تصور درستی از میزان تخریب نداشت:

1945 – هیروشیما بعد از انفجار بمب اتمی : سرباز ژاپنی در محلی که قبلا سربازخانه در آنجا برپا بوده ، قدم می‌زند:

1945 – یکی از عکس‌های مشهور جنگ جهانی دوم : بعد از اعلام خبر پایان یافتن جنگ جهانی دوم ، هر کسی به نحوی شادی خود را ابراز می‌کرد. این ملوان هم به سبک خود شادی‌اش را با یک پرستار تفسیم کرده است! البته او به خاطر این نوع شادی یک سیلی دریافت کرد!:

دکتر محمد مصدق در بیرون ساختمان مجلس:

اول اکتبر 1949 : مائو تولد جمهوری کمونیستی چین را اعلام می‌کند:

در همین رابطه:

عکس‌هایی که دنیا را تکان دادند – قسمت اول
عکس‌هایی که دنیا را تکان دادند – قسمت سوم
عکس‌هایی که دنیا را تکان دادند – قسمت چهارم
عکس‌هایی که دنیا را تکان دادند – بهترین عکس‌های خبری نیم قرن گذشته